Dipromal (Magnesii valproas)

Jak działa lek Dipromal?

Dipromal to lek przeciwdrgawkowy, stosowany w leczeniu różnych postaci padaczki oraz leczeniu manii. Dokładny mechanizm przeciwdrgawkowy polega na zwiększaniu stężenia jednej z substancji uczestniczących w procesie przewodzenia bodźców w obrębie mózgu - kwasu gamma-aminomasłowego.  

Kiedy stosuje się lek Dipromal?

Dipromal stosowany jest w leczeniu różnych postaci padaczki, zwłaszcza:

• padaczki o napadach pierwotnie uogólnionych (petit mal, grand mal)
• padaczki światłoczułej
• padaczki mioklonicznej
• innych postaci padaczki - jako lek drugiego wybory, razem z innymi lekami przeciwpadaczkowymi (wyjątek stanowi fenobarbital)

Lek Dipromal stosowany jest także w epizodach maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej, gdy lit jest przeciwwskazany lub źle tolerowany przez pacjenta. 

Jak stosować lek Dipromal?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy się z nim skontaktować. 

Padaczka:

Zwykle stosowana dawka to 20 do 30 mg / kg masy ciała na dobę, w dwóch do czterech dawkach podzielonych, razem z posiłkiem. 

Mania:

Dorośli:

Dawkę dobową powinien ustalić indywidualnie lekarz prowadzący. 

• zalecana początkowa dawka dobowa wynosi 750 mg
• średnia dawka dobowa wynosi od 1000 mg do 2000 mg

Dzieci i młodzież:

Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania i skuteczności leku Dipromal w leczeniu epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej u pacjentów poniżej 18 roku życia.

Osoby w podeszłym wieku:

U osób starszych dawki pozwalające na uzyskanie optymalnego efektu klinicznego przeważnie są mniejsze niż u osób młodych, jednak także u nich dawkowanie ustalane jest na podstawie oceny skuteczności i tolerancji leczenia. 

Osoby z zaburzeniami czynności wątroby:

Nie należy stosować.

Osoby z zaburzeniami czynności nerek:

W przypadku łagodnej lub umiarkowanej niewydolności nerek należy stosować mniejsze dawki, natomiast u pacjentów z ciężką niewydolnością dawkowanie ustala się w oparciu o stężenie wolnego kwasu walproinowego we krwi.

Terapeutyczne stężenie walproinianu w surowicy wynosi od 40 do 100 mcg / ml.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Dipromal:

Po przedawkowaniu mogą wystąpić objawy takie jak: nadmierna senność, głęboka śpiączka, blok serca, osłabienie mięśni, osłabienie lub zanik odruchów, obrzęk mózgu, niedociśnienie, zwężenie źrenic, kwasica metaboliczna, zaburzenia krążenia i oddechowe, zmniejszenie stężenia wapnia i zwiększenie stężenia sodu we krwi, zmiany zachowania.

W razie przedawkowania należy podjąć próbę usunięcia leku z żołądka przez wywołanie wymiotów oraz natychmiast skontaktować się z lekarzem, który rozpocznie odpowiednie leczenie.

Pominięcie zastosowania leku Dipromal:

W przypadku pominięcia dawki leku w wyznaczonym czasie należy zastosować ją jak najszybciej. Jeżeli zbliża się czas podania następnej dawki, należy pominąć opuszczoną dawkę. Nie wolno stosować podwójnej dawki w celu uzupełnienia pominiętej dawki leku.

Przerwanie stosowania leku Dipromal:

Przerwanie stosowania może spowodować nasilenie objawów padaczki. Nie należy go odstawiać nagle ani samodzielnie. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Kiedy nie stosować leku Dipromal?

Dipromal jest przeciwwskazany w następujących przypadkach:

• nadwrażliwość na walproinian magnezu lub substancje pomocnicze
• choroby wątroby (również w rodzinie) lub ciężkie zaburzenia czynności wątroby, lub trzustki
• porfiria
• śmierć rodzeństwa z powodu niewydolności wątroby w przebiegu leczenia walproinianem magnezu
• u pacjentów z zaburzeniami mitochondrialnymi np. z zespołem Alpersa-Huttenlochera, a także u dzieci w wieku poniżej dwóch lat z podejrzeniem zaburzeń związanych z POLG

Padaczka:

• nie należy stosować leku, jeżeli pacjentka jest w ciąży, chyba że żadna inna terapia nie jest skuteczna
• jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym nie należy przyjmować leku, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę antykoncepcji przez cały okres leczenia lekiem Dipromal

Choroba afektywna dwubiegunowa:

• nie stosować jeśli pacjentka jest w ciąży
• jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym nie wolno przyjmować leku, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę antykoncepcji przez cały okres leczenia lekiem Dipromal

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta. 

Jak każdy lek, Dipromal może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta. 

Bardzo często (częściej niż u 1 pacjenta na 10):

• nudności, wymioty, ból brzucha 

Często występujące (u 1 do 10 pacjentów na 100):

• leukopenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych)
• małopłytkowość
• zwiększenie stężenia amoniaku we krwi
• zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała
• zmiany wyników testów czynnościowych wątroby
• zwiększenie lub zmniejszenie łaknienia
• senność
• drżenie
• parestezje (uczucie drętwienia, mrowienia)
• zaburzenia paznokci
• przejściowa utrata włosów
• brak miesiączki

Niezbyt często występujące (u 1 do 10 pacjentów na 1 000):

• krwotok
• przejściowa śpiączka, w niektórych przypadkach ze zwiększeniem częstości występowania drgawek

Rzadko występujące działania niepożądane (u 1 do 10 pacjentów na 10 000):

• zapalenie naczyń
• reakcje alergiczne
• toczeń rumieniowaty
• nadmierna produkcja męskich hormonów płciowych
• hiperinsulinemia, otyłość
• zmniejszona ciepłota ciała (hipotermia)
• małe stężenia białka wiążącego insulinopodobny czynnik wzrostowy typu I
• ból głowy
• drażliwość, urojenia, splątanie
• biegunka, zapalenie trzustki,
• nadmierne wydzielanie śliny
• nadmierna aktywność, sztywność mięśni, brak koordynacji ruchowej, osłupienie
• ciężkie uszkodzenie wątroby
• wysypka, rumień wielopostaciowy
• zespół policystycznych jajników (kiedy w wyniku zaburzeń hormonalnych występują m. in. zaburzenia miesiączkowania i nadmierne owłosienie)

Bardzo rzadko występujące (rzadziej niż u 1 pacjenta na 10 000):

• zaburzenia szpiku kostnego, limfopenia (znaczne zmniejszenie liczby limfocytów), neutropenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych obojętnochłonnych)
• pancytopenia (znaczne zmniejszenie liczby wszystkich rodzajów krwinek), niedokrwistość
• zmniejszenie stężenia fibrynogenu i czynnika VIII, upośledzenie agregacji płytek, wydłużenie czasu krwawienia
• upośledzenie słuchu, szum w uszach
• nieprawidłowe wyniki badań czynności tarczycy
• zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella (choroby objawiające się powstawaniem pęcherzy na skórze i błonach śluzowych, nadżerek, a potem strupów)
• zespół Fanconiego (zaburzenie wydalania wody oraz różnych związków przez nerki), moczenie się u dzieci
• encefalopatia (rodzaj uszkodzenia mózgu), otępienie związane z zanikiem mózgu, (odwracalny) zespół parkinsonowski

Częstość nieznana:

• uspokojenie, tzw. objawy pozapiramidowe, czyli spowolnienie ruchowe, sztywność mięśni, ruchy mimowolne 
• zgłaszano zaburzenia kostne, także przypadki osteopenii i osteoporozy (rozrzedzenie tkanki kostnej) i złamań.

Pacjenci przyjmujący długotrwale leki przeciwpadaczkowe, chorujący w przeszłości na osteoporozę lub przyjmujący sterydy powinni poinformować o tym lekarza.

Przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal należy ustalić to z lekarzem lub farmaceutą:

• jeżeli u pacjenta występuje lub wystąpiło uszkodzenie szpiku kostnego
• jeżeli u pacjenta występują zaburzenia krzepnięcia krwi, małopłytkowość, niewydolność nerek , hipoproteinemia, toczeń rumieniowaty, uszkodzenie mózgu, opóźnienie rozwoju i dziedziczne choroby metaboliczne, dziedziczny niedobór enzymów
• jeżeli w rodzinie pacjenta występuje wada genetyczna powodująca zaburzenia mitochondrialne
• jeżeli pacjent ma cukrzycę (lek może fałszować wyniki badań na obecność ciał ketonowych)
• jeżeli u pacjenta ma być przeprowadzony zabieg stomatologiczny lub chirurgiczny

Zachować szczególną ostrożność stosując Dipromal:

• u niemowląt i dzieci, zwłaszcza gdy wymagają jednoczesnego stosowania kilku leków przeciwpadaczkowych
• u dzieci i młodzieży płci żeńskiej, u kobiet w wieku rozrodczym i kobiet w ciąży 
• u dzieci z wieloma upośledzeniami lub osoby młodocianej z ciężką postacią padaczki
• gdy u pacjenta w badaniach laboratoryjnych wystąpią nieprawidłowości, które świadczą o wystąpieniu ciężkich zaburzeń czynności wątroby lub trzustki - trzykrotne zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) lub alaninowej (AlAT), nieprawidłowo długi czas protrombinowy, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej i stężenia bilirubiny, zmiany stężenia białka w osoczu krwi (konieczne może być odstawienie leku)
• gdy u pacjenta wystąpią wymioty, ból w nadbrzuszu, utrata apetytu, złe samopoczucie, zwiększenie częstości napadów padaczki, obrzęk, apatia, senność, zmniejszenie ciśnienia tętniczego (koniecznie zgłosić się do lekarza, ponieważ może to świadczyć o wystąpieniu ciężkiego uszkodzenia wątroby lub zwiekszeniu stężenia amoniaku we krwi)
• jeśli wystąpią niespodziewane krwawienia z błon śluzowych lub skłonność do powstawania krwiaków 

Kilku pacjentów stosujących leki zawierające walproinian magnezu, myślała o tym, żeby się zabić lub skrzywdzić. Jeśli pojawią się takie myśli, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem prowadzącym. 

Zarówno przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal jak i w trakcie leczenia pacjent musi poddawać się badaniom lekarskim.

Dipromal nie powinien być stosowany u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia w leczeniu manii.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta. 

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku. 

Walproinian magnezu może powodować poważne wady wrodzone i wpływać na sposób, w jaki rozwija się dziecko. Do zgłaszanych wad wrodzonych należą: rozszczep kręgosłupa (gdy kości kręgosłupa nie są prawidłowo rozwinięte), wady rozwojowe twarzy i czaszki, wady rozwojowe serca, nerek, dróg moczowych i narządów płciowych, wady kończyn. U pacjentki przyjmującej walproinian podczas ciąży występuje zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi wymagającymi leczenia.

Walproinian stosowany jest już przez wiele lat, stąd wiadomo, że w grupie dzieci matek przyjmujących lek około 10 dzieci na 100 będzie miało wady wrodzone. Szacuje się, że do 30-40% dzieci w wieku przedszkolnym, których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży, może wykazywać problemy wczesnorozwojowe. Rodzice lub opiekunowie dziewczynek leczonych walproinianem, powinni skontaktować się z lekarzem prowadzącym, gdy u ich dziecka wystąpi menstruacja.

Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego w okresie starań o dziecko. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy wszystkich ciąż. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszało ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u kobiet w ciąży. 

Jeżeli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem leku.

Dipromal przenika do mleka kobiecego. U noworodków karmionych piersią przez leczące się matki wykazano zaburzenia hematologiczne. 

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u kobiet karmiących piersią. 

Zawsze należy pionformować lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Szczególną ostrożność należy zachować przyjmując lek Dipromal z następującymi lekami:

• inne leki przeciwpadaczkowe
• fenobarbital
• prymidon
• fenytoina
• leki mogące działać toksycznie na wątrobę (paracetamol, leki przeciwwirusowe)
• leki zmniejszające krzepliwość krwi (acenokumarol, warfaryna)
• leki zawierające lit
• kwas acetylosalicylowy i jego pochodne
• erytromycyna
• meflochina
• cymetydyna
• karbamazepina
• lamotrygina
• nimodypina
• kodeina
• zydowudyna
• felbamat
• etosuksymid
• leki z grupy benzodiazepin (diazepam, lorazepam)
• leki z grupy barbituranów (allobarbital, cyklobarbital)
• leki z grupy neuroleptyków (chlorpromazyna, flufenazyna)
• leki przeciwdepresyjne (amitryptylina, fluoksetyna)
• leki z grupy karbapenemów (antybiotyki stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych), ponieważ zmniejszą one efekt działania walproinianu

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta. 

W trakcie leczenia nie należy spożywać alkoholu.

Pacjenci przyjmujący lek nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn, ponieważ lek ten może zaburzać czas reakcji. Również pacjenci, u których padaczka jest leczona nieskutecznie, nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn. 

Jak przechowywać lek Dipromal?

• w temperaturze poniżej 25°C
• w oryginalnym opakowaniu
• w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci