Warfin (Warfarinum natricum)

Jak działa lek Warfin?

Ten lek zmniejsza skłonność do powstawania zakrzepów krwi.

Kiedy stosuje się lek Warfin?

Ten lek stosowany jest w:

• leczeniu i zapobieganiu zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej
• wtórnym zapobieganiu zawałowi mięśnia sercowego i zapobieganiu powikłaniom zakrzepowozatorowym (udar lub zator w krążeniu obwodowym) po zawale mięśnia sercowego
• zapobieganiu powikłaniom zakrzepowo-zatorowym (udar lub zator w krążeniu obwodowym) u pacjentów z migotaniem przedsionków, z patologią zastawek lub po protezowaniu zastawek serca

Jak stosować lek Warfin?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

• zakres wartości INR powinien wynosić 2,5 - 3,5 w przypadku zapobiegania powikłaniom zakrzepowo-zatorowym u pacjentów po protezowaniu zastawek serca
• innym wskazaniem do stosowania leku jest wartość INR wynosząca 2,0 - 3,0

Dorośli

• u pacjentów z prawidłową masą ciała i samoistną wartością INR poniżej 1,2 dawkowanie wynosi 10 mg warfaryny przez trzy kolejne dni
• w leczeniu ambulatoryjnym, u pacjentów z wrodzonym niedoborem białka C lub białka S, zalecana dawka początkowa wynosi 5 mg warfaryny przez trzy kolejne dni
• w przypadku pacjentów w podeszłym wieku, pacjentów drobnej budowy, pacjentów z samoistnym wskaźnikiem INR powyżej 1,2 lub u pacjentów z zaburzeniem bądź otrzymujących leki wpływające na skuteczność leczenia, zalecaną dawką początkową jest 5 mg warfaryny przez dwa kolejne dni
• oznaczenia INR wykonuje się codziennie do chwili uzyskania stabilnej wartości docelowej
• odstępy czasu pomiędzy kolejnymi oznaczeniami INR ulegają cotygodniowemu wydłużeniu w momencie uzyskania stabilnej wartości docelowej, ostatecznie osiągając 4-tygodniowe odstępy
• jeśli dawka wymaga korekty, następne oznaczenie INR należy wykonać po 1 lub 2 tygodniach od czasu wprowadzenia zmiany

Osoby w podeszłym wieku

Osoby w podeszłym wieku wymagają mniejszych dawek niż młodsi pacjenci (dorośli).

Dzieci i młodzież

• leczenie warfaryną nie jest zalecane u noworodków ze względu na ryzyko jednoczesnego wystąpienia niedoboru witaminy K
• rozpoczęcie i kontynuację leczenia przeciwzakrzepowego u dzieci przeprowadza lekarz pediatra

Planowe leczenie chirurgiczne

• należy oznaczyć INR na jeden tydzień przed przewidzianym zabiegiem chirurgicznym
• odstawić warfarynę na 1 do 5 dni przed zabiegiem a jeśli u pacjenta występuje wysokie ryzyko zakrzepicy, profilaktycznie należy podawać podskórnie heparynę niskocząsteczkową
• okres przerwy w stosowaniu leku zależy od wskaźnika INR, jeśli INR > 4,0 warfarynę należy odstawić 5 dni przed zabiegiem, INR = 3,0 - 4,0 3 dni przed zabiegiem a przy INR = 2,0 - 3,0 2 dni przed zabiegiem
• oznaczyć wskaźnik INR wieczorem w dniu poprzedzającym zabieg i podać doustnie lub dożylnie od 0,5 mg do 1 mg witaminy K - jeśli INR > 1,8
• rozważyć konieczność zastosowania infuzji z heparyny niefrakcjonowanej lub profilaktycznego podania heparyny niskocząsteczkowej w ciągu dnia, w którym wykonywany jest zabieg chirurgiczny
• kontynuować podskórne podawanie heparyny niskocząsteczkowej przez 5 do 7 dni po zabiegu, równolegle z warfaryną ponownie wprowadzoną do leczenia
• kontynuować stosowanie warfaryny w zwykłej dawce podtrzymującej, podanej wieczorem tego samego dnia, po małym zabiegu chirurgicznym. Natomiast po dużym zabiegu chirurgicznym podawać warfarynę od dnia rozpoczęcia żywienia dojelitowego

Zaburzenie czynności nerek

Pacjenci z zaburzeniem czynności nerek mogą, w zależności od współistniejących chorób, wymagać mniejszych lub większych dawek warfaryny.

Zaburzenie czynności wątroby

Pacjenci z zaburzeniem czynności wątroby mogą wymagać mniejszych dawek warfaryny. Zaburzenie czynności wątroby może nasilać działanie warfaryny poprzez hamowanie syntezy czynników krzepnięcia oraz zmniejszenie metabolizmu warfaryny.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

W przypadku zażycia nadmiernej dawki leku należy skontaktować się z lekarzem. Jeśli została przyjęta duża dawka leku, można podać węgiel aktywowany w celu udzielenia pierwszej pomocy, jednak mimo to należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Nie należy wywoływać wymiotów.

Pominięcie zastosowania leku

Jeśli pacjent zapomni przyjąć dawkę leku w ciągu pierwszych 12 godzin, może przyjąć pominiętą dawkę jak najszybciej. Następną dawkę należy przyjąć o zwykłej porze. Jeśli od momentu, gdy pacjent zapomniał przyjąć dawkę minęło więcej niż 12 godzin, pominiętą dawkę należy podzielić na dwie lub trzy części i przyjąć je z następnymi dawkami tak, aby dawka tygodniowa nie uległa zmianie. Nie należy przyjmować podwójnej dawki lub dwóch dawek, jedna po drugiej.

Przerwanie stosowania leku

Działanie przeciwzakrzepowe leku może utrzymywać się przez 2 do 5 dni od momentu przerwania leczenia lekiem Warfin.

Kiedy nie stosować leku Warfin?

Lek ten nie powinien być stosowany jeśli występuje chociaż jednej z poniższych stanów:

• pierwszy trymestr i ostatnie cztery tygodnie ciąży
• tendencja do krwawień (choroba von Willebranda, hemofilie, małopłytkowość, zaburzenia czynności płytek)
• ciężka niewydolność wątroby oraz marskość wątroby
• nieleczone lub niekontrolowane nadciśnienie tętnicze
• Ostatnio przebyte krwawienie wewnątrzczaszkowe, stany predysponujące do krwawień wewnątrzczaszkowych takie, jak tętniaki tętnic mózgowych
• tendencja do częstych upadków spowodowanych stanem neurologicznym lub inną zmianą zdrowotną
• zabiegi chirurgiczne w obrębie ośrodkowego układu nerwowego lub oka
• stany predysponujące do krwawień z przewodu pokarmowego lub dróg moczowych, np. powikłania związane z krwawieniami z przewodu pokarmowego, zapalenie uchyłka lub choroby nowotworowe w wywiadzie
• infekcyjne zapalenie wsierdzia lub wysięk osierdziowy
• otępienie, psychozy, alkoholizm oraz inne stany, w których przestrzeganie zaleceń przez pacjenta może nie być satysfakcjonujące oraz gdy leczenie przeciwzakrzepowe nie może być bezpieczne podawane
• nadwrażliwość na warfarynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
• równoczesne stosowanie dziurawca zwyczajnego

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Warfin może wywoływać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Należy zaprzestać stosowania leku Warfin i natychmiast skontaktować się z lekarzem, jeśli wystąpi którykolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych.

• zwiększona wrażliwość lub tendencja do siniaków, krwawień z nosa lub dziąseł, krew w moczu, czarne lub krwawe stolce, wymioty z krwią, zwiększone lub przedłużające się krwawienie menstruacyjne
• reakcja alergiczna – objawy mogą obejmować obrzęk twarzy, warg, języka lub gardła, trudności w oddychaniu lub przełykaniu, silny świąd skóry z wypukłymi grudkami
• czerwone lub fioletowe obrzęknięte, lub bolesne plamy na skórze, które wyglądają jak siniaki lub pęcherze wypełnione krwią, które zmieniają kolor na czarny
• bolesność palców, które stają się fioletowe lub mają ciemny kolor
• bolesna wysypka skórna - lek rzadko może powodować poważne zaburzenia dotyczące skóry, w tym tak zwaną kalcyfilaksję, początkowo może objawiać się bolesną wysypką skórną, która może prowadzić do innych ciężkich powikłań (to działanie niepożądane występuje częściej u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek)

Inne działania niepożądane

Częste (u 1 na 10 pacjentów):

• umiarkowane krwawienie (z nosa dziąseł lub powstawanie sińców przy stłuczeniu)
• krew w moczu
• czarne lub krwawe stolce
• obfitsze lub przedłużające się krwawienia menstruacyjne lub inne krwawienia
• nudności
• wymioty
• biegunka

Rzadko (nie więcej niż u 1 na 1000 pacjentów):

• martwica kumarynowa naskórka
• zespół purpurowego palucha (bolesne, purpurowe zmiany skóry palców lub spodu stóp)

Bardzo rzadko (nie więcej, niż u 1 na 10 000 pacjentów) / częstość nieznana:

• reakcje nadwrażliwości na lek zwykle objawiające się wysypką skórną
• odwracalne podwyższenie enzymatycznych wskaźników wątrobowych
• bóle związane z kamicą żółciową
• rozwój zapalenia naczyń
• przemijające łysienie
• priapizm (zwykle w początkowym okresie leczenia)
• zwapnienia tchawiczne
• zatorowość cholesterolowa
• gromadzenie się wapnia w ścianie naczyń krwionośnych, co może prowadzić do powstawania narastających i bolesnych owrzodzeń skóry

Należy zachować ostrożność przy stosowaniu leku Warfin jeśli występuje:

• ciąża lub planowanie ciąży
• niedoczynność lub nadczynność tarczycy
• niewydolność serca powiązana ze stanami nagłego zaostrzenia (epizody zwiększonego obrzęku nóg i zadyszki)
• schorzenia wątroby niewymienione powyżej lub zapalenie wątroby
• niewydolność nerek
• zaplanowany w niedługim czasie zabieg stomatologiczny lub inny zabieg chirurgiczny
• stosowanie lub przerwanie stosowania innych leków

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed stosowaniem tego leku. 

Lek Warfin nie powinien być stosowany w pierwszym trymestrze i w ciągu ostatnich czterech tygodni ciąży, a jeśli to możliwe, należy unikać stosowania leku Warfin w trakcie całego okresu trwania ciąży poza wyjątkowymi okolicznościami pod nadzorem specjalisty.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Warfaryna sodowa nie przenika do mleka kobiet karmiących piersią. Dlatego można karmić piersią podczas stosowania tego leku.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, bez recepty lub produkty ziołowe są przyjmowane. 

Leku Warfin nie należy łączyć z:

• lekami przeciwbólowymi - tylko leki zawierające paracetamol mogą być stosowane dla doraźnego złagodzenia bólu lub gorączki
• glukozaminą, gdyż może ona zwiększać działanie leku
• lekami ziołowymi i produktami naturalnymi, ponieważ leki ziołowe zawierające miłorząb, czosnek, arcydzięgiel, papaję i szałwię mogą zwiększać działanie leku a dziurawiec zwyczajny i żeń-szeń je zmniejszać
• lekami przeciwpadaczkowymi lub przeciwgruźliczymi, ponieważ może mieć miejsce indukcja metabolizmu wątrobowego warfaryny
• amiodaronem lub metronidazolem, gdyż powoduje to zahamowanie metabolizmu wątrobowego warfaryny
• lekami wpływającymi na płytki oraz hemostazę pierwotną, gdyż mogą powodować farmakodynamiczną interakcję i predysponować pacjenta do ciężkich powikłań krwotocznych
• steroidami anabolicznymi, azapropazonem, erytromycyną oraz niektórymi cefalosporynami, ponieważ hamują bezpośrednio zależną od witaminy K produkcję czynników krzepnięcia i zwiększają działanie warfaryny
• inhibitorami proteazy, gdyż mogą zmieniać stężenie warfaryny w osoczu
• lekami przeciwdepresyjnymi z grupy SNRI oraz SSRI, ponieważ stosowane razem z warfaryną mogą zwiększać ryzyko wystąpienia krwawienia
• lekami przeciwcukrzycowymi - pochodnych sulfonylomocznika, ponieważ warfaryna może zwiększać ich działanie

Zwiększenie działania produktu leczniczego powodują leki:

• wszystkie niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki przeciwzakrzepowe
• przeciwbólowe - dekstropropoksyfen, paracetamol (działanie ujawnia się po 1 do 2 tygodni ciągłego stosowania), tramadol
• przeciwarytmiczne - amiodaron, propafenon, chinidyna
• przeciwbakteryjne - amoksycylina, azytromycyna, cefaleksyna, cefamandol, cefmenoksym, cefmetazol, cefoperazon, cefuroxime, chloramfenikol, cyprofloksacyna, klarytromycyna, klindamycyna, doksycyklina, erytromycyna, gatyfloksacyna, grepafloksacyna, izoniazyd, latamoksef, lewofloksacyna, metronidazol, moksyfloksacyna, kwas nalidyksowy, norfloksacyna, ofloksacyna, roksytromycyna, sulfafurazol, sulfametyzol, sulfametoksazol–trimetoprym, sulfafenazol, tetracyklina
• przeciwgrzybiczne - z grupy azoli (np. flukonazol, itrakonazol, ketokonazol, mikonazol (również żel doustny)
• przeciwdnawe - allopurynol, sulfinpirazon
• przeciwnowotworowe i immunomodulujące - kapecytabina, cyklofosfamid, etopozyd, fluorouracyl, flutamid, ifosfamid, leflunomid, mesna, metotreksat, sulofenur, tamoksyfen, tegafur, inhibitory EGFR (np. gefitynib), przeciwciała monoklonalne (np. trastuzumab)
• stosowane w chorobach serca i naczyń - cymetydyna, inhibitory pompy protonowej (np. omeprazol)
• zmniejszające stężenie lipidów - bezafibrat, klofibrat, fenofibrat, fluwastatyna, gemfibrozyl, lowastatyna, symwastatyna
• witaminy - A i E
• inne - karboksyurydyna, wodzian chloralu, kodeina, disulfiram, kwas etakrynowy, fluwoksamina, szczepionka przeciw grypie, interferon alfa i beta, fenytoina, proguanil, chinina, (anaboliczne i androgenne) hormony steroidowe, hormony tarczycy, troglitazon, kwas walproinowy, zafirlukast

Zmniejszenie działania produktu leczniczego leki:

• przeciwbakteryjne - kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina, nafcylina, ryfampicyna
• przeciwdrgawkowe - karbamazepina, fenobarbital, prymidon
• przeciwnowotworowe i immunomodulujące - azatropina, cyklosporyna, merkaptopuryna, mitotan
• przeciwlękowe leki uspokajające, nasenne i przeciwpsychotyczne - barbiturany, chlordiazepoksyd
• moczopędne - chlortalidon, spironolakton
• inne - aminoglutetymid, cholestyramina, disopiramid, gryzeofulwina, mesalazyna, nevirapina, trazodon, aprepitant, bozentan, witamina C

Warfin z jedzeniem i piciem

• spożywanie produktów zawierających witaminę K powinno być możliwie jak najbardziej równomierne podczas leczenia
• należy unikać zmian w dziennych spożywanych ilościach produktów takich jak liście szarłatu, awokado, brokuły, brukselka, kapusta, olej kanola, liście kolczocha jadalnego, szczypior, kolendra, skórka ogórka (ale nie ogórek bez skórki), endywia (cykoria), liście kapusty włoskiej, owoc kiwi, liście sałaty, liście mięty, gorczyca sarepska, oliwa z oliwek, pietruszka, groszek, orzeszki pistacjowe, wodorosty purpurowe, liście szpinaku, cebula wiosenna, fasola sojowa, olej sojowy, liście herbaty (ale nie herbata), rzepa lub rukiew (rzeżucha) wodna
• sok żurawinowy i inne wyroby z żurawiny mogą zwiększać działanie warfaryny, dlatego należy unikać spożywania tych wyrobów podczas stosowania leku
• palenie może wpływać na skuteczność warfaryny

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Spożycie dużych ilości alkoholu przez pacjentów z niewydolnością wątroby zwiększa działanie warfaryny.

Lek nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania maszyn.

Jak przechowywać lek Warfin?

Ten lek należy przechowywać w:

• temperaturze poniżej 25^oC
• miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• oryginalnym opakowaniu
• opakowaniu szczelnie zamkniętym w zewnętrznym w celu ochrony przed światłem i wilgocią