Pram (Citalopramum)

Jak działa lek Pram?
Pram to lek, który zawiera substancję czynną cytalopram. Należy on do grupy leków nazywanych selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Pram normalizuje ilość serotoniny w mózgu.

Kiedy stosuje się lek Pram?

• w leczeniu zaburzeń nastroju i zaburzeń depresyjnych
• w leczeniu lęku napadowego
• w leczeniu zaburzeń lękowych (zaburzenia obsesyjno-kompulsywne).

Jak stosować lek Pram?
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Dorośli

Leczenie depresji

• 20 mg raz na dobę.
• W razie konieczności lekarz może zwiększyć dawkę maksymalnie do 40 mg na dobę.

Leczenie zaburzenia lękowego z napadami lęku

• 10 mg na dobę przez pierwszy tydzień, a następnie dawka zwiększana jest do 20 mg na dobę.
• W razie potrzeby lekarz może zwiększyć dawkę do maksymalnie 40 mg na dobę.

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

• Dawka początkowa wynosi 20 mg na dobę.
• Dawkę można zwiększyć maksymalnie do 40 mg na dobę.

Pacjenci w podeszłym wieku (powyżej 65 lat)

• 10-20 mg jeden raz na dobę.
• Lekarz może zwiększyć dawkę maksymalnie do 20 mg na dobę, w zależności od reakcji pacjenta na leczenie.

Stosowanie u dzieci i młodzieży

Nie zaleca się stosowania leku Pram u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

U pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek nie jest konieczne dostosowywanie dawki. Nie ma doświadczenia z zastosowaniem leku u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek.

Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby

Pacjenci z chorobami wątroby nie powinni otrzymywać więcej niż 20 mg na dobę.

Stosowanie u pacjentów, u których stwierdzono małą aktywność enzymów CYP

U niektórych pacjentów następuje wolniejszy metabolizm pewnych leków. W tych przemianach metabolicznych uczestniczą enzymy cytochromu P450. U pacjentów, u których stwierdzono małą aktywność enzymu CYP2C19, zalecana dawka początkowa to 10 mg na dobę przez pierwsze dwa tygodnie. W zależności od reakcji pacjenta na leczenie i tolerancji, dawkę można zwiększyć maksymalnie do 20 mg na dobę.

Sposób stosowania

Lek Pram przyjmuje się w pojedynczej dawce raz na dobę. Lek można przyjmować o każdej porze dnia, z posiłkiem lub niezależnie od nich. Tabletkę należy połknąć, popijając wodą. Tabletka może być podzielona na dwie równe dawki.

Czas trwania leczenia

Zazwyczaj poprawę uzyskuje się po około1-2 tygodniach leczenia. W leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, poprawa następuje po około 2 do 4 tygodni. Leczenie powinno być kontynuowane co najmniej przez 6 miesięcy od ustąpienia objawów.

Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku Pram

Objawy przedawkowania:

• zmęczenie
• uczucie osłabienia
• śpiączka
• drżenie rąk
• nudności i mdłości
• niezdolność poruszania się
• trudności w oddychaniu.

Jeśli wystąpi którykolwiek z tych objawów, należy niezwłocznie udać się do szpitala.

Pominięcie przyjęcia leku Pram

Jeśli pacjent zapomni przyjąć dawkę leku, powinien przyjąć ją tak szybko jak to jest możliwe. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.

Przerwanie stosowania leku Pram

Nie należy nigdy przerywać stosowania leku Pram bez konsultacji z lekarzem. Należy skonsultować się z lekarzem, jeśli pacjent chce przerwać przyjmowanie leku lub jeśli sądzi, że działanie leku jest zbyt słabe lub zbyt silne. Nawet jeśli nie następuje poprawa, nie należy samodzielnie bez konsultacji z lekarzem zmieniać dawkowania ani przerywać leczenia.

W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Kiedy nie stosować leku Pram?
Leku Pram nie powinno się stosować w przypadku:

• gdy pacjent ma uczulenie na cytalopram lub którykolwiek z pozostałych składników leku
• gdy pacjent jednocześnie stosuje inne leki przeciwdepresyjne, zwane inhibitorami monoaminooksydazy (MAO). Do tej grupy należą: fenelzyna, iproniazyd, izokarboksazyd, nialamid, tranylcypromina oraz moklobemid; zmieniając jeden lek na drugi należy zachować odpowiednią przerwę w czasie; zmiana może nastąpić jedynie pod kontrolą lekarza,
• jeśli u pacjenta występuje wrodzone zaburzenie rytmu serca lub wystąpiło takie zaburzenie w przeszłości (wykazane w badaniu EKG, służącym ocenie pracy serca),
• jeśli pacjent przyjmuje leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca lub które mogą wpływać na rytm serca, np. lek przeciwpsychotyczny - pimozyd.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Pram może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Rzadko i zwłaszcza w skojarzeniu z innymi lekami działającymi w podobny sposób, Pram może powodować następujące działania niepożądane zwane zespołem serotoninowym: wysoka gorączka, sztywność mięśni, skurcze mięśni, szybkie wahania tętna i oddechu oraz zmiany stanu psychicznego w tym stan splątania, drażliwość i pobudzenie oraz delirium i śpiączka. Może to prowadzić do sytuacji zagrażających życiu. Jeśli wystąpią te objawy, konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarza, który zadecyduje o koniecznym leczeniu.

\W przypadku wystąpienia któregokolwiek z niżej wymienionych objawów należy bezzwłocznie przerwać stosowanie leku i skontaktować się z lekarzem: szybkie, nieregularne bicie serca, omdlenie, które może być objawem zagrażającego życiu torsade de pointes.

Mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

Bardzo często (u więcej niż 1 osoby na 10):

• bóle głowy
• nudności, suchość w jamie ustnej
• nasilona potliwość
• senność, bezsenność

Często (nie częściej niż 1 na 10 pacjentów):

• zmniejszenie apetytu, spadek masy ciała
• nadmierne pobudzenie lub nerwowość, dziwne sny, niepokój, stan splątania, zmniejszenie popędu płciowego, zaburzenia orgazmu u kobiet
• drżenie, mrowienie, drętwienie skóry, zawroty głowy, zaburzenia uwagi
• dzwonienie w uszach
• ziewanie
• biegunka, wymioty, zaparcia
• świąd skóry
• bóle mięśni i stawów
• impotencja, zaburzenia wytrysku
• zmęczenie

Niezbyt często (nie częściej niż 1 na 100 pacjentów):

• zwiększenie apetytu, wzrost masy ciała
• agresja, omamy, depersonalizacja, mania
• przejściowa utrata świadomości
• rozszerzenie źrenic
• bradykardia, tachykardia (wolne lub szybkie bicie serca)
• wysypka skórna (pokrzywka, wysypka, plamica), łysienie, nadwrażliwość na światło słoneczne
• trudności w oddawaniu moczu
• wydłużona menstruacja u kobiet
• obrzęki

Rzadko (nie częściej niż 1 na 1000 pacjentów):

• niskie stężenie sodu w surowicy (hiponatremia)
• napady drgawek, zaburzenia ruchu, smaku
• krwawienie
• zapalenie wątroby
• gorączka

Działania niepożądane o nieznanej częstości występowania:

• spadek liczby płytek krwi (trombocytopenia) prowadzące do zwiększonego ryzyka krwawienia
• reakcje nadwrażliwości (alergie)
• zwiększenie wydzielania hormonu antydiuretycznego, co może spowodować zaburzenia gospodarki wodnej i elektrolitowej
• niskie stężenie potasu we krwi (hipokaliemia) mogące powodować osłabienie mięśni, skurcze lub zaburzenia rytmu serca
• napady paniki, niepokój, myśli i zachowania samobójcze, zgrzytanie zębami (bruksizm)
• drgawki, zespól serotoninowy, zaburzenia ruchu, niepokój
• zaburzenia widzenia
• nieregularny rytm serca
• nagły spadek ciśnienia krwi
• krwawienie z nosa, przewodu pokarmowego
• nieprawidłowe wyniki testów wątrobowych
• krwawienie międzymiesiączkowe u kobiet, przedłużona erekcja (priapizm) i mlekotok u mężczyzn.

Działania niepożądane takie jak zwiększona potliwość, suchość w ustach, bezsenność, senność, biegunka, nudności i zmęczenie zależą od stosowanej dawki.

Objawy odstawienia

Dotychczas nie ustalono, czy stosowanie leku Pram może prowadzić do uzależnienia. Jednak po zakończeniu leczenia mogą wystąpić objawy z odstawienia. Obejmują one zawroty głowy, mrowienie kończyn górnych i dolnych, nudności i napady paniki. Najczęściej objawy te mają łagodny przebieg i ustępują po krótkim czasie.

Zaobserwowano zwiększone ryzyko złamań kości u pacjentów przyjmujących leki tej grupy.

Dzieci i młodzież

Zasadniczo leku nie należy stosować u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. U pacjentów w wieku poniżej 18. roku życia podczas stosowania leków z omawianej grupy, stwierdza się zwiększoną możliwość wystąpienia:

• prób samobójczych
• myśli o samookaleczeniu lub o popełnieniu samobójstwa (myśli samobójcze)
• wrogości (głównie zachowania agresywne, buntownicze i gniew).

Jednak lekarz może zdecydować o przepisaniu leku Pram pacjentowi w wieku poniżej 18 lat, jeśli będzie to w interesie pacjenta. Jeśli lekarz przepisze lek Pram pacjentowi w wieku poniżej 18. roku życia i opiekun dziecka będzie chciał to przedyskutować, należy się skontaktować z lekarzem. Jeśli podczas stosowania leku Pram pojawi się lub nasili którykolwiek z wymienionych powyżej objawów, należy powiadomić lekarza. Dodatkowo nie potwierdzono bezpieczeństwa długotrwałego przyjmowania leku Pram pod względem jego wpływu na wzrost, dojrzewanie, rozwój poznawczy i zachowania.

Przed rozpoczęciem stosowania leku Pram należy poinformować lekarza o następujących obecnych lub występujących w przeszłości sytuacjach:

• jeśli u pacjenta występuje wysypka skórna lub inne reakcje alergiczne; należy poinformować o tym lekarza zaraz po wystąpieniu objawów. Lekarz zadecyduje, czy można kontynuować terapię
• gdy u pacjenta występują lub występowały w przeszłości drgawki, należy poinformować o tym lekarza przed rozpoczęciem leczenia; jeśli drgawki wystąpią po raz pierwszy lub jeśli zwiększy się ich częstotliwość, należy skontaktować się niezwłocznie z lekarzem, który zadecyduje o kontynuacji lub przerwaniu leczenia
• jeśli w przeszłości występowały poważne wahania nastroju, należy poinformować lekarza przed rozpoczęciem leczenia; jeśli przez kilka dni u pacjenta występuje nadmierne pobudzenie, należy poinformować natychmiast lekarza, który zadecyduje o kontynuacji lub przerwaniu leczenia
• gdy u pacjenta występują zaburzenia lękowe. Na początku leczenia objawy mogą się nasilić; zazwyczaj działanie to zmniejsza się po około dwóch tygodniach; należy poinformować lekarza, jeśli stany lękowe się nasilą
• jeśli u pacjenta występują zaburzenia czynności wątroby. W razie niewydolności wątroby, lekarz zadecyduje, czy konieczne jest regularne dostosowanie dawki i może zalecić badania laboratoryjne
• gdy u pacjenta występuje cukrzyca, ponieważ leki takie jak Pram mogą wpływać na stężenie cukru we krwi. Lekarz zdecyduje, czy konieczne jest dostosowanie dawki insuliny lub innego leku przeciwcukrzycowego
• jeśli u pacjenta występowały w przeszłości lub ostatnio zaburzenia serca lub jeśli ostatnio przebył atak serca
• gdy pacjent ma niskie tętno spoczynkowe i/lub niedobór soli w organizmie w wyniku przedłużającej się ciężkiej biegunki i wymiotów lub stosowania leków moczopędnych
• jeśli u pacjenta występuje szybkie lub nieregularne bicie serca, omdlenia, upadki lub zawroty głowy podczas wstawania, co może wskazywać na zaburzenia rytmu serca
• gdy u pacjenta występowały w przeszłości zaburzenia krwawienia. Podczas stosowania leku Pram może wystąpić krwawienie, dlatego zaleca się ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania z lekami wpływającymi na czynność płytek krwi i/lub zwiększającymi ryzyko krwawienia; dotyczy to szczególnie niektórych leków stosowanych w zaburzeniach psychicznych (znanych jako nietypowe neuroleptyki, takie jak klozapina i fenotiazyna), niektórych leków stosowanych w leczeniu depresji (trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne) oraz leków stosowanych w leczeniu bólu i zapalenia (kwas acetylosalicylowy i inne leki znane jako niesteroidowe leki przeciwzapalne)
• gdy u pacjenta stosowane jest leczenie elektrowstrząsami. W trakcie stosowania leku Pram mogą wystąpić przedłużające się napady drgawek
• jeśli u pacjenta występuje zmęczenie, stan splątania oraz skurcz mięśni, co może być oznaką niskiego stężenia sodu w organizmie (hiponatremia)
• gdy u pacjenta występują problemy z oczami, takie jak jaskra z zamkniętym kątem przesączania lub jaskra w wywiadzie (w tym zwiększone ciśnienie wewnątrz oka)
• gdy u pacjenta występują choroby nerek.

Leki takie, jak Pram (SSRI lub SNRI) mogą spowodować wystąpienie objawów zaburzeń czynności seksualnych. W niektórych przypadkach objawy te utrzymywały się po przerwaniu leczenia.

Istnieje możliwość, że podczas pierwszych tygodni stosowania leku pacjent nie odczuje poprawy. Jeśli nastąpi pogorszenie objawów, należy skonsultować się z lekarzem. 

Myśli samobójcze oraz pogorszenie depresji lub zaburzeń lękowych

U pacjentów z depresją i/lub zaburzeniami lękowymi mogą czasami występować myśli samookaleczenia lub samobójcze. Mogą się nasilić po rozpoczęciu stosowania leków przeciwdepresyjnych.

W przypadku nagłego przerwania stosowania leku Pram mogą wystąpić objawy z odstawienia. Z tego powodu nie należy nigdy samemu na własną rękę przerywać przyjmowania leku. Jeśli pacjent chce przerwać stosowanie leku Pram, należy najpierw skonsultować się z lekarzem. Należy wykonywać wszystkie badania czynności wątroby, stężenia sodu i badania krwi, które zleci lekarz.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Należy poinformować lekarza i/lub położną o przyjmowaniu leku Pram. Stosowanie takich leków podczas ciąży zwłaszcza w ostatnim trymestrze może zwiększać ryzyko ciężkich powikłań u noworodka, zwanych zespołem przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodka (PPHN). Stan ten objawia się przyspieszonym oddechem i sinicą oraz występuje zwykle w pierwszych 24 godzinach po porodzie. Jeśli takie objawy wystąpią u noworodka, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem i/lub położną.

Stosowanie leków z grupy SSRI podczas trzeciego trymestru ciąży może powodować u noworodka objawy odstawienia. Z tego powodu kobiety ciężarne mogą przyjmować lek Pram tylko, jeśli lekarz uzna to za absolutnie konieczne.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Nie należy karmić dziecka piersią w trakcie przyjmowania leku Pram, ponieważ niewielkie ilości leku mogą przenikać do mleka matki.

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub ostatnio oraz o lekach, które pacjent planuje przyjmować.

Cytalopram i inne stosowane równocześnie leki mogą wzajemnie wpływać na swoje działanie oraz występowanie działań niepożądanych. Dotyczy to szczególnie takich leków, jak:

• buspiron (lek przeciwlękowy)
• leki przeciwmigrenowe, np. sumatryptan i inne tryptany
• leki przeciwdepresyjne, np. inne selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, selektywne odwracalne inhibitory MAO-A, w tym moklobemid, selegilina (nie stosować w dawce większej niż 10 mg na dobę razem z cytalopramem), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (np. dezypramina, klomipramina i nortryptylina), lit, tryptofan a także roślinne preparaty zawierające ziele dziurawca (Hypericum perforatum)
• leki przeciwbólowe, jak tramadol
• leki stosowane w nadciśnieniu tętniczym lub w niewydolności serca, takie jak np. metoprolol, flekainid, propafenon
• cymetydyna, lanzoprazol oraz omeprazol (leki stosowane w leczeniu choroby wrzodowej żołądka), flukonazol (lek stosowany w leczeniu zakażeń grzybiczych), fluwoksamina (lek przeciwdepresyjny) oraz tyklopidyna (lek stosowany w celu zmniejszenia zagrożenia zawałem). Powyższe leki mogą spowodować zwiększenie stężenia cytalopramu we krwi
• leki przeciwzakrzepowe
• leki, które wpływają na czynność płytek krwi, np. dipyridamol i tyklopidyna
• leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak kwas acetylosalicylowy i inne tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne
• leki, które mogą zwiększać ryzyko krwawienia, takie jak leki przeciwpsychotyczne, pochodne fenotiazyny, tioksantenu, butyrofenonu, bupropion, rysperydon, tiorydazyna i haloperydol
• lek przeciwmalaryczny – meflochina.

Nie wolno stosować leku Pram, jeśli pacjent przyjmuje leki regulujące rytm serca lub leki, które mogą wpływać na ten rytm, takie jak leki przeciwarytmiczne klasy IA i III, leki przeciwpsychotyczne, np. pochodne fenotiazyny, pimozyd, haloperydol), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, niektóre leki przeciwbakteryjne, np. sparfloksacyna, moksyfloksacyna, dożylnie podawana erytromycyna, pentamidyna, leki przeciwmalaryczne (zwłaszcza halofantryna), niektóre leki przeciwhistaminowe (astemizol, mizolastyna).

Nie należy podawać leku Pram wcześniej niż 14 dni po zakończeniu stosowania tak zwanych odwracalnych inhibitorów MAO.

Nie należy rozpoczynać przyjmowania inhibitora MAOI przez siedem dni po odstawieniu leku Pram.

W razie wątpliwości, czy pacjent przyjmuje którykolwiek z wymienionych leków, należy poradzić się lekarza lub farmaceuty.

Stosowanie leku Pram z jedzeniem, piciem

Pram można przyjmować podczas posiłków lub niezależnie od nich.

Podczas stosowania leku nie należy spożywać alkoholu.

Jak dotychczas nie ma doniesień o upośledzającym wpływie na zdolność reagowania, ale należy zachować ostrożność podczas obsługiwania maszyn i prowadzenia pojazdów, tak jak w przypadku wszystkich leków wpływających na mózg. Pacjent może wykonywać te czynności, jeśli jest pewien, że lek nie wpływa na jego zdolność reakcji.

Jak przechowywać lek Pram?
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.