Metformax SR (Metformini hydrochloridum)

Jak działa lek Metformax SR?

Substancją czynną leku jest metformina, która należy do grupy leków zwanych biguanidami. Lek Metformax SR pomaga zmniejszyć stężenie glukozy we krwi.

Kiedy stosować lek Metformax SR?

Lek Metformax SR należy stosować u pacjentów z cukrzycą typu 2, u których dieta, aktywność fizyczna czy zmniejszenie masy ciała nie powodują pożądanego obniżenia stężenia cukru we krwi. Jest on stosowany szczególnie u pacjentów z nadwagą, aby ustabilizować i umiarkowanie zmniejszyć masę ciała.

Lek Metformax SR ma postać tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Jest to taka postać leku, która powoduje, że substancja czynna jest uwalniania przez dłuższy okres czasu, niż z tabletki o natychmiastowym uwalnianiu.

Jak stosować lek Metformax SR?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Metformax SR 500

Dorośli

Pacjenci stosujący lek Metformax SR 500 sam lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi:

• zalecana dawka początkowa to 1 tabletka na dobę
• po 10 do 15 dniach dawka powinna zostać dostosowana w zależności od wartości stężenia cukru we krwi
• maksymalna dawka wynosi do 2000 mg na dobę (4 tabletki leku Metformax SR 500 na dobę)

Pacjenci już stosujący metforminę i przechodzących na Metformax SR 500:

• zalecana dawka początkowa leku Metformax SR 500 powinna być równa dobowej dawce metforminy w tabletkach o natychmiastowym uwalnianiu

Pacjenci, stosując Metformax SR 500 w skojarzeniu z insuliną:

• dawka początkowa to 1 tabletka na dobę
• dawka insuliny jest wówczas dostosowywana w zależności od wartości stężenia cukru we krwi

Pacjenci z zaburzoną czynnością nerek:

• lekarz indwyidualnie dostosowuje dawkę leku, może być ona mniejsza

Pacjenci w podeszłym wieku:

• dawka początkowa jest ustalana po przeprowadzeniu badań czynności nerek

Metformax SR 750 i Metformax SR 1000

• zwykle dawkowanie rozpoczyna się od 1 tabletki o przedłużonym uwalnianiu zawierającej 500 mg metforminy przyjmowanej raz na dobę
• po około 2 tygodniach lekarz może dostosować dawkę
• maksymalna dawka dobowa metforminy przyjmowanej w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu wynosi 2000 mg
• jeśli pacjent ma zaburzoną czynność nerek, lekarz może przepisać mniejszą dawkę

Przyjmowanie leku Metformax SR

• zwykle tabletki stosuje się raz na dobę podczas wieczornego posiłku
• tabletki zawsze należy przyjmować z posiłkiem
• tabletki należy połykać w całości, popijając wodą
• nie żuć, nie łamać ani nie rozkruszać tabletek

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Metformax SR

Jeśli przez pomyłkę pacjent przyjmie dodatkowe tabletki leku, nie należy się niepokoić, jeśli jednak wystąpią nietypowe objawy należy skontaktować się z lekarzem. Jeśli przedawkowanie leku jest duże, bardziej prawdopodobne jest wystąpienie kwasicy mleczanowej.

Pominięcie zastosowania leku Metformax SR

Pominiętą tabletkę należy przyjąć jak tylko pacjent sobie o niej przypomni. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.

Przerwanie stosowania leku Metformax SR

Jeśli pacjent przestał zażywać lek bez porozumienia z lekarzem, należy mieć świadomość, że stężenie cukru we krwi zwiększy się w niekontrolowany sposób.

Kiedy nie stosować leku Metformax SR?

Leku Metformax SR nie należy stosować:

• jeśli pacjent ma uczulenie na metforminę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• w przypadku zaburzenia czynności wątroby
• jeśli pacjent ma znacznie zmniejszoną czynność nerek
• jeśli u pacjenta występuje niewyrównana cukrzyca, na przykład ciężka hiperglikemia (duże stężenie glukozy we krwi)
• jeśli u pacjenta występują nudności, wymioty, biegunka, nagłe zmniejszenie masy ciała
• jeśli u pacjenta występuje kwasica mleczanowa lub kwasica ketonowa (kwasica ketonowa to choroba, w przypadku której substancje nazywane ciałami ketonowymi kumulują się we krwi i która może doprowadzić do cukrzycowego stanu przedśpiączkowego. Do objawów należą: ból brzucha, szybki i głęboki oddech, senność lub nietypowy owocowy zapach z ust)
• w przypadku nadmiernej utraty wody z organizmu (odwodnienie)
• w przypadku leczenia ostrej niewydolności serca lub niedawno przebytego zawału mięśnia sercowego, ciężkich zaburzeń krążenia (np. wstrząs) lub trudności z oddychaniem
• w przypadku nadużywania alkoholu
• jeśli pacjent ma mniej niż 18 lat (Metformax SR 750 i Metformax SR 1000)
• jeżeli u pacjenta trzeba wykonać badanie rentgenowskie lub tomografię z donaczyniowym zastosowaniem środka kontrastującego zawierającego jod

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek ten może spowodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Należy przerwać przyjmowanie leku Metformax SR i natychmiast skontaktować się z lekarzem, lub najbliższym szpitalem jeśli wystąpi ciężkie działanie niepożądane (może wystąpić u maksymalnie 1 pacjenta na 10 000):

• kwasica mleczanowa, która może doprowadzić do śpiączki
• zaburzenia w wynikach badań czynności wątroby lub żółtaczka (zapalenie wątroby, które może wywołać zmęczenie, utratę apetytu, utratę masy ciała, z zażółceniem skóry i białkówek oczu lub bez)

Inne działania niepożądane:

Bardzo często występujące działania niepożądane (występujące częściej niż u 1 na 10 osób):

• nudności
• wymioty
• biegunka
• ból brzucha (ból w jamie brzusznej)
• utrata apetytu

Objawy te najczęściej występują na początku stosowania leku Metformax SR. Zmniejszenie tych objawów można uzyskać przez podzielenie dawki dobowej na kilka mniejszych, stosowanych w ciągu dnia i przyjmowanie leku Metformax SR z posiłkiem lub bezpośrednio po posiłku. W przypadku utrzymywania się objawów należy skonsultować to z lekarzem.

Często występujące działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 10 osób):

• zaburzenia smaku

Bardzo rzadko występujące działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

• kwasica mleczanowa - bardzo rzadkie, ale poważne powikłanie
• nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby lub objawy zapalenia wątroby
• zaczerwienienie skóry (rumień)
• swędzenie skóry lub swędząca wysypka (pokrzywka)
• niskie stężenie witaminy B12 we krwi

Przed rozpoczęciem stosowania leku Metformax SR należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą:

• jeśli pacjent jest odwodniony - należy odstawić lek Metformax SR. Znaczna utrata wody z organizmu może być spowodowaną przez ciężkie wymioty, biegunkę, gorączkę, narażenie na wysoką temperaturę lub jeśli pacjent pije mniej płynów niż zwykle.
• jeśli pacjent ma mieć duży zabieg chirurgiczny - nie można stosować leku Metformax SR podczas zabiegu i przez pewien czas po nim
• stosowanie innych leków przeciwcukrzycowych - lek Metformax SR nie powoduje hipoglikemii, jednak w połączeniu z innymi lekami obniżającymi stężenie cukru we krwi może spowodować hipoglikemię. Wystąpią wówczas objawy takie jak: osłabienie, zawroty głowy, zwiększone pocenie się, przyśpieszona czynność serca, zaburzenia widzenia lub trudności z koncentracją
• kontrolowanie czynność nerek pacjenta przynajmniej raz na rok lub częściej, jeśli pacjent jest w podeszłym wieku i (lub) ma pogarszającą się czynność nerek
• należy przestrzegać zaleceń dietetycznych podanych przez lekarza oraz jeść węglowodany regularnie w ciągu dnia
• zdarza się, że otoczka tabletki jest widoczna w stolcu, jest to normalne w przypadku zażywania takiego rodzaju tabletek (Metformax SR 750 lub Metformax SR 1000)
• ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej - jest to bardzo rzadkie, ale bardzo ciężkie działanie niepożądane. Ryzyko kwasicy mleczanowej zwiększa się w przypadku niewyrównanej cukrzycy, ciężkiego zakażenia, długotrwałego głodzenia lub spożywania alkoholu, odwodnienia, zaburzeń czynności wątroby oraz wszelkich stanów chorobowych, w których jakaś część ciała jest niewystarczająco zaopatrywana w tlen (np. ostre ciężkie choroby serca).

Należy zaprzestać stosowania leku Metformax SR i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub najbliższym szpitalem, jeżeli u pacjenta wystąpi którykolwiek z objawów kwasicy mleczanowej:

• wymioty
• ból brzucha
• skurcze mięśni
• ogólnie złe samopoczucie z silnym zmęczeniem
• trudności w oddychaniu
• zmniejszenie temperatury ciała i spowolnienie bicia serca

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, należy poinformować o tym lekarza, by mógł odpowiednio zmienić leczenie.

Lek Metformax SR nie jest zalecany u kobiet w ciąży lub planujących ciążę. W czasie ciąży leczenie cukrzycy wymaga stosowania insuliny.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Lek Metformax SR nie jest zalecany dla pacjentek karmiących piersią lub planujących karmienie piersią.

Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. 

Należy poinformować lekarza o stosowaniu:

• leków zwiększających wytwarzanie moczu (leki moczopędne)
• leków stosowanych w leczeniu bólu i stanu zapalnego (NLPZ i inhibitory COX-2, takie jak ibuprofen, celekoksyb)
• leków stosowanych w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi (inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II)
• agonistów receptora beta-2 adrenergicznego takie jak salbutamol lub terbutalina (stosowane w leczeniu astmy)
• kortykosteroidów (stosowanych w leczeniu ciężkich stanów zapalnych skóry lub astmy)
• innych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy
• środka kontrastowego zawierającego jod, który będzie wstrzyknięty do krwioobiegu podczas badania rentgenowskiego lub tomografii komputerowej
• leków, które mogą zmieniać stężenie leku Metformax SR 750 i Metformax SR 1000 we krwi, zwłaszcza jeżeli pacjent ma zmniejszoną czynność nerek (takie jak werapamil, ryfampicyna, cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trymetoprim, wandetanib, izawukonazol, kryzotynib, olaparyb)

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Nie należy spożywać nadmiernych ilości alkoholu podczas przyjmowania leku Metformax SR ponieważ może to zwiększyć ryzyko kwasicy mleczanowej.

Lek Metformax SR nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Należy zachować szczególną ostrożność, jeśli stosuje się ten lek jednocześnie z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, które mogą powodować hipoglikemię.

Hipoglikemia lub hiperglikemia mogą pogarszać zdolność koncentracji, wydłużać czas reakcji i powodować zaburzenia widzenia, a w konsekwencji wpływać na bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy skonsultować z lekarzem możliwość wykonywania tych czynności.

Jak przechowywać lek Metformax SR?

Lek Metformax SR należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Przechowywać w temperaturze poniżej 25^oC.