Symformin XR (Metformini hydrochloridum)

Lek Symformin XR zawiera jako substancję czynną metforminę w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Zaliczana jest ona do grupy leków zwanych biguanidami. Stosowana jest w leczeniu cukrzycy.

Jak działa lek Symformin XR?

Lek Symformin XR pomaga zmniejszyć stężenie glukozy we krwi do wartości jak najbardziej zbliżonych do prawidłowych.

Kiedy stosuje się lek Symformin XR?

• leczenie cukrzycy typu 2
• zapobieganie cukrzycy typu 2 u pacjentów ze stanem przedcukrzycowym
• w zespole policystycznych jajników

Jak stosować lek Symformin XR?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Zasady stosowania leku:

• tabletki należy połykać w całości, popić szklanką wody
• tabletek nie należy żuć ani kruszyć
• tabletki należy przyjmować podczas wieczornego posiłku

Zwykle zalecana dawka:

Dzieci:

• leku nie należy stosować u dzieci z powodu braku wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa

Dorośli:

• leczenie należy rozpocząć od dawki 500 mg lub 750 mg podczas wieczornego posiłku
• po 10-15 dniach dawka powinna być dopasowana przez lekarza na postawie danych dotyczących pomiarów stężenia glukozy wykonywanych przez pacjenta
• maksymalna dawka dobowa to 2000 mg, przyjmowana raz na dobę podczas wieczornego posiłku

Pacjenci leczeni metforminą o natychmiastowym uwalnianiu powinni stosować równoważną dawkę metforminy o przedłużonym uwalnianiu.

W przypadku stosowania innego leku przeciwcukrzycowego doustnego lekarz powinien odstawić stosowany lek i zalecić stosowanie leku Symformin XR od dnia kolejnego.

Pacjenci z zaburzoną czynnością nerek mogą na początku otrzymać mniejszą dawkę leku.

Pacjenci, u których jest stosowana dawka metforminy o natychmiastowym uwalnianiu większa niż 2000 mg, nie powinni być leczeni lekiem Symformin XR.

W monoterapii (stan przedcukrzycowy):

• dawka zwykle stosowana to 1000 mg - 1500 mg raz na dobę podczas wieczornego posiłku
• lekarz oceni czy leczenie należy kontynuować, na podstawie wyników poziomu cukru

Zespół policystycznych jajników

• dawka zwykle stosowana to 1500 mg raz na dobę podczas wieczornego posiłku

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Symformin XR

W przypadku przedawkowania leku może wystąpić kwasica mleczanowa. Objawy kwasicy to:wymioty, ból brzucha (ból w jamie brzusznej) z kurczami mięśni, ogólne złe samopoczucie, któremu towarzyszy silne zmęczenie i trudności w oddychaniu, obniżenie temperatury ciała i zwolnienie czynności serca.

W przypadku wystąpienia takich objawów należy natychmiast odstawić lek Symformin XR i skontaktować się z lekarzem lub zgłosić do najbliższego szpitala, ponieważ kwasica mleczanowa może doprowadzić do śpiączki.

Pominięcie zastosowania leku Symformin XR

Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Należy przyjąć następną dawkę o zwykłej porze.

Kiedy nie stosować leku Symformin XR?

Leku Symformin XR nie należy stosować:

• jeśli pacjent ma uczulenie na metforminę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• w przypadku zaburzenia czynności wątroby
• jeśli pacjent ma znacznie zmniejszoną czynność nerek
• w przypadku nadmiernej utraty wody z organizmu (odwodnienie)
• jeśli u pacjenta występuje ciężkie zakażenie np. zapalenie płuc (infekcja płuc), oskrzeli (infekcja oskrzeli) lub nerek. Ciężkie zakażenia mogą prowadzić do zaburzenia czynności nerek, co może grozić wystąpieniem kwasicy mleczanowej
• w przypadku leczenia ostrej niewydolności serca lub niedawno przebytego zawału mięśnia sercowego, ciężkich zaburzeń krążenia (np. wstrząs) lub trudności z oddychaniem
• w przypadku nadużywania alkoholu
• jeśli pacjent ma mniej niż 18 lat
• jeśli u pacjenta występuje niewyrównana cukrzyca, na przykład ciężka hiperglikemia (duże stężenie glukozy we krwi)
• jeżeli u pacjenta trzeba wykonać badanie rentgenowskie lub tomografię z donaczyniowym zastosowaniem środka kontrastującego zawierającego jod

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Symformin XR może spowodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Należy przerwać przyjmowanie leku Symformin XR i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub najbliższym szpitalem jeśli wystąpi ciężkie działanie niepożądane (może wystąpić u maksymalnie 1 pacjenta na 10 000):

• kwasica mleczanowa, która może doprowadzić do śpiączki

Nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby i zapalenie wątroby, mogą powodować żółtaczkę. Jeśli wystąpi zażółcenie oczu i (lub) skóry, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Inne działania niepożądane:

Bardzo często (występujące częściej niż u 1 na 10 osób):

• nudności
• wymioty
• biegunka
• ból brzucha (ból w jamie brzusznej)
• utrata apetytu

Objawy te najczęściej występują na początku stosowania leku i zazwyczaj mijają samoistnie. W calu złagodzenia tych objawów lek należy przyjmować z posiłkiem lub bezpośrednio po nim. Jeśli dolegliwości nie ustąpią, należy odstawić lek i poinformować o tym lekarza.

Często (występujące rzadziej niż u 1 na 10 osób):

• zaburzenia smaku

Bardzo rzadko (występujące rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

• kwasica mleczanowa - bardzo rzadkie, ale poważne powikłanie
• nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby lub zapalenie wątroby (które może objawiać się zmęczeniem, utratą apetytu, zmniejszeniem masy ciała, a także z zażółceniem lub bez zażółcenia skóry i białkówek oczu). Jeśli takie objawy wystąpią, należy natychmiast odstawić Symformin XR i powiedzieć o tym lekarzowi
• zaczerwienienie skóry (rumień)
• swędzenie skóry lub swędząca wysypka (pokrzywka)
• niskie stężenie witaminy B12 we krwi

Przed rozpoczęciem stosowania leku Symformin XR należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą:

• ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej - jest to bardzo rzadkie, ale bardzo ciężkie działanie niepożądane. Ryzyko kwasicy mleczanowej zwiększa się w przypadku niewyrównanej cukrzycy, ciężkiego zakażenia, długotrwałego głodzenia lub spożywania alkoholu, odwodnienia, zaburzeń czynności wątroby oraz wszelkich stanów chorobowych, w których jakaś część ciała jest niewystarczająco zaopatrywana w tlen (np. ostre ciężkie choroby serca).
• jeśli pacjent jest odwodniony, należy zaprzestać stosowania leku Symformin XR  Znaczna utrata wody z organizmu może być spowodowana przez ciężkie wymioty, biegunkę, gorączkę, narażenie na wysoką temperaturę lub jeśli pacjent pije mniej płynów niż zwykle.
• jeśli pacjent ma mieć duży zabieg chirurgiczny - nie można stosować leku Symformin XR podczas zabiegu i przez pewien czas po nim
• stosowanie innych leków przeciwcukrzycowych - lek Symformin XR nie powoduje hipoglikemii, jednak w połączeniu z innymi lekami obniżającymi stężenie cukru we krwi może spowodować hipoglikemię. Wystąpią wówczas objawy takie jak: osłabienie, zawroty głowy, zwiększone pocenie się, przyśpieszona czynność serca, zaburzenia widzenia lub trudności z koncentracją
• kontrolowanie czynność nerek pacjenta przynajmniej raz na rok lub częściej, jeśli pacjent jest w podeszłym wieku i (lub) ma pogarszającą się czynność nerek
• należy przestrzegać zaleceń dietetycznych podanych przez lekarza oraz jeść węglowodany regularnie w ciągu dnia
• zdarza się, że otoczka tabletki jest widoczna w stolcu, jest to normalne w przypadku zażywania takiego rodzaju tabletek

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, należy poinformować o tym lekarza, by mógł odpowiednio zmienić leczenie.

Lek nie jest zalecany u kobiet w ciąży lub planujących ciążę. W czasie ciąży leczenie cukrzycy wymaga stosowania insuliny.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Lek nie jest zalecany dla pacjentek karmiących piersią.

Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. 

Należy poinformować lekarza o stosowaniu:

• leków zwiększających wytwarzanie moczu (leki moczopędne)
• leków stosowanych w leczeniu bólu i stanu zapalnego (NLPZ i inhibitory COX-2, takie jak ibuprofen, celekoksyb)
• leków stosowanych w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi (inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II)
• agonistów receptora beta-2 adrenergicznego takie jak salbutamol lub terbutalina (stosowane w leczeniu astmy)
• kortykosteroidów (stosowanych w leczeniu ciężkich stanów zapalnych skóry lub astmy)
• leków, które mogą zmieniać stężenie leku Symformin XR we krwi, zwłaszcza jeżeli pacjent ma zmniejszoną czynność nerek (takie jak werapamil, ryfampicyna, cymetydyna, dolutegrawir, ranolazyna, trymetoprim, wandetanib, izawukonazol, kryzotynib, olaparyb)
• innych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Należy unikać spożywania alkoholu, ponieważ może on zwiększyć ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej.

Lek nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Należy jednak wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia hipoglikemii jeśli pacjent stosuje dodatkowo inne leki przeciwcukrzycowe. W takich sytuacjach należy zachować ostrożność i nie prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn jeśli występują takie objawy jak: osłabienie, zawroty głowy, zwiększone pocenie się, przyspieszoną czynność serca, zaburzenia widzenia lub trudności z koncentracją.

Jak przechowywać lek Symformin XR:

• w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• brak specjalnych ostrzeżeń dotyczących przechowywania