Atarax (Hydroxyzini hydrochloridum)

Atarax jest lekiem o działaniu przeciwhistaminowym, uspokajającym i przeciwlękowym.

Chlorowodorek hydroksyzyny nie hamuje czynności kory mózgu. Jego działanie może polegać na hamowaniu aktywności niektórych głównych obszarów podkorowych OUN.

Substancja czynna ma dodatkowe działanie:

• przeciwhistaminowe i rozszerzające oskrzela
• przeciwwymiotne
• spazmolityczne
• sympatykolityczne
• przeciwbólowe

Lek wskazany jest w:

• objawowym leczeniu lęku u dorosłych
• objawowym leczeniu świądu
• premedykacji przed zabiegami chirurgicznymi

Lek Atarax należy stosować w najmniejszej skutecznej dawce. Czas leczenia powinien być możliwie jak najkrótszy.

U dorosłych i dzieci o masie ciała powyżej 40 kg, maksymalna dawka dobowa wynosi 100 mg.

Zwyczajowe stosowane leku Atarax:
 
Dorośli

• Objawowe leczenie lęku 50 mg/dobę w 2-3 dawkach podzielonych. W ciężkich przypadkach można stosować dawki do 100 mg/dobę
• Objawowe leczenie świądu początkowo dawka 25 mg przed snem, kontynuacja terapii ze zwiększaniem w razie konieczności dawki, podając po 25 mg, 3 do 4 razy na dobę

Dzieci (w wieku od 12 miesięcy) i młodzież

• Objawowe leczenie świądu 1 mg/kg mc. na dobę do 2 mg/kg mc. na dobę w dawkach podzielonych
• Premedykacja przed zabiegami chirurgicznymi 0,6 mg/kg mc. doustnie w pojedynczej dawce, skumulowana dawka dobowa nie powinna przekraczać 2 mg/kg mc. na dobę

U dzieci i młodzieży o masie ciała do 40 kg maksymalna dawka dobowa to 2 mg/kg mc. na dobę.

U dzieci i młodzieży o masie ciała powyżej 40 kg maksymalna dawka dobowa to 100 mg.

W opakowaniu syropu znajduje się wyskalowana miarka ułatwiająca dawkowanie.

Osoby w podeszłym wieku 

• Stosowanie hydroksyzyny u osób w podeszłym wieku nie jest zalecane. W przypadku podjęcia decyzji o leczeniu zaleca się rozpoczęcie leczenia od połowy zalecanej dawki
• U osób w podeszłym wieku, maksymalna dawka dobowa wynosi 50 mg

Pacjenci z niewydolnością nerek

• U pacjentów z umiarkowaną lub ciężką niewydolnością nerek, ze względu na zmniejszone wydalanie metabolitu leku, cetyryzyny, należy zmniejszyć stosowane dawki

 
Pacjenci z niewydolnością wątroby

• U pacjentów z niewydolnością wątroby zaleca się zmniejszenie dawki dobowej o 33%

 
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Atarax
Jeśli pacjent przyjął lub zastosował zbyt dużą dawkę leku Atarax, należy natychmiast skontaktować się z pogotowiem ratunkowym, szczególnie jeśli dotyczy to dziecka.

 
Objawy przedawkowania leku Atarax to: nudności, wymioty, tachykardia (przyspieszenie czynności serca), gorączka, senność, zaburzenia odruchu źrenicznego, drżenie, splątanie lub omamy, a następnie może wystąpić obniżony poziom świadomości, depresja oddechowa, drgawki, niedociśnienie tętnicze lub zaburzenia rytmu serca oraz pogłębiająca się śpiączka i zapaść krążeniowo-oddechowa.
 
Pominięcie zastosowania leku Atarax
Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
 
Przerwanie stosowania leku Atarax
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Nie stosować leku Atarax jeżeli pacjent ma:

uczulenie na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników leku
uczulenie na cetyryzynę, inne pochodne piperazyny, aminofilinę lub etylenodiaminę
porfirię
zaburzenia rytmu serca nazywane „wydłużeniem odstępu QT”
chorobę układu krążenia lub jeśli częstość akcji serca jest bardzo mała
niski poziom elektrolitów (np. niski poziom potasu lub magnezu)
jeśli pacjent przyjmuje niektóre leki stosowane w leczeniu zaburzeń rytmu serca lub leki, które mogą wpływać na rytm serca
jeśli ktoś z rodziny pacjenta zmarł nagle z powodu choroby serca
w okresie ciąży i podczas karmienia piersią

Najczęściej:

• senność
• suchość w jamie ustnej
• zmęczenie
• ból głowy
• sedacja (uspokojenie)

Niezbyt często:

• nudności
• złe samopoczucie
• gorączka
• zawroty głowy
• bezsenność
• drżenie
• pobudzenie
• splątanie

Rzadko:

• tachykardia (przyspieszenie czynności serca)
• zaburzenia akomodacji
• niewyraźne widzenie
• zaparcia
• wymioty
• reakcje nadwrażliwości
• nieprawidłowe wyniki testów czynnościowych wątroby
• drgawki
• dyskineza (niezależne od woli, nieskoordynowane ruchy kończyn i innych części ciała)
• dezorientacja
• omamy
• zatrzymanie moczu
• świąd
• wysypka rumieniowa
• wysypka grudkowo - plamkowa
• pokrzywka
• zapalenie skóry
• niedociśnienie tętnicze krwi

Bardzo rzadko:

• wstrząs anafilaktyczny, spowodowany jest ciężką ogólnoustrojową reakcją alergiczną, jego objawy to:
  • duszność
  • obrzęk krtani i gardła
  • świąd skóry i jej zaczerwienienie
  • ból głowy, uczucie „ucisku”
  • zawroty głowy
  • znaczne osłabienie, aż do utraty przytomności włącznie
  • w ciężkich przypadkach może zagrażać życiu
• skurcz oskrzeli
• obrzęk naczynioruchowy (wykwity na skórze w postaci nieregularnych plam, bąbli i obrzęków)
• wzmożona potliwość
• utrwalona wysypka polekowa
• ostra, uogólniona osutka krostkowa (wysypka krostkowa na zaczerwienionej skórze, której może towarzyszyć obrzęk i objawy ogólne takie jak gorączka)
• rumień wielopostaciowy (wysypka na skórze, która może powodować powstawanie pęcherzy i wyglądać jak małe tarcze strzelnicze - ciemny punkt otoczony jaśniejszym obszarem i ciemnym kręgiem dookoła)
• zespół Stevensa-Johnsona (rozległa wysypka z pęcherzami i złuszczającą się skórą, występująca głównie w okolicy ust, oczu, nosa i narządów płciowych)

Należy przerwać przyjmowanie leku i natychmiast zgłosić się do lekarza, jeśli u pacjenta wystąpią zaburzenia rytmu serca, takie jak szybkie bicie serca (palpitacje), problemy z oddychaniem, utrata 
przytomności.
 
Dodatkowo zaobserwowano następujące działania niepożądane związane z cetyryzyną, głównym metabolitem hydroksyzyny, które mogą wystąpić również po podaniu hydroksyzyny:

• zmniejszenie liczby płytek krwi
• agresywność
• depresja
• tiki
• ruchy mimowolne
• mrowienie
• napady przymusowego patrzenia z rotacją gałek ocznych
• biegunka
• trudności w oddawaniu moczu
• mimowolne oddawanie moczu
• astenia (zmęczenie, osłabienie)
• obrzęk
• zwiększenie masy ciała

U niektórych osób w czasie stosowania leku Atarax mogą wystąpić inne działania niepożądane.
Jeśli nasili się którykolwiek z objawów niepożądanych lub wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce.

Przed rozpoczęciem stosowania leku Atarax należy skonsultować się z lekarzem:

• jeśli u pacjenta występuje zwiększona skłonność do drgawek (u dzieci występowanie drgawek zgłaszano częściej niż u dorosłych)
• jeśli u pacjenta występuje jaskra
• jeśli u pacjenta występuje utrudniony odpływ moczu z pęcherza moczowego
• jeśli u pacjenta występuje osłabiona perystaltyka przewodu pokarmowego
• jeśli u pacjenta występuje myasthenia gravis (osłabienie i zmęczenie mięśni szkieletowych po powtarzanym wysiłku; pierwszymi jej objawami są: opadanie powiek, podwójne widzenie, głos nosowy, trudność żucia i połykania, trudność w unoszeniu kończyn górnych, chodzeniu) lub otępienie
• jeśli lek Atarax stosowany jest jednocześnie z innymi lekami działającymi hamująco na ośrodkowy układ nerwowy lub z lekami o właściwościach przeciwcholinergicznych (u tych pacjentów może być konieczne dostosowanie dawki)

Stosowanie leku Atarax może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń rytmu serca, które mogą zagrażać życiu. Dlatego należy powiedzieć lekarzowi o wszelkich problemach związanych z sercem oraz o przyjmowaniu jakichkolwiek innych leków, również tych, które wydawane są bez recepty.
Jeśli podczas stosowania leku Atarax wystąpią objawy ze strony serca, takie jak szybkie bicie serca (palpitacje), problemy z oddychaniem, utrata przytomności, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Należy także przerwać leczenie hydroksyzyną.
 
Leczenie należy przerwać, na co najmniej 5 dni przed przeprowadzeniem testów na alergię lub testu prowokacji oskrzelowej z metacholiną, aby uniknąć wpływu na wyniki tych badań.

Leku Atarax nie wolno stosować w czasie ciąży.

Kobiety w wieku rozrodczym muszą stosować odpowiednią metodę antykoncepcji, aby zapobiec 
zajściu w ciążę w trakcie leczenia hydroksyzyną.

Leku Atarax nie wolno stosować podczas karmienia piersią. Karmienie piersią należy przerwać, jeżeli konieczne jest zastosowanie leku Atarax.

Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Lek Atarax może wpływać na działanie 
innych leków. Inne leki mogą wpływać na działanie leku Atarax.

Dotyczy to poniższych leków:

• działających hamująco na ośrodkowy układ nerwowy lub leków o działaniu przeciwcholinergicznym
• betahistyny i inhibitorów cholinoesterazy
• inhibitorów monoaminooksydazy (leki stosowane m.in. w depresji)
• adrenaliny
• leków mogących wywołać zaburzenia rytmu serca

 
Nie należy przyjmować leku Atarax jeśli pacjent przyjmuje leki stosowane w leczeniu:

• zakażeń bakteryjnych (np. antybiotyki, takie jak erytromycyna, moksyfloksacyna, lewofloksacyna)
• zakażeń grzybiczych (np. pentamidyna)
• chorób serca lub wysokiego ciśnienia krwi (np. amiodaron, chinidyna, dyzopiramid, sotalol)
• psychoz (np. haloperydol)
• depresji (np. cytalopram, escytalopram)
• chorób układu pokarmowego (np. prukalopryd)
• alergii
• malarii (np. meflochina, hydroksychlorochina)
• raka (np. toremifen, wandetanib)
• uzależnień od leków lub silnego bólu (metadon)

Należy unikać jednoczesnego stosowania leku Atarax i alkoholu, gdyż alkohol może wzmagać działanie nasenne i uspokajające hydroksyzyny.

Podczas stosowania leku Atarax nie należy prowadzić pojazdów, obsługiwać maszyn, ponieważ lek może zaburzać koncentrację i zdolność reagowania.

Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC. Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.