Arixtra (Fondaparinuxum natricum)

Jak działa lek Arixtra?

Substancją czynną leku Arixtra jest sól sodowa fondaprynuksu, która hamuje działanie czynnika krzepnięcia krwi (Xa) i w ten sposób zapobiega powstawaniu niepożądanych zakrzepów krwi w naczyniach krwionośnych.

Kiedy stosuje się lek Arixtra?

Lek Arixtra w zależności od dawki soli sodowej fondaparynuksu posiada inne wskazania do stosowania.

Dawkę 1,5 mg/ 0,3 ml oraz 2,5 mg/ 0,5 ml stosuje się w celu:

• zapobiegania tworzenia się zakrzepów krwi w naczyniach krwionośnych kończyn dolnych lub płuc po operacjach ortopedycznych (takich jak operacje stawu biodrowego i kolanowego) lub po operacjach w obrębie jamy brzusznej (np. pacjenci operowani z powodu nowotworu w jamie brzusznej)
• zapobiegania tworzeniu się zakrzepów krwi podczas i krótko po okresie ograniczonej ruchomości z powodu ostrej choroby
• leczenia niektórych rodzajów zawału serca i ciężkiej choroby wieńcowej (ból spowodowany zwężeniem tętnic w sercu)
• leczenia zakrzepicy w żyłach znajdujących się blisko powierzchni skóry nóg (zakrzepica żył powierzchownych)

Dawkę 5 mg/ 0,4 ml, 7,5 mg/ 0,6 ml oraz 10 mg/ 0,8 ml stosuje się w celu:

• leczenia zakrzepicy żył głębokich (zakrzepów krwi w naczyniach krwionośnych kończyn dolnych)
• leczenia zatoru płucnego (zakrzepów krwi w naczyniach krwionośnych płuc)

Jak stosować lek Arixtra?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. 

Lek Arixtra podaje się we wstrzyknięciu pod skórę (podskórnie) w fałd skóry dolnej części brzucha mniej więcej w tym samym czasie każdego dnia. Ampułkostrzykawki zawierają dokładnie wymaganą dawkę leku, czyli: 1,5 mg, 2,5 mg, 5 mg, 7,5 mg oraz 10 mg. Leku Arixtra nie wstrzykuje się w mięśnie.

Zakrzepica żył głębokich i zator płucny

W leczeniu zakrzepicy żył głębokich oraz zatoru płucnego dawkę leku Arixtra dostosowuje się do masy ciała pacjenta. U osób ważących poniżej 50 kg, dawką zalecaną jest 5 mg raz na dobę. Jeśli masa ciała pacjenta wynosi od 50 kg do 100 kg, zazwyczaj stosowaną dawką leku jest 7,5 mg raz na dobę. Natomiast u osób ważących ponad 100 kg podaje się 10 mg leku na dobę, chyba że pacjent cierpi na umiarkowaną chorobę nerek- dawka zalecana w tej grupie pacjentów to 7,5 mg na dzień.

W pozostałych wskazaniach leku Arixtra dawka zalecana wynosi 2,5 mg raz na dobę, jeśli u pacjenta występuje choroba nerek, dawka może być zmniejszona do 1,5 mg na dzień.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

Z powodu wystąpienia zwiększonego ryzyka krwawienia, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub farmaceutą.

Pominięcie zastosowania leku

Należy przyjąć dawkę leku niezwłocznie po przypomnieniu sobie o tym. Nie należy wstrzykiwać dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. W przypadku wątpliwości należy zwrócić się do lekarza prowadzącego lub farmaceuty.

Przerwanie stosowania leku

Lek Arixtra należy stosować tak długo, jak zaleca go lekarz i nie należy przerywać jego stosowania bez wyraźnego zalecenia. Jeśli pacjent mimo wszystko przerwie leczenie, to pojawia się ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi w żyłach kończyn dolnych lub płuc. Zanim pacjent przerwie stosowanie leku, powinien skontaktować się z lekarzem prowadzącym lub farmaceutą. 

Instrukcja stosowania leku w ampułkostrzykawce

Wstrzyknięcie lekiem Arixtra należy wykonywać na przemian raz po lewej, a raz po prawej stronie dolnej okolicy brzucha. Dzięki temu dyskomfort w miejscu wstrzyknięcia jest mniej dotkliwy. Należy skonsultować się z lekarzem lub pielęgniarką, jeżeli wstrzyknięcie w dolną okolicę brzucha nie jest możliwe. Podczas stosowania leku nie należy dopuścić do kontaktu igły z innymi powierzchniami przed wstrzyknięciem. Obecność małego pęcherzyka powietrza w strzykawce jest normalna.

Aby lek Arixtra podać prawidłwo, należy zastosować się do niżej przedstawionych punktów.

• ręce umyć wodą z mydłem, następnie wytrzeć do sucha ręcznikiem
• wyjąć z opakowania ampułkostrzykawkę, sprawdzić dla bezpieczeństwa, czy nie upłynął termin ważności leku, roztwór w strzykawce jest klarowny, bezbarwny i nie zawiera strąceń oraz czy lek nie został uszkodzony lub otwarty
• przyjąć wygodą pozycję siedzącą lub leżącą
• wybrać miejsce w dolnej części brzucha, co najmniej 5 cm poniżej pępka
• miejsce wstrzyknięcia przemyć wacikiem nasączonym spirytusem
• zdjąć nasadkę na igłę (przekręcając, a potem pociągając w linii prostej w stosunku do trzonu strzykawki) i wyrzucić ją
• palcami delikatnie chwycić wcześniej oczyszczoną spirytusem skórę, tworząc fałd skórny
• w czasie wykonywania wstrzyknięcia fałd trzymać między kciukiem i palcem wskazującym
• strzykawkę trzymać pewnie palcami za uchwyt
• wprowadzić całą długość igły pod kątem prostym w fałd skórny
• wstrzyknąć całą zawartość strzykawki naciskając tłok w dół, do czasu aż wystąpi opór

Są dwa rodzaje bezpiecznych strzykawek zawierających lek Arixtra, zaprojektowanych w celu zabezpieczenia przed zakłuciem igłą po podaniu leku. Jeden rodzaj strzykawek wyposażony jest w automatyczny system zabezpieczający igłę, drugi rodzaj w ręczny system zabezpieczający igłę.

Postępowanie ze strzykawką z systemem automatycznym:

• po wykonaniu wstrzyknięcia tłok zwolnić, a wtedy igła wycofa się automatycznie ze skóry do osłonki zabezpieczającej, gdzie pozostanie trwale unieruchomiona

Postępowanie ze strzykawką z systemem ręcznym:

• po wykonaniu wstrzyknięcia jedną ręką przytrzymać strzykawkę, chwytając ją za osłonkę zabezpieczającą, a drugą ręką chwycić uchwyt strzykawki i zdecydowanym ruchem pociągnąć go do tyłu, co spowoduje odblokowanie osłonki
• następnie przesunąć osłonkę do przodu do momentu, aż zakryje ona igłę i ponownie zablokuje się

Kiedy nie stosować leku Arixtra?

Leku Arixtra nie należy przyjmować w przypadku:

• uczulenia pacjenta na sól sodową fondaparynuksu lub którąkolwiek z substancji pomocniczych tego leku
• gdy u pacjenta występuje nadmierne krwawienie
• gdy pacjent cierpi na ciężkie zaburzenie czynności nerek
• gdy u pacjenta występuje ostre bakteryjne zapalenie wsierdzia serca

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek ten może powodować skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Jeśli pojawią się objawy ciężkiej reakcji alergicznej (anafilaksji), należy natychmiast skontaktować się z lekarzem i przerwać przyjmowanie leku Arixtra.

W zależności od dawki leku Arixtra obserwuje się różne działania niepożądane oraz ich różną częstość występowania. 

Często (mogą dotyczyć więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• krwawienia (na przykład z miejsca zabiegu operacyjnego, z istniejącego wrzodu żołądka, z nosa, z dziąseł)
• niedokrwistość, czyli zmniejszenie liczby krwinek czerwonych (dawka 1,5 mg/ 0,3 ml i 2,5 mg/ 0,5 ml)

Niezbyt często (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• opuchlizna (obrzęk)
• mdłości (nudności) lub wymioty
• zwiększenie aktywności niektórych substancji (enzymów) wytwarzanych przez wątrobę

W przypadku stosowania dawki 1,5 mg/ 0,3 ml lub 2,5 mg/ 0,5 ml niezbyt często mogą pojawić się również:

• siniaki
• duszności
• wysypka lub swędzenie skóry
• sączenie z rany pooperacyjnej
• gorączka
• ból w klatce piersiowej
• zmniejszenie lub zwiększenie liczby płytek krwi, niezbędnych do krzepnięcia krwi

W przypadku stosowania dawki 5 mg/ 0,4 ml lub 7,5 mg/ 0,6 ml i 10 mg/ 0,8 ml niezbyt często mogą pojawić się także:

• ból w tym ból głowy
• zmniejszenie liczby krwinek czerwonych, czyli niedokrwistość
• zmniejszenie liczby płytek krwi

Rzadko (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 1000 pacjentów):

• reakcja alergiczna (w tym świąd, obrzęk, wysypka)
• krwawienie wewnętrzne w mózgu lub w jamie brzusznej
• ból brzucha
• biegunka lub zaparcie
• niestrawność
• zwiększenie stężenia bilirubiny we krwi (substancji wytwarzanej przez wątrobę)

W przypadku stosowania dawki 1,5 mg/ 0,3 ml lub 2,5 mg/ 0,5 ml rzadko mogą pojawić się również:

• lęk lub dezorientacja
• ból głowy
• omdlenia lub zawroty głowy, obniżenie ciśnienia krwi
• senność lub zmęczenie
• zaczerwienienie skóry
• kaszel
• ból kończyn dolnych
• zakażenie rany
• zmniejszenie stężenia potasu we krwi

W przypadku stosowania dawki 5 mg/ 0,4 ml lub 7,5 mg/ 0,6 ml i 10 mg/ 0,8 ml rzadko mogą pojawić się także:

• wysypka
• zawroty głowy
• ból i opuchlizna w miejscu wstrzyknięcia
• zwiększenie liczby płytek krwi (komórek krwi niezbędnych do krzepnięcia krwi)
• zwiększenie ilości azotu pozabiałkowego we krwi

Bardzo rzadko (mogą dotyczyć nie więcej niż 1 na 10000 pacjentów):

• ciężka reakcja alergiczna (anafilaksja) podczas której obserwuje się objawy takie jak: zapaść, obrzęk ust lub języka, któremu towarzyszą trudności w przełykaniu lub oddychaniu

Przed rozpoczęciem stosowania leku Arixtra należy zwrócić się do lekarza, jeśli:

• u pacjenta istnieje ryzyko niekontrolowanego krwawienia (wrzód żołądka, zaburzenia krwawienia, ostatnio przebyte krwawienie w mózgu, ostatnio przebyta operacja mózgu, kręgosłupa, oczu)
• pacjent cierpi na ciężką chorobę wątroby
• pacjent choruje na ciężką niewydolność nerek
• pacjent ma powyżej 75 lat
• pacjent waży poniżej 50 kg 
• pacjent jest uczulony na lateks

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży albo podejrzewa, że jest w ciąży lub planuje ciążę, to powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Sól sodowa fondaparynuksu nie powinna być przepisywana kobietom w ciąży, chyba że zastosowanie leku jest niezbędne.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Karmienie piersią podczas stosowania leku Arixtra nie jest zalecane.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Niektóre inne leki mogą wpływać na działanie leku Arixtra lub też lek Arixtra może wpływać na działanie innych leków.

Ryzyko wystąpienia krwawienia jest większe podczas jednoczesnego podawania fondaparynuksu i środków, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia krwotoku. Do tych środków zalicza się:

• dezyrudin
• środki fibrynolityczne (np. streptokinaza, alteplaza)
• antagonistów receptora GP IIb/IIIa (np. abcyksymab, tirofiban)
• heparyna
• heparyna drobnocząsteczkowa

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Nie określono wpływu spożywania alkoholu podczas stosowania leku Arixtra.

Nie określono wpływu leku Arixtra na zdolność prowadzenia pojazdów.

Jak przechowywać lek Arixtra?

• lek należy przechowywać w temperaturze poniżej 25 °C
• leku nie należy zamrażać
• lek powinno się przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci