Methotrexat-Ebewe jest to lek zawierający substancję czynną metotreksat należącą do grupy leków zwanych antymetabolitami. Lek ten wykazując działanie cytotoksyczne, znalazł zastosowanie w leczeniu wielolekowym nowotworów złośliwych jak również w chorobach autoimmunologicznych.

Methotrexat-Ebewe (Methotrexatum)
Lek jest dostępny tylko na receptę, dlatego został wyłączony ze sprzedaży wysyłkowej i może być sprzedawany jedynie w aptekach stacjonarnych.
Kliknij i sprawdź aptekę w Twojej okolicy, w której wygodnie zrealizujesz receptę.
Co to jest Methotrexat-Ebewe?
Podstawowe informacje
Nazwa | Methotrexat-Ebewe |
Nazwa międzynarodowa | Methotrexatum |
Kategoria dostępności | Leki na receptę |
Dawka |
|
Postać | Tabletki |
Skład - substancja czynna | Metotreksat |
Skład - substancje pomocnicze |
|
Dostępne opakowania |
|
Działanie / właściwości |
|
Zastosowanie |
|
Przeciwwskazania |
|
Ostrzeżenia i środki ostrożności |
|
Działania niepożądane / Skutki uboczne | Bardzo częste (mogą występować częściej niż u 1 na 10 osób):
Częste (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 osób):
|
Możliwe interakcje z |
|
Ciąża | Nie wolno stosować metotreksatu w okresie ciąży, chyba że lekarz zalecił stosowanie leku we wskazaniach onkologicznych. |
Karmienie piersią | Nie wolno stosować metotreksatu w okresie laktacji, ze względu na możliwość przenikania do mleka kobiecego. |
Dzieci | Leku nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 3 lat. |
Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów | Stosowanie Methotrexat- Ebewe może przyczynić się do uczucia zmęczenia i zawrotów głowy, zaburzając tym samym zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. |
Działanie i właściwości
Jak działa lek Methotrexat-Ebewe?
Główne działanie leku polega na hamowaniu wzrost szybko namnażających się komórek w organizmie, spadku aktywności układu odpornościowego, jak również działaniu przeciwzaplanym.
Zastosowanie / wskazania
Kiedy stosuje się lek Methotrexat-Ebewe?
Lek Methotrexat-Ebewe stosowany jest w leczeniu:
- skojarzonym leczeniu wielolekowym nowotworów złośliwych i ostrych białaczek
- najcięższej, opornej na leczenie postaci uogólnionej łuszczycy pospolitej wraz z łuszczycowym zapaleniem stawów
- innych chorób autoimmunologicznych (reumatoidalne zapalenie stawów)
Dawkowanie
Jak stosować lek Methotrexat-Ebewe?
Methotrexat-Ebewe jest stosowany tylko i wyłącznie pod nadzorem lekarza z doświadczeniem w stosowaniu chemioterapii przeciwnowotworowej lub w prowadzeniu leczenia immunosupresyjnego.
Dawkowanie:
Oporna na leczenie uogólniona postać łuszczycy pospolitej, łuszczycowego zapalenia stawów oraz inne choroby autoimmunologiczne:
- w terapii opornej na leczenie uogólnionej postaci łuszczycy pospolitej, łuszczycowego zapalenia stawów oraz innych chorób autoimmunologicznych lek Methotrexat-Ebewe zaleca się stosować wyłącznie raz na tydzień, w przeciwnym wypadku może to skutkować zgonem
- dawka tygodniowa stanowi zazwyczaj od 10 do 25 mg metotreksatu stosowanego doustnie
- podawana dawka leku uzależniona jest od wyników terapii i występowania działań niepożądanych leku
- leczenie rozpoczyna się zazwyczaj od dawki 2,5–5 mg na tydzień i możliwości jej stopniowego zwiększania do 7,5–25 mg na tydzień
Nowotwory złośliwe i ostre białaczki:
- dawka podawanego metotreksatu zależy od wskazania, stanu zdrowia pacjenta oraz wyników morfologii krwi
- schemat wielolekowej chemioterapii obejmuje najczęściej małe (dawka pojedyncza nie większa niż 100 mg/m² powierzchni ciała pacjenta), średnie (dawka pojedyncza od 100 do 1000 mg/m² powierzchni ciała pacjenta) lub duże (dawka pojedyncza większa niż 1000 mg/m²powierzchni ciała pacjenta)
Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku Methotrexat-Ebewe:
W sytuacji zastosowania większej niż zalecana dawki leku należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub najbliższym szpitalnym oddziałem ratunkowym oraz zabrać ze sobą opakowanie leku. W sytuacji przedawkowania mogą pojawić się: łatwe powstawanie siniaków lub krwawienia, osłabienie, rany w jamie ustnej, nudności, wymioty, czarne lub krwiste stolce, odkrztuszanie krwi lub wymioty, oraz spadek ilości moczu.
Pominięcie zastosowania leku Methotrexat-Ebewe:
Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej tabletki.
Przerwanie stosowania leku Methotrexat-Ebewe:
Nie wolno przerywać leczenia bez zalecenia lekarza. W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Przeciwwskazania
Kiedy nie stosować lek Methotrexat-Ebewe?
Nie należy stosować leku Methotrexat-Ebewe:
- w przypadku gdy pacjent wykazuje uczulenie na metotreksat lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku
- w przypadku zdiagnozowania ciężkich zaburzeń czynności wątroby
- w przypadku ciężkich zaburzeń czynności nerek
- w przypadku zaburzenia w produkcji krwinek, w tym zaburzenia czynności szpiku kostnego (leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość), zmiany w obrazie krwi
- w przypadku ciężkich lub czynnych zakażeń (zapalenie jamy ustnej, owrzodzenie jamy ustnej, czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy
- świeże rany chirurgiczne
- w przypadku gdy pacjent spożywa duże ilości alkoholu lub ma zdiagnozowaną poalkoholową chorobę wątroby lub inną chorobę wątroby
- w przypadku obniżonej odporności
- w przypadku karmienia piersią oraz dodatkowo w ciąży, jeśli pacjentka stosuje lek we wskazaniach nieonkologicznych
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Działania niepożądane / skutki uboczne
Jak każdy lek, lek Methotrexat-Ebewe może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.
Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem, w przypadku wystąpienia któregokolwiek z wymienionych działań niepożądanych:
- zaburzenia ze strony płuc (ogólne złe samopoczucie, suchy, drażniący kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej lub gorączka)
- silne łuszczenie się skóry lub powstawanie pęcherzy na skórze
- krwawienie bez przyczyny (w tym krwawe wymioty) lub powstawanie siniaków
- ciężka biegunka
- owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej
- czarne lub smoliste stolce
- krew w moczu lub w kale
- drobne czerwone plamki na skórze
- stan gorączkowy
- zażółcenie skóry (żółtaczka)
- ból lub trudności w oddawaniu moczu
- uczucie pragnienia, częste oddawanie moczu
- napady padaczkowe (drgawki)
- utrata przytomność
- nieostre widzenie lub zaburzenia widzenia
- krwioplucie, czyli odkrztuszanie wydzieliny z krwią
Inne działania niepożądane:
Bardzo częste (mogą występować częściej niż u 1 na 10 osób):
- spadek odporności na zakażenia
- zapalenie gardła
- spadek liczby płytek krwi (małopłytkowość) oraz spadek liczby krwinek białych (leukopenia)
- ból głowy, zawroty głowy, kaszel
- utrata apetytu
- biegunka, ból brzucha, nudności, wymioty
- wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
- wzrost aktywności enzymów wątrobowych (AspAT, AlAT), fosfatazy zasadowej
- spadek stężenia bilirubiny we krwi
- spadek klirensu kreatyniny
- łysienie
- zmęczenie, osłabienie, złe samopoczucie
Częste (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 osób):
- półpasiec
- niedokrwistość (spadek liczby krwinek czerwonych, krwinek białych i płytek krwi (pancytopenia)
- całkowity lub prawie całkowity brak granulocytów (agranulocytoza)
- zahamowanie czynności szpiku kostnego
- senność
- zapalenie spojówek
- zaburzenia płucne na skutek śródmiąższowego zapalenia płuc, zapalenia pęcherzyków płucnych (mogą prowadzić do zgonu)
- ostry obrzęk płuc
- wysypka, rumień, świąd, owrzodzenie skóry
- wrażliwość na światło
Niezbyt częste (mogą występować rzadziej niż u 1 na 100 osób):
- zakażenia oportunistyczne (zagrażające życiu)
- chłoniak złośliwy
- reakcje alergiczne aż do wstrząsu anafilaktycznego
- zaburzenia czynności układu odpornościowego
- cukrzyca
- depresja
- niedowład połowiczy
- splątanie
- napady drgawek
- encefalopatia/leukoencefalopatia
- stany zapalne naczyń krwionośnych, alergiczne zapalenie naczyń krwionośnych
- zwłóknienie płuc, wysięk płucny
- owrzodzenie błony śluzowej żołądka i jelit
- krwotok
- zapalenie trzustki
- toksyczne działanie na wątrobę, stłuszczenie wątroby
- przewlekłe zwłóknienie i marskość wątroby
- spadek stężenia albumin w surowicy
- wykwity na skórze, opryszczkopodobne wykwity na skórze
- zespół Stevensa-Johnsona
- toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka (zespół Lyella)
- pokrzywka
- zwiększona pigmentacja skóry
- guzki pometotreksatowe
- zaburzenia gojenia się ran
- bolesność zmian łuszczycowych
- bóle stawów, bóle mięśni
- osteoporoza
- nefropatia, niewydolność nerek
- zapalenie i owrzodzenie pęcherza moczowego
- krwiomocz
- zaburzenia oddawania moczu, bolesne oddawanie moczu, skąpomocz, bezmocz
- wady wrodzone u płodu
- zapalenie i owrzodzenie pochwy
Rzadkie (mogą występować rzadziej niż u 1 na 1000 osób):
- zakażenia oportunistyczne (zagrażające życiu)
- posocznica
- niedokrwistość megaloblastyczna
- zaburzenia nastroju, przemijające zaburzenia postrzegania
- niedowład
- zaburzenia mowy, w tym dyzartria i afazja
- mielopatia (po podaniu dolędźwiowym)
- zaburzenia widzenia (również ciężkie)
- ciężka zakrzepica naczyń siatkówki
- niedociśnienie tętnicze
- zdarzenia zakrzepowo-zatorowe (zakrzepica tętnic i naczyń mózgu, zakrzepowe zapalenie żył, zakrzepica żył głębokich)
- zapalenie gardła
- zatrzymanie oddechu
- zatorowość płucna, zapalenie jelit
- zapalenie dziąseł
- smoliste stolce
- ostre zapalenie wątroby
- trądzik
- wybroczyny
- rumień wielopostaciowy
- rumieniowe wysypki skórne
- nasilenie zmian pigmentacyjnych paznokci, oddzielanie się płytki paznokciowej
- złamania kości z przeciążenia
- zwiększone stężenie kwasu moczowego mocznika i kreatyniny w surowicy, azotemia
Bardzo rzadkie (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):
- zapalenie wątroby wywołane przez wirusa opryszczki zwykłej
- kryptokokoza, histoplazmoza, nokardioza
- zakażenia wywołane wirusem cytomegalii (zapalenie płuc)
- rozsiane zakażenie wirusem opryszczki zwykłej
- zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis jirovecii
- zespół rozpadu guza (u pacjentów leczonych z powodu choroby nowotworowej)
- rak skóry (u pacjentów leczonych z powodu łuszczycy)
- niedokrwistość aplastyczna
- eozynofilia, neutropenia, limfadenopatia
- zaburzenia limfoproliferacyjne (nadprodukcja krwinek białych)
- hipogammaglobulinemia
- miastenia
- ból w kończynach
- uczucie drętwienia lub mrowienia, lub odczuwanie słabszej niż zwykle reakcji na bodźce
- zaburzenia smaku (metaliczny posmak)
- ostre jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z odczynem oponowym
- objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych bez zakażenia (porażenie, wymioty)
- zaburzenia nerwów czaszkowych
- obrzęk okołooczodołowy
- zapalenie brzegów powiek
- łzawienie na skutek niedostatecznego odprowadzania filmu łzowego
- światłowstręt
- przemijająca ślepota, utrata wzroku
- zapalenie osierdzia, tamponada osierdzia, wysięk osierdziowy
- przewlekła obturacyjna choroba płuc
- reakcje przypominające astmę oskrzelową z kaszlem, dusznością i zmianami widocznymi w badaniach czynności płuc
- krwawe wymioty
- ostra martwica wątroby, ostre zwyrodnienie wątroby, niewydolność wątroby
- czyraczność, teleangiektazje, ostra zanokcica
- krwiomocz, białkomocz
- śmierć płodu
- zaburzenia wytwarzania plemników, zaburzenia wytwarzania komórek jajowych
- niepłodność
- zaburzenia cyklu miesiączkowego
- utrata libido, impotencja
- upławy
- ginekomastia
- dreszcze
Częstość nieznana:
- zapalenie płuc
- uaktywnienie wirusowego zapalenia wątroby typu B
- zaostrzenie wirusowego zapalenia wątroby typu C
- neurotoksyczność
- zlepne zapalenie pajęczynówki
- porażenie poprzeczne
- stupor
- ataksja
- otępienie
- zwiększenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego
- ból w klatce piersiowej
- niedotlenienie
- krwawienie pęcherzykowe (obserwowane podczas stosowania metotreksatu u pacjentów z zasadniczą chorobą reumatologiczną)
- niezakaźne zapalenie otrzewnej
- perforacja jelita
- zapalenie języka
- ostre rozdęcie okrężnicy
- polekowa reakcja z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS)
- zapalenie skóry
- zaczerwienienie i łuszczenie się skóry
- nasilenie zmian łuszczycowych po jednoczesnej ekspozycji na promieniowanie UV
- owrzodzenie skóry (u pacjentów z łuszczycą)
- opuchlizna
- martwica kości
- martwica kości szczęki (w wyniku nadprodukcji krwinek białych)
- retinopatia
- dreszcze
- napady drgawek, neurotoksyczność
- zlepne zapalenie pajęczynówki
- porażenie
- osłupienie
- ataksja (zaburzenia ruchu)
- otępienie, zwiększenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego
- encefalopatia (uszkodzenie mózgu)
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Metotreksat wolno dawkować wyłącznie pod nadzorem lekarza specjalisty doświadczonego w prowadzeniu chemioterapii przeciwnowotworowej oraz leczenia immunosupresyjnego.
Przed zastosowaniem leku Methotrexat-Ebewe należy omówić z lekarzem:
- w przypadku gdy u pacjenta zdiagnozowano zmiany w obrazie krwi i zaburzone wartości wskaźników hematologicznych, zwłaszcza gdy wcześniej poddany został radioterapii lub otrzymywał inne cytostatyki
- w przypadku gdy pacjent przechodzi radioterapię
- w przypadku gdy pacjent ma zdiagnozowaną cukrzycę i dostaje insulinę
- w przypadku gdy pacjent ma zaburzenia czynności płuc
- w przypadku gdy pacjent ma lub miał w przeszłości chorobę nerek, lub wątroby
- w przypadku gdy pacjent jest odwodniony lub ma biegunkę, wymioty lub zapalenie jamy ustnej
- w przypadku gdy pacjent ma wrzodziejące zapalenie jamy ustnej
- w przypadku gdy pacjent ma wrzodziejące zapalenie okrężnicy
- w przypadku ogólnego złego stanu
- w przypadku gdy u pacjenta zdiagnozowano półpasiec, gruźlicę lub wirusowe zapalenie wątroby (typu B lub C)
- w przypadku gdy u pacjenta stwierdzono, że w jamie brzusznej pacjenta lub w przestrzeni między płucami a klatką piersiową gromadzi się płyn (wodobrzusze, wysięk opłucnowy)
- w przypadku wystąpienia zapalenia jamy ustnej, biegunki, krwawych wymiotów, czarnych zabarwień stolca lub obecności krwi w stolcu, lekarz podejmie decyzje o kontynuacji leczenia
- ewentualne szczepienia (lek Methotrexat-Ebewe osłabia odporność)
- w przypadku wystąpienia krwioplucia należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza
- ryzyko zaburzenia wytwarzanie plemników i komórek jajowych (stosowanie leku może przyczynić się do poronień i ciężkich wad wrodzonych, nie wolno planować ciąży w czasie przyjmowania metotreksatu i co najmniej przez 6 miesięcy po zakończeniu leczenia)
Zalecane badania kontrolne i środki ostrożności:
Ciężkie działania niepożądane mogą wystąpić nawet po podaniu niewielkich dawek leku Methotrexat-Ebewe . Aby wykryć je na czas, lekarz musi wykonywać badania i testy laboratoryjne. Przed rozpoczęciem leczenia wskazane jest przeprowadzić badania krwi jak również sprawdzić czynność nerek i wątroby. Lekarz może również wykonać zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej. Dalsze badania mogą być także przeprowadzane w trakcie i po zakończeniu leczenia.
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Methotrexat-Ebewe a ciąża
Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku. Nie wolno stosować metotreksatu w okresie ciąży, chyba że lekarz zalecił stosowanie leku we wskazaniach onkologicznych. Methotrexat-Ebewe może wywołać wady wrodzone, działać szkodliwie na nienarodzone dziecko, a nawet spowodować poronienie. W przypadku gdy pacjentka stosuje metotreksat we wskazaniu onkologicznym, powinna planować zajście w ciążę nie wcześniej niż po upływie 1-2 lat od zakończenia leczenia.
Methotrexat-Ebewe a karmienie piersią
Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku.
Nie wolno stosować metotreksatu w okresie ciąży, ze względu na możliwość przenikania do mleka kobiecego.
Interakcje
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie, lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
Należy zachować szczególną ostrożność i poinformować lekarza o stosowaniu poniższych leków:
- inne preparaty stosowane w reumatoidalnym zapaleniu stawów lub łuszczycy (sole złota, leflunomid, sulfasalazyna, kwas acetylosalicylowy, fenylobutazon lub aminofenazon
- azatiopryna
- retinoidy (stosowane w leczeniu łuszczycy i innych zaburzeń skórnych)
- leki przeciwdrgawkowe (zapobiegające napadom padaczkowym)
- leki przeciwnowotworowe (merkaptopuryny, doksorubicyna)
- sparaginaza (lek stosowany w leczeniu białaczki)
- cytarabina (lek stosowany w leczeniu niektórych chłoniaków)
- barbiturany (środki nasenne)
- leki uspokajające
- doustne środki antykoncepcyjne
- probenecyd (stosowany w leczeniu dny moczanowej)
- antybiotyki lub sulfonamidy, cyprofloksacyna
- pirymetamina (lek stosowany w leczeniu malarii)
- preparaty witaminowe zawierające kwas foliowy
- inhibitory pompy protonowej (stosowane w leczeniu silnej zgagi lub wrzodów)
- teofilina (stosowana w leczeniu astmy)
- alkaloidy Vinca
- niesteroidowe leki przeciwzapalne, salicylany
- folinian wapnia
- antagoniści folianów (trimetoprim z sulfametoksazolem)
- etretynat (stosowany w leczeniu łuszczycy)
- kortykosteroidy
- hydroksychlorochina
- penicylamina
- cyklosporyna
- triamteren
- lewetyracetam
- żywe szczepionki
Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.
Methotrexat-Ebewe a alkohol
Podczas leczenia lekiem Methotrexat-Ebewe wskazane jest unikać spożywania alkoholu.
Methotrexat-Ebewe a prowadzenie pojazdów
Stosowanie Methotrexat- Ebewe może przyczynić się do uczucia zmęczenia i zawrotów głowy, zaburzając tym samym zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Przechowywanie
Jak przechowywać lek Methotrexat-Ebewe?
- lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
- przechowywać w temperaturze poniżej 25˚C
- przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem