Klozapol (Clozapinum)

Jak działa lek Klozapol?

Lek Klozapol ma działanie przeciwpsychotyczne, powoduje szybkie i znaczne uspokojenie.

Kiedy stosuje się lek Klozapol?

Lek Klozapol stosowany jest u pacjentów:

• ze schizofrenią, którzy nie reagują na leczenie innymi lekami i wcześniej stosowali przynajmniej dwa różne leki przeciwpsychotyczne i nie reagowali na nie lub wystąpiły cieżkie działania niepożądane
• z chorobą Parkinsona do leczenia ciężkich zaburzeń myślenia, emocji i zachowania, którzy nie reagują na leczenie innymi lekami

Jak stosować lek Klozapol?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Leczenie schizofrenii

• dawka początkowa to 12,5 mg (pół tabletki 25 mg) raz lub dwa razy na dobę w pierwszej dobie, potem 25 mg raz lub dwa razy na dobę w drugiej dobie
• dawkę należy zwiększać o 25 mg do 50 mg  ciągu 2-3 tygodni, aż do uzyskania dawki 300 mg na dobę
• w razie potrzeby dawkę należy zwiększać o 50 mg do 100 mg co 3-7 dni
• skuteczna dawka dobowa wynosi 200 mg lub 450 mg, podzielona na kilka pojedynczych dawek
• dopuszczalne dawka dobowa wynosi 900 mg
• lek należy stosować przez minimum 6 miesięcy

Leczenie ciężkich zaburzeń myślenia, emocji i zachowania u pacjentów z chorobą Parkinsona

• dawka początkowa to 12,5 mg (pół tabletki 25 mg) zażywane wieczorem
• dawkę można zwiększyć dwa razy w ciągu tygodnia do dawki 50 mg
• skuteczna dawka dobowa to 25 mg do 37,5 mg, przyjmowana jako jedna dawka wieczorem
• maksymalna dawka dobowa wynosi 100 mg

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

• w przypadku zażycia większej niż zalecana dawki leku należy natychmiast zgłosić się do lekarza lub szpitala
• objawy przedawkowania to: senność, zmęczenie, brak energii, utrata przytomności, śpiączka, splątanie, omamy, pobudzenie, majaczenie, sztywność kończyn, drżenie rąk, napady padaczkowe (drgawki), nadmierne wydzielanie śliny, rozszerzenie źrenic, nieostre widzenie, niedociśnienie, zapaść, szybkie lub nieregularne bicie serca, płytki oddech, trudności w oddychaniu

Pominięcie zastosowania leku

• pominiętą dawkę przyjąć jak najszybciej
• nie przyjmować leku, jeśli zbliża się czas przyjęcia następnej dawki, kolejną dawkę przyjąć o zwykłej porze
• nie stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki
• jeżeli lek nie był stosowany przez 48 godzin lub dłużej, należy skontaktowac się z lekarzem

Przerwanie stosowania leku

• nie przerywać stosowania leku bez konsultacji z lekarzem
• po przerwaniu leczenia mogą wystąpić objawy odstawienia: pocenie się, ból głowy, nudności, wymioty i biregunka
• jeżeli u pacjenta wystąpi którykolwiek z objawów odstawienia, należy natychmiast poinformować o tym lekarza, aby zapobiec ciężkim działaniom niepożądanym lub nawrotowi choroby
• należy stopniowo zmniejszać dawkę o 12,5 mg w ciągu 1 do 2 tygodni

Kiedy nie stosować leku Klozapol?

Leku Klozapol nie należy stosować jeśli u pacjenta:

• stwierdzono uczulenie na klozapinę lub którąkolwiek substancję pomocniczą, w szczególności laktozę
• nie ma możliwości wykonywania regularnych badań krwi
• kiedykolwiek występowała mała liczba białych krwinek (na przykład leukopenia, agranulocytoza), szczerólnie spowodowana stosowaniem leków (innych niż w chemioterapii)
• zaobserwowano ciężkie działania niepożądane przy wcześniejszym stosowaniu leku Klozapol
• stosowane są leki przeciwpsychotyczne w postaci wstrzykiwań o przedłużonym działaniu (depot)
• występuje niekontrolowana padaczka
• występuje lub występowało upośledzenie czynności szpiku kostnego
• występują zaburzenia psychiczne wywołane przez alkohol, leki lub narkotyki
• występuje ograniczenia świadomości lub nasilona senność
• występuje zapaść krążeniowa, która może być następstwem silnego wstrząsu
• występują ciężkie zaburzenia czynności nerek
• występuje zapalenie mięśnia sercowego lub inne ciężkie choroby serca
• występują objawy czynnej choroby wątroby, w tym żółtaczka lub inne ciężkie zaburzenia czynności wątroby
• występuje porażenna niedrożność jelit, jelita nie pracują właściwie i pojawiają się ciężkie zaparcia
• stosowane są leki hamujące prawidłową czynność szpiku kostnego lub zmniejszające liczbę białych krwinek
• doszło do śpiączki lub pacjent jest nieprzytomny

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Klozapol może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli wystąpi którekolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych:

Bardzo często (więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• ciężkie zaparcia
• przyspieszone bicie serca

Często (nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• objawy przeziębienia, gorączka, objawy grypopodobne, ból gardła, inne infekcje; należy wykonać badania krwi, aby ocenić, czy objawy mają związek z lekiem Klozapol
• napady padaczkowe
• nagłe zasłabnięcie lub nagła utrata przytomności z osłabieniem mięśni (omdlenie)

Niezbyt często (nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• nagłe zwiększenie temperatury ciała, sztywność mięśni, co może prowadzić do utraty przytomności (złośliwy zespół neuroleptyczny, wymagajacy natychmiastowego leczenia)
• zawroty głowy lub omdlenia podczas zmiany pozycji ciała z leżącej na stojącą, ryzyko upadku

Rzadko (nie więcej niż 1 na 1000 pacjentów):

• objawy zakażenia układu oddechowego lub zapalenia płuc, takie jak: gorączka, kaszel, trudności z oddychaniem, świszczący oddech
• ciężki piekący ból w górnej części brzucha rozciągający się do pleców, z towarzyszącymi mdłościami i wymiotami spowodowanymi zapaleniem trzustki
• omdlenie i osłabienie mięśni z powodu znacznego zmniejszenia ciśnienia krwi (zapoaść krążeniowa)
• trudności w przełykaniu, możliwość zachłyśnięcia się pożywieniem
• nudności, wymioty, utrata apetytu; należy sprawdzić czynnosć wątroby
• wystąpienie lub nasilenie otyłości
• bezdech senny z chrapaniem lub bez

Rzadko lub bardzo rzadko (do 1 na 1000 pacjentów lub do 1 na 10 000 pacjentów):

• szybka i nieregularna praca serca, nawet podczas odpoczynku, kołatanie serca, trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej czy trudne do wyjaśnienia zmęczenie; może być konieczna konsultacja kardiologiczna

Bardzo rzadko (nie więcej niż 1 na 10000 pacjentów):

• długotrwały, bolesny wzwód członka (priapizm) u mężczyzn, jeśli utrzymuje się ponad 4 godziny, wymaga leczenia
• nagłe krwawienia lub wystąpienie siniaków, spowodowane spadkiem liczby płytek krwi
• objawy niekontrolowanego stężenia cukru we krwi: mdłości, wymioty, ból brzucha, nadmierne pragnienie, nadmierne oddawanie moczu, dezorientacja lub splątanie
• ból brzucha, skurcze, wzdęcia, wymioty, zaparcie i trudności w oddawaniu gazów, które mogą być objawem niedrożności jelit
• utrata apetytu, wzdęcia, ból brzuch, zażółcenie skóry, ciężkie osłabienie i złe samopoczucie będące wynikiem rozwijającej się niewydolności wątroby, która może prowadzić do piorunującej martwicy wątroby
• mdłości, wymioty, zmęczenie, utrata masy ciała, które mogą świadczyć o zapaleniu nerek

Częstość nieznana:

• ból uciskowy lub uczucie ściśnięcia w klatce piersiowej, ucisk lub nagły silny ból w klatce piersiowej promieniujący do lewego ramienia, szczęki, szyi i górnej części brzucha, duszność, pocenie się, osłabienie, uczucie zawrotów głowy, nudności, wymioty i kołatanie serca, czyli wszystkie objawy ataku serca
• ucisk w klatce piersiowej, uczucie ciężkości, nagły silny ból, pieczenie, uczucie zadławienia - objawy niedostatecznego przepływu krwi i tlenu do mięśnia sercowego
• uczucie nieregularnego bicia serca, dudnienie, łomotanie lub trzepotanie w klatce piersiowej
• przyspieszone i nieregularne bicie serca (migotanie przedsionków), kołatanie serca, omdlenie, duszność lub dyskomfort w klatce piersiowej
• objawy niskiego ciśnienia tętniczego krwi, takie jak: zamroczenie, zawroty głowy, omdlenie, niewyraźne widzenie, nadmierne zmęczenie, zimna i wilgotna skóra, mdłości
• obrzęk, ból i zaczerwienienie nogi, czyli objawy świadczące o zakrzepach w żyłach; zakrzepy mogą przemieszczać się naczyniami krwionośnymi do płuc, powodujac bóle w klatce pieriowej i trudności w odddychaniu
• potwierdzone lub podejrzewane zakażenie z towarzyszącą gorączką lub obniżoną temperaturą ciała, nienaturalnie przyspieszonym oddechem, przyspieszonym biciem serca, zmianami szybkości reakcji i świadomości, obniżonym ciśnieniem krwi (posocznica, sepsa)
• obfite pocenie się, ból głowy, nudności, wymioty i biegunka, czyli objawy zespołu cholinergicznego
• znaczne zmniejszenie ilości wydalanego moczu sugerujące niewydolność nerek
• obrzęk twarzy, ust, gardła i języka wywołujący świąd i ból - reakcje nadwrażliwości
• utrata apetytu, wzdęcia, ból brzucha, zażółcenie skóry, silne osłabienie i złe samopoczucie wskazujące na niewydolność wątroby nawet zagrażającą życiu
• tępy ból w klatce piersiowej lub ból brzucha ze skróceniem oddechu, z kaszlem lub bez, gorączka z powodu zapalenia kilku błon surowiczych (opłucnej, osierdzia, otrzewnej)
• zwiększenie lub wystąpienie osłabienia mięśni, kurczy mieśniowych, bólu mięśni

Inne działania niepożądane, nie wymagające natychmiastowego kontaktu z lekarzem:

Bardzo często (więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• senność, zawroty głowy
• nadmierne wydzielanie śliny

Często (nie więcej niż 1 na 10 pacjentów):

• duża liczba białych krwinek lub pewnego rodzaju białych krwinek we krwi (eozynofilia)
• zwiększenie masy ciała
• nieostre widzenie
• ból głowy, drżenie, sztywność, niepokój ruchowy
• drgawki, zrywania mięśniowe (mioklonie), ruchy mimowolne, nieddolność wykonania ruchu, niezdolność pozostania w bezruchu
• zmiany w zapisie EKG
• nadciśnienie, omdlenie lub uczucie pustki w głowie po zmianie pozycji
• nudności, wymioty, utrata apetytu, suchość błony śluzowej jamy ustnej
• nieprawidłowe wyniki testów czynności wątroby
• nietrzymanie moczu, zatrzymanie moczu, trudności w oddawaniu moczu
• zmęczenie, gorączka, zwiększone pocenie się
• mowa niewyraźna lub inne zaburzenia mowy

Niezbyt częto (nie więcej niż 1 na 100 pacjentów):

• agranulocytoza, czyli brak białych ciałek krwi
• jąkanie się lub inne zaburzenia mowy

Rzadko (nie więcej niż 1 na 1000 pacjentów):

• niedokrwistość, czyli mała liczba czerwonych krwinek we krwi
• niepokój, pobudzenie, splątanie, majaczenie
• arytmia, zapalenie mięśnia sercowego lub zapalenie osierdzia, wysięk osierdziowy
• duże stężenie glukozy we krwi, cukrzyca
• zator w płucach w przebiegu żylnej choroby zakrzepowo - zatorowej
• zapalenie wątroby, choroba wątroby powodująca zażółcenie skóry, ciemne zabarwienie moczu, świąd (żółtaczka)
• zwiększenie stężenia enzymu fosfatazy kreatyniny we krwi

Bardzo rzadko (nie więcej niż 1 na 10000 pacjentów):

• zwiększenie liczby płytek krwi z możliwym krzepnięciem krwi w naczyniach krwionośnych
• niekontrolowane ruchy ust, jezyka i kończyn, natręctwa myślowe i czynności przymusowe (objawy obsesyjno - kompulsyjne)
• reakcje skórne, obrzęk i powiększenie ślinianek, głównie przyusznych
• trudności w oddychaniu
• bardzo duże stężenie trójglicerydów lub cholesterolu we krwi
• choroba mieśnia sercowego - kardiomiopatia, zatrzymanie akcji serca, nagła niewyjaśniona śmierć

Częstość nieznana:

• zmiany w zapisie fal mózgowych (zmiany w EEG)
• biegunka, dyskomfort w żołądku, zgaga, uczucie osłabienia mięśni, skurcze i ból mięśni
• zatkany nos
• moczenie nocne
• nagły, niekontrolowany wzrost ciśnienia krwi (zespół objawów rzekomego guza chromochłonnego nadnerczy)
• niekontrolowane pochylanie tułowia w jedną stronę
• zaburzenia wytrysku u meżczyzn, podczas którego nasienie przedostaje się do pęcherza zamiast na zewnątrz prącia (suchy orgazm lub wytrysk wsteczny)
• wysypka, fioletowo - czerwone plamki krwotoczne na skórze, gorączka lub świąd z powodu zapalenia naczyń krwionośnych
• zapalenie okrężnicy powodujące biegunkę, ból brzucha 
• gorączka, zmiany koloru skóry, wysypka w kształcie motyla na twarzy, ból stawów, ból mieśni, zmęczenie z gorączką (toczeń rumieniowaty)
• zespół niespokojnych nóg
• ostry ból w klatce piersiowej lub ból brzucha z dusznością, z lub bez kaszlu lub gorączka z powodu zapalenia kilku błon surowiczych, takich jak: opłucna, osierdzie, otrzewna, w tym samym czasie

Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów, u których występują obecnie lub w przeszłości:

• zakrzepy krwi, ponieważ stosowanie leku Klozapol może wiązać się z powstawaniem zakrzepów krwi
• jaskra objawiająca się zwiększonym ciśnieniem krwi w oku
• cukrzyca lub zwiększone stężenie glukozy we krwi
• problemy z gruczołem krokowym lub trudności z oddawaniem moczu
• choroby serca, nerek lub wątroby
• przewlekłe zaparcia lub stosowanie leków powodujących zaparcia (na przykład przeciwcholinergicznych)
• nietolerancja galaktozy, brak enzymu laktazy, zespół złego wchłaniania glukozy i galaktozy
• kontrolowana padaczka
• choroby jelita grubego
• jakiekolwiek operacje brzucha
• zaburzenia serca lub nieprawidłowe przewodzenie w sercu, zwane "wydłużeniem odcinka QT"
• czynniki ryzyka udaru, takie jak: wysokie ciśnienie tętnicze krwi, problemy sercowo - naczyniowe, problemy z naczyniami krwionośnymi w mózgu
• operacja lub unieruchomienie przez dłuższy czas
• wiek powyżej 60 lat

Jesli u pacjenta wystąpią poniższe objawy, powinien skontaktować się z lekarzem przed przyjęciem następnej dawki:

• przeziębienie, grypa, gorączka, ból gardła lub jakakolwiek infekcja
• nagłe zwiększenie temperatury, sztywnienie mięśni, utrata przytomności (zespół złośliwego zespołu neuroleptycznego)
• szybka i nieregularna praca serca, nawet podczas odpoczynku, kołatanie serca, trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej, trudne do wyjaśnienia zmęczenie; lekarz może skierować na konsultację kardiologiczną
• nudności, wymioty, utrata apetytu mogą być związane z zaburzeniami czynności wątroby
• zaparcie, ból brzucha, bolesność uciskowa brzucha, gorączka, wzdęcia, krwista biegunka

Przed rozpoczęciem leczenia, w trakcie i po zakończeniu niezbędne jest wykonywanie badań krwi:

• przed rozpoczeciem leczenia należy potwierdzić prawidłową ilość białych krwinek, które są niezbędne do zwalczania infekcji
• regularne badania mogą wykazać, czy u pacjenta występuje ryzyko rozwoju agranulocytozy, czyli znacznego zmniejszenia liczby białych krwinek
• badania należy wykonywać raz na tydzień przez pierwsze 18 tygodni leczenia, potem raz na miesiąc
• jeśli nastąpi zmniejszenie liczby białych krwinek, lekarz może przerwać leczenie
• badania należy wykonywac do 4 tygodni po zakończeniu leczenia

Przed i w trakcie leczenia należy:

• wykonać EKG w celu sprawdzenia czynności serca
• przeprowadzać regularne badania czynności wątroby
• kontrolować stężenie cukru we krwi
• kontrolować poziom stężenia lipidów we krwi i masę ciała

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem leku Klozapol.

Lekarz oceni korzyści i możliwe ryzyko wynikające ze stosowania leku w czasie ciąży.

U noworodków, których matki stosowały lek Klozapol w ostatnim trymestrze mogą wystąpić następujące objawy: drżenie, sztywność mięśni, osłabienie, senność, pobudzenie, trudności z oddychaniem, trudności związane z karmieniem.

Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczne metody antykoncepcji.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem leku Klozapol.

Nie należy karmić piersią podczas stosowania leku Klozapol, bowiem substancja czynna leku przenika do mleka i może wywierać wpływ na dziecko.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Leku Klozapol nie należy stosować razem z lekami hamujacymi prawidłową czynność szpiku kostnego lub zmniejszającymi liczbę białych krwinek, takimi jak:

• karbamazepiną, stosowaną w leczeniu padaczki
• niektórymi antybiotykami, na przykład chloramfenikolem i sulfonamidami, na przykład kotrimoksazolem
• niektórymi lekami przeciwbólowymi, na przykład fenylobutazonem, metamizolem
• penicylaminą stosowaną w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów
• lekami cytotoksycznymi stosowanymi w chemioterapii
• lekami przeciwpsychotycznymi w postaci wstrzykiwań o przedłużonym działaniu (depot)

Lek Klozapol może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

• litem, fluwoksaminą, trojpierścieniowymi leków przeciwdepresyjnymi, inhibitorami MAO, cytalopramem, paroksetyną, fluoksetyną, sertaliną, stosowanymi w leczeniu depresji
• perazyną o działaniu przeciwpsychotycznym
• benzodiazepinami stosowanymi w leczeniu leku i zaburzeń snu
• lekami narkotycznymi, które mogą wpływać na czynność układu oddechowego
• fenytoiną, kwasem walproinowym, stosowanymi w leczeniu padaczki
• adrenaliną, noradrenaliną, stosowanymi w leczeniu wysokiego i niskiego ciśnienia
• warfaryną, która zapobiega powstawaniu zakrzepów
• lekami przeciwhistaminowymi wykorzystywanymi w leczeniu alergii i w katarze siennym
• lekami przeciwcholinergicznymi, stosowanymi w celu łagodzenia skurczów żołądka i choroby lokomocyjnej
• lekami stosowanymi w chorobie Parkinsona
• digoksyną, stosowaną w leczeniu chorób serca
• lekami stosowanymi w szybkim lub nieregularnym biciu serca
• omeprazolem, cymetydyną, stosowanymi w leczeniu wrzodów żołądka
• niektórymi antybiotykami, na przykład erytromycyną, ryfampicyną
• ketokonazolem, lekiem przeciwgrzybiczym
• lekami przeciwwirusowymi
• atropiną
• hormonalną antykoncepcją

Lek Klozapol z jedzeniem i piciem

Należy poinformować lekarza, jeśli pacjent pali i często pije napoje zawierające kofeinę. Nagłe zmiany w przyzwyczajeniach związanych z paleniem i piciem napojów, mających w składzie kofeinę mogą także wpłynąć na efekt działania leku Klozapol.

Nie należy pić alkoholu w czasie stosowania leku Klozapol.

Lek Klozapol może powodować zmęczenie, senność i napady padaczkowe, szczególnie w początkowym okresie leczenia. Nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn, jeśli występują takie objawy.

Jak przechowywać lek Klozapol?

• w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• w temperaturze poniżej 25^oC