Artykuły
Układ odpornościowy
Choroby układu immunologicznego, inaczej zwane chorobami autoimmunologicznymi, polegają na zbyt agresywnej odpowiedzi układu odpornościowego. Organizm niszczy własne komórki, co w konsekwencji prowadzi do utrzymującego się stanu zapalnego w ciele. Nieleczony stan zapalny organizmu może doprowadzić do jego wyniszczenia oraz poważnych, nieodwracalnych zmian. U osoby zdrowej układ odpornościowy atakuje wyłącznie obce komórki, takie jak wirusy i bakterie, a swoje komórki pozostawia niezmienione. Tolerancja na komórki własne, czyli autotolerancja pozwala zwalczać stany zapalne i chronić organizm przed rozwojem infekcji. Niestety w chorobach układu immunologicznego dochodzi do produkcji autoprzeciwciał, które atakują własne narządy i tkanki.
Choroby układu odpornościowego wymagają leczenia farmakologicznego połączonego z odpowiednią dietą oraz zmianą codziennych nawyków. Niezbędna jest opieka medyczna oraz regularne badania kontrolne w celu obserwacji zmian zachodzących na skutek upośledzonego układu odpornościowego. Co ważne, choroby autoagresywne nie muszą wykazywać specyficznych objawów, dlatego niektóre osoby cierpiące na chorobę przewlekłą są diagnozowane dopiero po kilku, a nawet kilkunastu latach chorowania.
Charakterystyczne dla chorób autoimmunologicznych są progresja i remisja choroby, dlatego celem leczenia jest wprowadzenie pacjenta w stan remisji i utrzymanie jej jak najdłużej. Rzuty choroby mogą pojawiać się nagle lub wykazywać pewne symptomy. Dlatego chory powinien być w stałym kontakcie z lekarzem prowadzącym. Zmienność choroby ma również wpływ na jej rozpoznanie. Osoba niezdiagnozowana, która leczy się objawowo, może nie mieć świadomości powagi pojawiających się symptomów chorobowych.
Na rozwój chorób układu immunologicznego mają również wpływ czynniki środowiskowe, takie jak:
Układ immunologiczny składa się z wielu wzajemnie połączonych narządów, a ich zadaniem jest ochrona organizmu przed rozwojem infekcji i stanów zapalnych. Układ odpornościowy dzielimy na:
Grasica będąca pierwotnym układem limfatycznych odpowiada za dojrzewanie limfocytów T, tzw. grasicozależnych oraz szpiku kostnego. Jest to narząd, który zanika wraz z wiekiem.
Do wtórnego układu limfatycznego zaliczamy z kolei:
Rozpoznanie choroby układu immunologicznego rozpoczyna się od zaobserwowania pierwszych symptomów choroby. Osłabiony układ odpornościowy nie chroni organizmu przed wirusami i bakteriami, grzybami i innymi pasożytami, przez co osoby chore mogą częściej przechodzić infekcje. Do niepokojących objawów chorób układu odpornościowego należą:
Potwierdzenie choroby układu immunologicznego opiera się na:
Istnieją przypadki osób posiadających przeciwciała danej choroby układu odpornościowego, u których nie dochodzi do jej rozwoju. Czasem jest to również informacja, że rozwój choroby nastąpi w ciągu najbliższych lat. Dlatego takie osoby powinny uważnie obserwować swój organizm oraz wykonywać badania kontrolne.
Do najczęstszych odchyleń w badaniach laboratoryjnych należą:
Jakie badania należy wykonać, gdy nasz układ immunologiczny nie działa prawidłowo? Na początek warto sprawdzić:
Do specjalistycznych badań zlecanych przez lekarza diagnozującego chorobę autoagresywną należą między innymi:
Rodzaje chorób układu odpornościowego możemy podzielić ogólnie na:
Do chorób autoimmunologicznych należą między innymi:
Leczenie chorób autoimmunologicznych ma na celu przywrócenie tolerancji immunologicznej na własne antygeny. Dlatego tak ważne jest okresowe badanie antygenowe. Leczenie farmakologiczne jest bardzo złożone i ma charakter ciągły, gdyż organizm przejawia reakcję immunologiczną przeciwko całej grupie antygenów. Opiera się ono na podawaniu leków hamujących aktywność układu odpornościowego (leki immunosupresyjne) oraz terapii objawowej polegającej na stosowaniu leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych oraz kortykosteroidów. W chorobach układu odpornościowego dodatkowo przyjmuje się również leki uzupełniające niedobory substancji w organizmie.
W ciężkich przypadkach chorób autoimmunologicznych stosuje się również leczenie biologiczne polegające na zastosowaniu cząsteczek wytworzonych w warunkach laboratoryjnych, które naturalnie występują w organizmie. Ich celem jest regulowanie procesów związanych z odpornością.
Według aktualnej wiedzy medycznej nie ma możliwości całkowitego wyleczenia choroby autoimmunologicznej. Jednak dzięki odpowiedniemu leczeniu farmakologicznemu, optymalnym żywieniu oraz rekreacyjnej aktywności fizycznej pacjent może osiągnąć długotrwałą remisję.
W celu zminimalizowania objawów chorób autoimmunologicznych warto stosować odpowiednio zbilansowaną dietę. W większość chorób autoagresywnych jest to dieta eliminacyjna. Niesie ona wiele korzyści między innymi w przebiegu choroby Hashimoto, nieswoistych zapaleń jelit czy RZS.
Głównymi składnikami eliminowanymi z diety są:
Największą skuteczność terapii za pomocą diety uzyskuje się w przypadku celiakii – dieta bezglutenowa stanowi w tym przypadku obowiązkowy element leczenia. Z diet stosowanych w przypadku chorób układu immunologicznego można również wymienić:
Należy również zaznaczyć, że ze względu na objawy towarzyszące chorobom autoimmunologicznym pacjenci często wycofują się z życia towarzyskiego, czują się niekomfortowo, wpadają w depresję. Dlatego ważne, aby zadbać o kontakty społeczne, rozwijać pasje i starać się żyć normalnie.
Aby dodatkowo wspomóc układ odpornościowy, należy również pamiętać o:
Regulaminy
Pomocne linki
Dołącz do nas
Pobierz aplikację Recepta Gemini
Rezerwuj wygodnie w aplikacji, odbieraj w pobliskich aptekach!
