Fragmin (Dalteparinum natricum)

Jak działa lek Fragmin?

Lek Fragmin zawiera dalteparynę sodową. Działanie przeciwzakrzepowe tej substancji wiąże się z jej zdolnością do nasilania hamowania czynnika Xa i trombiny.

Kiedy stosuje się lek Fragmin?

Lek Fragmin wskazany jest do stosowania w:

• leczeniu ostrej zakrzepicy żył głębokich
• niestabilnej chorobie wieńcowej (np. dławica piersiowa spoczynkowa, zawał mięśnia sercowego bez załamka Q)
• przewlekłym leczeniu objawowej żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (proksymalna zakrzepica żył głębokich i zatorowość płucna) w celu zmniejszenia nawrotów choroby zakrzepowo-zatorowej u pacjentów z chorobami nowotworowymi
• zapobieganiu krzepnięciu krwi w krążeniu pozaustrojowym, np. podczas hemodializy i hemofiltracji w przebiegu ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek
• profilaktyce przeciwzakrzepowej związanej z zabiegami chirurgicznymi
• profilaktyce przeciwzakrzepowej u chorych unieruchomionych z przyczyn medycznych: z zastoinową niewydolnością serca lub ostrą niewydolnością oddechową, z ostrym zakażeniem, z ostrą chorobą reumatyczną lub ostrą chorobą zapalną jelit i co najmniej jednym dodatkowym czynnikiem ryzyka zakrzepicy żył głębokich, np. wiek powyżej 75 lat, otyłość, choroba nowotworowa, zakrzepica żył głębokich w wywiadzie

Jak stosować lek Fragmin?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Leczenie ostrej zakrzepicy żył głębokich

• lek Fragmin może być podawany podskórnie w jednej lub dwóch dawkach na dobę
• w czasie terapii lekiem Fragmin można rozpocząć równoczesne podawanie antagonistów witaminy K
• lek Fragmin podaje się do czasu, kiedy stężenia czynników kompleksu protrombiny (czynniki: II, VII, IX, X) zmniejszą się do poziomu terapeutycznego. Następuje to zazwyczaj po około 5 dniach skojarzonego leczenia. Możliwe jest leczenie ambulatoryjne z zastosowaniem takich samych dawek, jak stosowane w szpitalu
• podawanie raz na dobę:
  • zalecana dawka to 200 j.m./ kg masy ciała podskórnie jeden raz na dobę
  • nie należy stosować pojedynczej dawki dobowej większej niż 18 000j.m.
• podawanie dwa razy na dobę:
  • alternatywnie można zastosować dawkę 100 j.m./ kg masy ciała podskórnie dwa razy na dobę
  • zwykle nie jest konieczne monitorowanie działania przeciwzakrzepowego, jednak należy je rozważyć u szczególnych pacjentów

Zapobieganie krzepnięciu krwi w krążeniu pozaustrojowym, np. podczas hemodializy i hemofiltracji w przebiegu ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek

• lek Fragmin należy podawać dożylnie
• pacjenci z przewlekłą niewydolnością nerek lub pacjenci bez stwierdzonego zwiększonego ryzyka krwawienia:
  • u tych pacjentów konieczne są zazwyczaj niewielkie zmiany dostosowujące dawkę
  • zalecane dawki zazwyczaj powodują uzyskanie w trakcie dializy aktywności od 0,5 do 1,0 j.m. anty-Xa/ ml
• hemodializa i hemofiltracja trwające nie dłużej niż 4 godziny:
  • dawka początkowa to jednorazowo dożylnie 30 do 40 j.m./ kg masy ciała
  • następnie lek podaje się w postaci wlewu dożylnego z szybkością 10 do 15 j.m./ kg masy ciała na godzinę lub pojedynczą dawkę dożylną 5 000 j.m.
• hemodializa i hemofiltracja trwająca ponad 4 godziny:
  • dawka początkowa to jednorazowo dożylnie 30 do 40 j.m./ kg masy ciała
  • następnie stosuje się wlew dożylny z szybkością od 10 do 15 j.m./ kg masy ciała na godzinę
• pacjenci z ostrą niewydolnością nerek lub pacjenci z podwyższonym ryzykiem krwawienia:
  • u pacjentów poddawanych hemodializie w przebiegu ostrej niewydolności nerek stosuje się mniejszy zakres dawek niż u pacjentów hemodializowanych długotrwale, dlatego należy u nich systematycznie kontrolować aktywność anty-Xa
  • zalecane stężenie w osoczu zawiera się w przedziale od 0,2 do 0,4 j.m. anty-Xa/ ml
  • jednorazowa początkowa to dawka dożylna od 5 do 10 j.m./ kg masy ciała
  • następnie stosuje się wlew dożylny z szybkością 4 do 5 j.m./ kg masy ciała na godzinę

Profilaktyka przeciwzakrzepowa związana z zabiegami chirurgicznymi

• lek Fragmin należy podawać podskórnie
• zwykle nie jest konieczne monitorowanie działania przeciwzakrzepowego
• jeżeli jest konieczność monitorowania pacjenta, krew należy pobierać po uzyskaniu maksymalnego stężenia leku w osoczu (po 3-4 godzinach od wykonania iniekcji podskórnej)
• zalecane dawki pozwalają na uzyskanie maksymalnej aktywności leku w osoczu w przedziale od 0,1 do 0,4 j.m. anty-Xa/ ml

Ogólne zabiegi chirurgiczne

• pacjenci narażeni na ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych: zalecana dawka to 2 500 j.m. podskórnie na 2 godziny przed zabiegiem chirurgicznym oraz 2 500 j.m. podskórnie każdego ranka po zabiegu do momentu uruchomienia pacjenta (na ogół lek podaje się przez 5 do 7 dni lub dłużej)
• pacjenci z dodatkowymi czynnikami ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych (np. z chorobą nowotworową): należy podawać lek Fragmin do momentu uruchomienia pacjenta (na ogół przez 5 do 7 dni lub dłużej)
  • początek podawania leku w dniu poprzedzającym zabieg chirurgiczny: 5 000 j.m. podskórnie w godzinach wieczornych przed zabiegiem. Po zabiegu należy podawać 5 000 j.m. podskórnie co wieczór
  • początek podawania leku w dniu zabiegu chirurgicznego: 2 500 j.m. podskórnie w ciągu 2 godzin przed zabiegiem chirurgicznym oraz 2 500 j.m. podskórnie 8 do 12 godzin później, jednak nie wcześniej niż po 4 godzinach od zakończenia zabiegu. Po zabiegu, począwszy od następnego dnia, należy podawać 5 000 j.m. podskórnie codziennie rano

Zabieg ortopedyczny (na przykład zabieg wymiany stawu biodrowego)

Należy podawać lek Fragmin przez okres do 5 tygodni po zabiegu, wybierając jeden z podanych poniżej sposobów leczenia:

• początek podawania leku przed zabiegiem – wieczór przed zabiegiem: 5 000 j.m. podskórnie wieczorem przed zabiegiem chirurgicznym. Po zabiegu należy podawać 5 000 j.m. podskórnie co wieczór
• początek podawania leku przed zabiegiem – dzień zabiegu: 2 500 j.m. podskórnie w ciągu 2 godzin przed zabiegiem oraz 2 500 j.m. podskórnie 8 do 12 godzin później, jednak nie wcześniej niż po 4 godzinach od zakończenia zabiegu. Począwszy od dnia następującego po zabiegu, należy podawać codziennie 5 000 j.m. podskórnie
• początek podawania leku po zabiegu: 2 500 j.m. podskórnie po 4 do 8 godzinach od zabiegu, jednak nie wcześniej niż po 4 godzinach od jego zakończenia. Począwszy od dnia następującego po zabiegu, należy podawać codziennie 5 000 j.m. podskórnie

Profilaktyka ostrej zakrzepicy żył głębokich u chorych unieruchomionych z przyczyn medycznych

• zalecana dawka leku Fragmin wynosi 5000 j.m. raz dziennie. Leczenie dalteparyną sodową prowadzi się do końca okresu unieruchomienia pacjenta, do 14 dni lub dłużej. Monitorowanie działania przeciwzakrzepowego na ogół nie jest konieczne
• okres podawania:
  • profilaktyka przeciwzakrzepowa u pacjentów ze znacząco zwiększonym ryzykiem zakrzepowo-zatorowym, czasowo unieruchomionych z powodu ciężkiej choroby, takiej jak niewydolność serca, niewydolność oddechowa lub ciężkie zakażenie, powinna być prowadzona do momentu całkowitego uruchomienia pacjenta. Okres stosowania jest określany w zależności od stanu pacjenta i zazwyczaj wynosi 14 dni
  • sposób podawania: kroplę na końcu igły należy usunąć przed wstrzyknięciem, ponieważ przedostanie się dalteparyny sodowej do kanału iniekcyjnego może prowadzić do powstania niegroźnego krwiaka powierzchniowego lub w rzadkich przypadkach miejscowego podrażnienia. Do wstrzyknięcia podskórnego powinno się wybrać miejsce na przedniej lub bocznej ścianie brzucha, lub bocznej stronie uda. Igłę należy wprowadzić prostopadle w stosunku do długiej osi ciała pacjenta do fałdu skóry dobrze przytrzymywanego dwoma palcami przez cały okres wykonywania wstrzyknięcia. Wstrzyknięcie należy wykonywać powoli i dokładnie podskórnie. Należy unikać podawania leku domięśniowo

Niestabilna choroba wieńcowa (niestabilna dławica piersiowa i zawał mięśnia sercowego bez załamka Q)

• na ogół nie jest konieczne monitorowanie działania przeciwzakrzepowego, jednak należy je rozważyć u szczególnych pacjentów
• krew należy pobierać w chwili występowania maksymalnego stężenia leku w osoczu (od 3 do 4 godzin od wykonania zastrzyku podskórnego)
• zalecane maksymalne aktywności w osoczu zawierają się w przedziale od 0,5 do 1,0 j.m. anty-Xa/ ml
• zaleca się równoczesne podawanie kwasu acetylosalicylowego (w dawce od 75 do 325 mg/ dobę)
• lek Fragmin należy podawać w dawce 120 j.m./ kg masy ciała podskórnie co 12 godzin do maksymalnej dawki 10 000 j.m./ 12 godzin
• leczenie należy kontynuować do stabilizacji klinicznego stanu pacjenta (na ogół przez co najmniej 6 dni) lub dłużej, jeżeli lekarz uzna to za korzystne. Następnie zaleca się przedłużone leczenie stałą dawką leku Fragmin do przeprowadzenia zabiegu rewaskularyzacji (takiego jak interwencje przezskórne lub przeszczep pomostowy omijający tętnicę wieńcową)
• leku nie należy stosować dłużej niż przez 45 dni
• dawkę leku Fragmin wyznacza się zależnie od płci i masy ciała pacjenta:
  • w przypadku kobiet o masie ciała mniejszej niż 80 kg i mężczyzn o masie ciała mniejszej niż 70 kg, należy podawać 5 000 j.m. podskórnie co 12 godzin
  • w przypadku kobiet o masie ciała co najmniej 80 kg i mężczyzn o masie ciała co najmniej 70 kg należy podawać 7 500 j.m. podskórnie co 12 godzin

Przewlekłe leczenie objawowej żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, w celu zmniejszenia nawrotów choroby zakrzepowo-zatorowej u pacjentów z chorobami nowotworowymi

Miesiąc 1

• przez pierwsze 30 dni leczenia lek Fragmin należy podawać raz na dobę, podskórnie, w dawce 200 j.m./ kg masy ciała
• całkowita dawka dobowa nie powinna przekraczać 18 000 j.m.

Miesiące 2-6

• lek Fragmin należy podawać raz na dobę, podskórnie, w dawce ok. 150 j.m./ kg masy ciała
• wielkość dawki leku podawanej z jednodawkowej ampułko-strzykawki wyznacza się według masy ciała pacjenta

Pacjenci z niewydolnością nerek

W przypadku znacznej niewydolności nerek (stężenie kreatyniny przekraczające 3 razy górną granicę normy), dawkę leku Fragmin należy dostosować tak, aby utrzymać stężenie terapeutyczne anty-Xa na poziomie 1 j.m./ ml (zakres 0,5-1,5 j.m./ ml), mierzone 4-6 godzin po wstrzyknięciu. Jeśli stężenie anty-Xa znajduje się poniżej lub powyżej zakresu terapeutycznego, dawkę leku Fragmin należy odpowiednio zwiększyć lub zmniejszyć. Oznaczenie stężenia anty-Xa należy powtórzyć po podaniu 3-4 iniekcji w ponownie dobranej dawce. Ten schemat dostosowania dawki należy powtarzać do czasu, gdy anty-Xa osiągnie wartość terapeutyczną.

Zaburzenia czynności wątroby lub nerek

Lek wymaga ostrożnego stosowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

W zależności od występujących objawów lekarz zastosuje odpowiednie leczenie. Przeciwzakrzepowe działanie leku Fragmin można zahamować podaniem protaminy (hamuje ona pierwotną hemostazę, dlatego należy ją stosować wyłącznie w przypadkach rzeczywistego zagrożenia). Dawka 1 mg protaminy częściowo neutralizuje wpływ 100 j.m. (anty-Xa) leku Fragmin.

Kiedy nie stosować leku Fragmin?

Leku nie należy stosować w przypadku:

• uczulenia na dalteparynę sodową lub inną heparynę drobnocząsteczkową, lub heparynę niefrakcjonowaną, lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• potwierdzonej lub podejrzewanej małopłytkowości poheparynowej na tle immunologicznym
• czynnego krwawienia
• zaburzeń krzepnięcia o ciężkim przebiegu
• ostrego lub podostrego bakteryjnego zapalenia wsierdzia
• niedawno przebytych urazów lub zabiegów chirurgicznych w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, oczu lub uszu

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Fragmin może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Często (mogą dotyczyć od 1 do 10 pacjentów na 100):

• łagodna, odwracalna małopłytkowość
• krwotok
• przejściowe zwiększenie aktywności aminotransferaz (enzymów wątrobowych)
• podskórny krwiak w miejscu podania
• ból w miejscu podania

Niezbyt często (mogą dotyczyć od 1 do 10 pacjentów na 1000):

• nadwrażliwość

Rzadko (mogą dotyczyć od 1 do 10 pacjentów na 10 000):

• martwica skóry
• przemijające łysienie

Częstość nieznana (nie można określić częstości na podstawie dostępnych danych):

• immunologiczna małopłytkowość indukowana heparyną (typu II, z towarzyszącymi powikłaniami zakrzepowymi lub bez)
• reakcje anafilaktyczne
• krwawienia wewnątrzczaszkowe (niektóre zakończone zgonem)
• krwawienia do przestrzeni zaotrzewnowej (niektóre zakończone zgonem)
• wysypka
• krwiak podpajęczynówkowy lub nadoponowy

Produkty heparyny mogą powodować hipoaldosteronizm (spadek wydzielania aldosteronu - hormonu kory nadnerczy), co może prowadzić do wzrostu stężenia potasu w osoczu krwi (hiperkaliemia). Rzadko, szczególnie u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek i cukrzycą, może wystąpić klinicznie znacząca hiperkaliemia.

W przypadku długotrwałego stosowania leku Fragmin istnieje ryzyko wystąpienia osteoporozy.

Przed zastosowaniem leku Fragmin należy omówić to z lekarzem:

• planowane znieczulenie rdzeniowe (zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe) lub nakłucie lędźwiowe
• u pacjentów w ramach profilaktyki zakrzepicy, wprowadzanie lub usuwanie cewnika do przestrzeni zewnątrzoponowej, lub do rdzenia kręgowego należy wykonać po 10-12 godzinach od podania dalteparyny
• zastosowane znieczulenie zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe (należy kontrolować, czy wystąpiły objawy niewydolności neurologicznej, takie jak ból pleców, niedoczulica lub osłabienie kończyn dolnych, zaburzenia czynności jelit i pęcherza moczowego)
• podejrzenie wystąpienia krwiaka nadoponowego lub podpajęczynówkowego
• protezy zastawek serca
• szybko postępująca lub ciężka małopłytkowość (należy oznaczyć miano płytek krwi przed rozpoczęciem terapii lekiem Fragmin i regularnie monitorować ten parametr w czasie leczenia)
• zatorowość płucna z jednoczesnymi zaburzeniami krążenia, niskim ciśnieniem tętniczym lub wstrząsem
• pacjent pediatryczny
• pacjenci z niewydolnością nerek
• pacjent z dużą niedowagą lub otyłością
• kobiety ciężarne
• osoby narażone na zwiększone ryzyko krwawienia lub nawrotu zakrzepicy
• długotrwałe dializowanie
• pacjent poddawany zabiegom hemodializy z nagłych wskazań
• niestabilna choroba wieńcowa (niestabilna dławica lub zawał serca bez załamka Q) u pacjenta, u którego wystąpił pełnościenny zawał serca

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, lub przypuszcza że może być w ciąży, lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Lek należy stosować w trakcie ciąży tylko wtedy, gdy jest to bezwzględnie konieczne.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Niewielkie ilości soli sodowej dalteparyny przenikają do mleka matki. Nie można wykluczyć zagrożenia dla dzieci karmionych piersią.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza, jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Jeśli pacjent stosuje którykolwiek z wymienionych poniżej leków, powinien powiedzieć o tym lekarzowi przed rozpoczęciem przyjmowania leku:

Leki, które zwiększają działanie leku Fragmin

• leki stosowane w celu rozrzedzenia krwi, takie jak kwas acetylosalicylowy, dipirydamol, antagoniści receptora glikoproteinowego IIb/IIIa, acenokumarol i warfaryna)
• leki stosowane w celu zmniejszenia bólu i stanów zapalnych, takie jak indometacyna
• niektóre leki stosowane w leczeniu dny moczanowej, takie jak sulfinpirazon, probenecyd
• niektóre leki moczopędne, takie jak kwas etakrynowy
• roztwory podawane w celu zwiększenia objętości krwi, takie jak dekstrany
• leki cytostatyczne (stosowane w leczeniu raka)
• leki trombolityczne stosowane w leczeniu pełnościennego zawału serca (np. TPA- tkankowy aktywator plazminogenu)

Leki, które mogą zmniejszać działanie leku Fragmin

• leki stosowane w leczeniu alergii i kataru siennego (np. leki przeciwhistaminowe)
• leki stosowane w leczeniu niewydolności serca i chorób układu krążenia, takie jak digoksyna, digitoksyna
• antybiotyki z grupy tetracyklin, które są stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych
• witamina C

Inne leki, które mogą wpływać na działanie leku Fragmin

• leki stosowane w leczeniu dławicy piersiowej, takie jak podawana dożylnie nitrogliceryna
• antybiotyki, takie jak penicyliny podawane w dużych dawkach (stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych)
• leki stosowane w profilaktyce i leczeniu malarii, takie jak chinina
• nikotyna przyjmowana w wyniku palenia tytoniu lub preparatów ułatwiających zaprzestanie palenia

Jeżeli pacjent jest leczony lekiem Fragmin z powodu niestabilnej choroby wieńcowej, lekarz może odpowiednio dostosować dawkę przyjmowanego kwasu acetylosalicylowego.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Brak danych.

Lek Fragmin nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Jak przechowywać lek Fragmin?

• lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• ampułko-strzykawki należy przechowywać w temperaturze poniżej 25°C
• fiolki należy przechowywać w temperaturze poniżej 30°C