Gastrografin (Meglumini amidotrizoas + Natrii amidotrizoas)
Gastrografin jest środkiem kontrastowym stosowanym w badaniach radiologicznych przewodu pokarmowego oraz leczeniu smółkowej niedrożności jelita. Może być podawany we wlewie doodbytniczym lub jako roztwór doustny. Jako środek diagnostyczny stosowany jest albo w skojarzeniu z siarczanem baru, albo sam gdy wlew lub papka barytu nie mogą być zastosowane.
Spis treści
| Nazwa | Gastrografin |
| Nazwa międzynarodowa | Meglumini amidotrizoas + Natrii amidotrizoas |
| Kategoria dostępności | Leki na receptę |
| Dawka | (660 mg + 100 mg)/ ml |
| Postać | Roztwór doustny, Roztwór doodbytniczy |
| Skład - substancja czynna |
|
| Skład - substancje pomocnicze |
|
| Dostępne opakowania |
|
| Działanie / właściwości | Środek kontrastowy używany w badaniach radiologicznych. |
| Zastosowanie |
|
| Przeciwwskazania | Zastosowanie leku Gastrografin w postaci nierozcieńczonej:
|
| Ostrzeżenia i środki ostrożności |
|
| Działania niepożądane / Skutki uboczne | Często:
|
| Możliwe interakcje z |
|
| Ciąża | Należy zachować szczególną ostrożność stosując lek Gastrografin u kobiet w ciąży. |
| Karmienie piersią | Lekarz decyduje o możliwości zastosowania leku Gastrografin u kobiet w okresie karmienia piersią. |
| Dzieci | Lek Gastrografin może być stosowany u dzieci. W przypadku małych dzieci, niemowląt czy noworodków może być konieczne rozcieńczenie leku wodą. |
| Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów | Brak danych. |
Działanie i właściwości
Jak działa lek Gastrografin?
Gastrografin to środek cieniujący zawierający jako substancje czynne dwie sole kwasu amidotryzoesowego, które dzięki obecności w swojej cząsteczce atomu jodu pochłaniają promieniowanie rentgenowskie. Dzięki tym właściwościom Gastrografin ułatwia rozróżnienie jelit i sąsiadujących narządów oraz umożliwia ocenę zmian kształtu trzustki. Gastrografin pozwala na obrazowanie w obrębie przewodu pokarmowego: rozdęcia okrężnicy, zwężeń, nieszczelności, niedrożności, ciał obcych czy też guzów.
Zastosowanie / wskazania
Kiedy stosuje się lek Gastrografin?
Lek Gastrografin stosuje się w następujących wskazaniach:
- diagnostyka radiologiczna układu pokarmowego w przypadkach gdy zastosowanie siarczanu baru jest przeciwwskazane, nieskuteczne lub niekorzystne
- diagnostyka radiologiczna układu pokarmowego w skojarzeniu z siarczanem baru w celu zwiększenia skuteczności diagnostycznej
- tomografia komputerowa narządów jamy brzusznej
- leczenie smółkowej niedrożności jelit
Dawkowanie
Jak stosować lek Gastrografin?
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem. Indywidualną dawkę leku ustala lekarz w oparciu o wiek pacjenta oraz rodzaj badania rentgenowskiego. Lek Gastrografin może być podany w postaci roztworu doustnego lub wlewu doodbytniczego. Leku nie wolno podawać donaczyniowo.
Gastrografin wtemperaturze 7°C może ulegać krystalizacji. Można odwrócić ten proces, delikatnie ogrzewając i wstrząsając lek. Zabieg ten nie ma wpływu na skuteczność, ani stabilność leku. Zawartość butelki po otwarciu należy zużyć w ciągu 72 godzin.
Roztwór doustny
Dorośli i dzieci w wieku 10 lat i powyżej
- obrazowanie żołądka - 60 ml roztworu
- seryjne badanie przewodu pokarmowego - 100 ml roztworu
Dzieci w wieku do 10 lat
- 15 - 30 ml roztworu
- roztwór można rozcieńczyć 2-krotną objętością wody
Noworodki, niemowlęta i młodsze dzieci
- 15 - 30 ml roztworu
- roztwór rozcieńcza się 3-krotną objętością wody
Pacjenci w podeszłym wieku oraz pacjenci wyniszczeni
- zaleca się rozcieńczenie produktu równą objętością wody
Tomografia komputerowa
- od 0,5 l do 1,5 l roztworu leku Gastrografin o stężeniu około 3%
Roztwór doodbytniczy (w tym leczenie niepowikłanej niedrożności smółkowej)
Dorośli
- stosuje się do 500 ml roztworu
- roztwór rozcieńcza się 3- do 4-krotną objętością wody
Dzieci do 5 lat
- stosuje się do 500 ml roztworu
- roztwór rozcieńcza się 5-krotną objętością wody
Dzieci powyżej 5 lat
- stosuje się do 500 ml roztworu
- roztwór rozcieńcza się 4 - do 5-krotną objętością wody
Gastrografin w skojarzeniu z siarczanem baru
Dorośli i dzieci w wieku 10 lat i powyżej
- dodaje się około 30 ml leku Gastrografin do zastosowanej dawki siarczanu baru
Dzieci do 5 lat
- dodaje się od 2 ml do 5 ml leku Gastrografin do 100 ml zawiesiny siarczanu baru
Dzieci od 5 do 10 lat
- dodaje się 10 ml leku Gastrografin do 100 ml zawiesiny siarczanu baru
Gastrografin z jedzeniem i piciem
- zaleca się opróżnienie jelit przed rozpoczęciem badania
Zastosowanie większej niż zalecana dawka leku
- przedawkowanie leku jest mało prawdopodobne
- w sytuacji przedawkowania lekarz rozpocznie odpowiednie leczenie objawowe (dożylne podanie płynów, uzupełnienie elektrolitów)
Przeciwwskazania
Kiedy nie stosować leku Gastrografin?
Leku Gastrografin w postaci nierozcieńczonej nie powinno stosować się:
- u pacjentów o zmniejszonej objętości krwi (np.: noworodki, niemowlęta, dzieci, pacjenci odwodnieni z powodu wymiotów czy biegunki)- u tych osób powikłania na skutek hipowolemii mogą być bardzo poważne i niebezpieczne
- u pacjentów, u których występuje ryzyko przedostania się leku do dróg oddechowych, a także u pacjentów z podejrzeniem przetoki tchawiczo - przełykowej - u tych osób hiperosmolarność leku Gastrografin może spowodować obrzęk płuc, zapalenie płuc, niewydolność oddechową, a nawet zgon
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Działania niepożądane / skutki uboczne
Jak każdy lek, lek Gastrografin może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.
Należy zaprzestać stosowania leku Gastrografin i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub lekarzem-radiologiem, jeśli wystąpi którekolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych:
- obrzęk twarzy, ust, języka lub gardła
- kaszel
- swędzenie
- katar, kichanie
- pokrzywka
- trudności w oddychaniu
Często występują (mogą wystąpić nie więcej niż u 1 na 10 osób):
- wymioty
- nudności
- biegunka
Rzadko występują (mogą wystąpić nie więcej niż u 1 na 1000 osób):
- zaburzenia wodno-elektrolitowe
- bóle, zawroty głowy
- nadczynność tarczycy
- zaburzenia świadomości
- przyspieszona akcja serca
- zatrzymanie serca
- wstrząs
- spadek ciśnienia tętniczego krwi
- trudności w oddychaniu spowodowane skurczem oskrzeli
- przedostanie się leku do dróg oddechowych co może spowodować obrzęk płuc
- zachłystowe zapalenie płuc
- rozdęcie lub perforacja w obrębie przewodu pokarmowego
- ból brzucha
- wstrząs
- pęcherze na błonie śluzowej jamy ustnej
- złuszczanie się naskórka
- pokrzywka, wysypka, świąd
- obrzęk twarzy
- gorączka
- pocenie się
- duże pęcherze
- ciężkie skórne reakcje alergiczne przebiegające z nasilonym zaczerwienieniem
Częstość nieznana:
- niedoczynność tarczycy
Działania niepożądane mogą mieć charakter reakcji opóźnionych, co oznacza, że mogą wystąpić dopiero kilka godzin lub dni po podaniu leku Gastrografin. U pacjentów z zapaleniem jelit możliwe jest nasilenie objawów, które jest przejściowe. W przypadku zaparć może dojść do nadżerki i martwicy jelita co jest związane z przedłużonym kontaktem leku Gastrografin z błoną śluzową jelita.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Przed rozpoczęciem stosowania leku Gastrografin należy zwrócić się do lekarza:
- uczulenie na substancje czynne leku Gastrografin lub jakiekolwiek inne substancje pomocnicze tego leku
- występowanie alergii - pacjentom z tej grupy można rozważyć wcześniejsze podanie leków przeciwhistaminowych i (lub) glikokortykosteroidów
- występowanie astmy - pacjenci z tej grupy są bardziej narażeni na skurcz oskrzeli
- występowanie w przeszłości alergii na środki kontrastowe zawierające jod
- występowanie lub podejrzenie występowania nadczynności tarczycy, lub wola - możliwość zaburzenia pracy tarczycy, pogorszenie lub wywołanie nadczynności tarczycy
- występowanie schorzeń serca lub układu krążenia - pacjenci z tej grupy są bardziej narażeni na poważne reakcje nadwrażliwości
- pacjenci w bardzo ciężkim stanie
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Gastrografin a ciąża
Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Należy zachować szczególną ostrożność stosując lek Gastrografin u kobiet w ciąży. Brak jest przeprowadzonych badań z udziałem kobiet w ciąży. Dzieci, które zostały poddane działaniu leku Gastrografin w życiu płodowym powinny po urodzeniu zostać przebadane pod kątem prawidłowego funkcjonowania tarczycy, ponieważ zbyt duża dawka jodu może spowodować niedoczynność tarczycy.
Gastrografin a karmienie piersią
Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Lekarz decyduje o możliwości zastosowania leku Gastrografin u kobiet w okresie karmienia piersią.
Interakcje
Zawsze należy poinformować swojego lekarza jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.
Należy zachować szczególną ostrożność stosując Gastrografin równocześnie z:
- interleukiną - wcześniejsze leczenie (nawet kilka tygodni wstecz) wiąże się z opóźnioną reakcją po podaniu leku Gastrografin
- substancjami radioaktywnymi stosowanymi w leczeniu i diagnostyce tarczycy - może powodować zmniejszone wchłanianie radioizotopów nawet do kilku tygodni
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Gastrografin a alkohol
Brak danych.
Gastrografin a prowadzenie pojazdów
Brak danych.
Przechowywanie
Jak przechowywać lek Gastrografin?
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci, w temperaturze poniżej 25 oC oraz chronić przed światłem słonecznym i promieniowaniem rentgenowskim.
Po otwarciu butelki, jej zawartość należy zużyć w ciągu 72 godz.




















