Gliclastad (Gliclazidum)

Jak działa lek Gliclastad?

Lek Gliclastad wykazuje działanie przeciwcukrzycowe i stosowany jest u pacjentów w leczeniu cukrzycy typu 2. Substancja czynna leku - gliklazyd stymuluje komórki trzustki do wydzielana insuliny, hormonu obniżającego stężenie cukru we krwi, którego wytwarzanie u chorych pacjentów jest zaburzone.

Kiedy stosuje się lek Gliclastad?

Lek Gliclastad stosuje się u pacjentów dorosłych w leczeniu cukrzycy typu 2, u których przestrzeganie odpowiedniej diety, stosowanie ćwiczeń fizycznych oraz zmniejszenie masy ciała nie wystarczają do utrzymania prawidłowej kontroli cukrzycy.

Należy pamiętać, że podstawą skutecznego leczenia cukrzycy, oprócz leków, jest właściwa dieta, regularne ćwiczenia fizyczne jak również regularne badania krwi i moczu.

Jak stosować lek Gliclastad?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

• tabletkę leku należy połknąć, popijając szklanką wody podczas śniadania (najlepiej o tej samej godzinie każdego dnia)
• po przyjęciu leku należy zawsze zjeść posiłek
• zazwyczaj stosowana dawka leku wynosi od jednej do czterech tabletek na dobę
• zalecana dawka początkowa to 30 mg raz na dobę, a jeśli to konieczne, lekarz może zwiększyć dawkę do 60 mg, 90 mg lub 120 mg na dobę

Lek Gliclastad może być stosowany w celu zastąpienia innych doustnych leków przeciwcukrzycowych. Jeśli pacjent stosuje leczenie skojarzone gliklazydem i innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, lekarz ustali właściwą dawkę każdego z tych leków indywidualnie dla każdego pacjenta.

Ryzyko narażenia pacjenta na wystąpienie hipoglikemii (niskiego poziomu cukru we krwi) jest szczególnie wysokie w sytuacji, gdy pacjent:

• odmawia lub nie może przyjąć tabletek
• zwiększył aktywność fizyczną bez odpowiedniego zwiększenia ilości spożywanych węglowodanów
• pomija lub przyjmuje posiłki nieregularnie
• jest niedożywiony
• ma zaburzenia hormonalne lub przerwał ostatnio leczenie steroidami
• ma niewydolność nerek lub wątroby
• przypadkowo przedawkował tabletki leku
• przyjmuje leki, które zwiększają ryzyko wystąpienia hipoglikemii

Zatajenie zaistnienia jakiejkolwiek z tych sytuacji lub występowanie jakiejkolwiek innej przyczyny zwiększonego ryzyka niskiego poziomu cukru we krwi wymaga zastosowania minimalnej dawki leku Gliclastad. Aby zmniejszyć ryzyko hipoglikemii, ważne jest przestrzeganie wszelkich uwag dotyczących diety, regularne podejmowanie aktywności fizycznej i regularne kontrolowanie poziomu glukozy we krwi.

Pacjenci w podeszłym wieku (powyżej 65 lat)

Lek Gliclastd u pacjentów starszych należy stosować zgodnie z tymi samymi zasadami dawkowania, jakie są zalecane u pacjentów w wieku poniżej 65 lat.

Pacjenci z łagodną do umiarkowanej niewydolnością nerek

Można zastosować takie same zasady dawkowania jak u pacjentów z prawidłową czynnością nerek, przy czym pacjentów tych należy starannie monitorować.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

Jeśli pacjent zażył zbyt dużo tabletek, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub zgłosić się do najbliższego szpitala.

Objawy przedawkowania są związane z małym stężeniem cukru we krwi (hipoglikemia). Objawy niskiego poziomu cukru we krwi mogą ustąpić, jeśli pacjent natychmiast wypije słodki napój, a potem spożyje obfitą przekąskę lub posiłek.

Pacjent powinien zdawać sobie sprawę, że stan hipoglikemii może utrzymywać się przez pewien czas. Ciężkie przypadki hipoglikemii ze zmianą zachowania lub utratą przytomności wymagają natychmiastowego leczenia i przyjęcia do szpitala. Nie wolno podawać niczego do jedzenia i picia osobie nieprzytomnej i należy sprowadzić pomoc medyczną.

Pominięcie przyjęcia dawki leku

Jeśli pacjent zapomni przyjąć tabletkę, kolejną dawkę leku należy przyjąć o zwykłej porze. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej tabletki.

Przerwanie stosowania leku

Przerwanie przyjmowania leku może doprowadzić do zwiększenia stężenia cukru we krwi (hiperglikemia). Nie należy przerywać terapii lekiem bez wiedzy lekarza.

W przypadku wrażenia, że działanie leku jest za mocne lub za słabe, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Kiedy nie stosować leku Gliclastad?

Leku Gliclastad nie należy stosować w przypadku, gdy pacjent:

• jest uczulony na gliklazyd, inne pochodne sulfonylomocznika, sulfonamidy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą tego leku
• choruje na cukrzycę typu 1
• ma cukrzycowy stan przedśpiączkowy lub śpiączkę cukrzycową, ketozę, kwasicę cukrzycową
• ma ciężką niewydolność nerek lub wątroby
• stosuje leczenie mikonazolem (lekiem przeciwgrzybiczym)
• karmi piersią

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Gliclastad może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

Często (dotyczy mniej niż 1 na 10 pacjentów):

• hipoglikemia (pocenie się, bladość, uczucie głodu, drżenie, ból głowy, nieregularne lub przyspieszone bicie serca, zamazane widzenie, drażliwość, osłabienie pamięci i splątanie) - wymagana interwencja pacjenta, należy wypić słodki napój lub zjeść słodki posiłek

Niezbyt często (dotyczy mniej niż 1 na 100 osób):

• ból brzucha
• nudności
• wymioty
• niestrawność
• biegunka
• zaparcie

Rzadko (dotyczy mniej niż 1 na 1000 osób):

• wysypka i świąd skóry
• zaczerwienienie
• pokrzywka
• powstawanie pęcherzy
• zmiany we krwi (zmniejszenie liczby niektórych komórek krwi, co może powodować bladość skóry, wydłużenie czasu krwawienia, siniaki, ból gardła i gorączkę)
• zaburzenia czynności wątroby (mogą wywołać zażółcenie skóry i oczu) - zazwyczaj zmiany te przemijają po odstawieniu leku
• krótkotrwałe zaburzenie widzenia, zwłaszcza na początku leczenia (wynika ono ze zmian stężenia glukozy we krwi)

Tak jak w przypadku innych leków z tej samej grupy terapeutycznej (pochodne sulfonylomocznika), opisano przypadki znacznych zmian w liczbie komórek krwi, alergicznego zapalenia ścian naczyń krwionośnych, zmian aktywności enzymów wątrobowych, a nawet zagrażającej życiu niewydolności wątroby.

Należy poinformować lekarza, jeśli pacjent:

• ma niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (również jeśli niedobór stwierdzono w rodzinie), ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia niedokrwistości hemolitycznej (zmniejszenia stężenia hemoglobiny i rozpadu krwinek czerwonych)
• nie spożywa posiłków regularnie - może wystąpić zmniejszenie stężenia cukru we krwi (hipoglikemia)
• ma odbyć zabieg operacyjny (lekarz może zdecydować o tymczasowym leczeniu insuliną)
• przeżył poważny uraz (lekarz może zdecydować o tymczasowym leczeniu insuliną)
• ma zakażenie (lekarz może zdecydować o tymczasowym leczeniu insuliną)

Podczas leczenia gliklazydem należy regularne badać stężenie cukru we krwi (i ewentualnie w moczu) oraz, w razie potrzeby, stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c).

Przez kilka tygodni na początku leczenia ryzyko zmniejszenia stężenia cukru we krwi (hipoglikemii) może być zwiększone. Dlatego konieczna jest ścisła kontrola. Objawy zmniejszenia stężenia glukozy we krwi (hipoglikemii) to:

• pocenie się
• drżenie
• bladość
• uczucie głodu
• ból głowy
• nieregularne lub przyspieszone bicie serca
• zamazane widzenie
• drażliwość
• osłabienie pamięci i dezorientacja
• splątanie i utrata przytomności (ciężkie przypadki hipoglikemii)

Pacjent powinien być ich świadomy i odpowiednio zareagować, przyjmując tabletki z glukozą lub spożywając słodki napój z herbatnikami, kanapką lub kolejnym posiłkiem (jeśli wypada jego pora).

W większości przypadków objawy niskiego stężenia cukru we krwi ustępują po spożyciu cukru w postaci napoju lub pokarmu. Pacjent powinien skontaktować z lekarzem, jeśli spożycie cukru nie usuwa objawów. Niektóre osoby, szczególnie w wieku podeszłym lub z zaburzeniami hormonalnymi, mogą nie odczuwać objawów hipoglikemii i pacjent może nie zorientować się, że wystąpiło u niego zmniejszenie stężenia cukru we krwi. 

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Stosowanie leku Gliclastad w okresie ciąży nie jest zalecane. 

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Stosowanie leku Gliclastad przez kobiety karmiące piersią jest przeciwwskazane ze względu na niebezpieczeństwo wystąpienia hipoglikemii u dziecka.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Niektóre leki stosowane razem z gliklazydem mogą nasilić działanie obniżające stężenie cukru we krwi, co zwiększa ryzyko hipoglikemii, są to:

• leki przeciwbólowe lub przeciwreumatyczne (np. ibuprofen, fenylbutazon)
• leki zawierające alkohol
• inne leki stosowane w leczeniu wysokiego stężenia cukru we krwi (doustne leki przeciwcukrzycowe) lub insulina
• leki stosowane w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi lub niewydolności serca (beta-adrenolityki, inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę np. kaptopryl, enalapryl)
• leki przeciwgrzybicze (flukonazol)
• leki stosowane w leczeniu niestrawności i choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy (antagoniści receptorów H2 np. ranitydyna)
• leki stosowane w leczeniu depresji (inhibitory monoaminooksydazy)
• antybiotyki (np. sulfonamidy)

Niektóre leki stosowane razem z gliklazydem mogą zmniejszać działanie obniżające stężenie cukru we krwi, co zwiększa ryzyko hiperglikemii, są to:

• leki stosowane w leczeniu chorób piersi, obfitych krwawień menstruacyjnych i endometriozy (danazol)
• leki stosowane w leczeniu zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego (chlorpromazyna)
• leki przeciwzapalne (glikokortykosteroidy)
• leki stosowane w leczeniu astmy (salbutamol i terbutalina podawane we wstrzyknięciach)
• leki stosowane w czasie porodu (rytodryna podawana we wstrzyknięciu)

Dodatkowo stosowanie gliklazydu razem z lekami przeciwzakrzepowymi (np. warfaryną) może nasilić działanie hamujące krzepliwość krwi.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Spożywanie alkoholu podczas leczenia gliklazydem nie jest zalecane, ponieważ może on w sposób nieprzewidywalny wpływać na kontrolę cukrzycy.

U pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2 stosujących gliklazyd istnieje ryzyko wystąpienia hipo- lub hiperglikemii, w wyniku których może dojść do zaburzenia widzenia, koncentracji i szybkości reagowania, które upośledzają zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Należy rozważyć, czy w tych okolicznościach możliwe jest wykonywanie wymienionych czynności, warto zwrócić się o poradę do lekarza.

Jak przechowywać lek Gliclastad?

• przechowywać w temperaturze poniżej 25˚C
• przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci