L-karnityna

L-karnityna zaliczana jest do organicznych związków chemicznych, pochodnych kwasu gamma-amino-beta-hydromasłowego. Nazwa "karnityna" pochodzi od łacińskiego słowa "caro", co oznacza mięso, ponieważ największe jej ilości gromadzą się w mięśniach. Pozostałe zapasy znajdują się m.in. w mózgu i nerkach. W organizmach ssaków związek ten syntetyzowany jest w wątrobie i wyżej wymienionych organach oraz bierze udział w transporcie kwasów tłuszczowych do centrów energetycznych - mitochondriów.

Ilość dziennie przyjmowanej l-karnityny jest znacznie mniejsza u osób, których dieta uboga jest w mięso tzn. u wegetarian. Szczególnie narażone na braki tej substancji są osoby zupełnie wykluczające produkty odzwierzęce. Jej suplementację zaleca się nie tylko jaroszom, ale również osobom w zaawansowanym wieku lub osłabionym. Produkty z l-karnityną chętnie przyjmowane są także przez tych, którzy pragną kontrolować masę ciała, gdyż przyczynia się do spalania tłuszczu podczas ćwiczeń. .

Czym jest L-karnityna?

Co oznacza literka L przy słowie karnityna? Karnityna jest związkiem określanym jako chiralny. Oznacza to, że lustrzane odbicie cząsteczek chemicznych związku wyjściowego nie jest z nim identyczne i nie można ich na siebie nałożyć. Jedynie enancjomer L wykazuje działanie aktywnie biologiczne i to L-karnitynę wykorzystuje się w postaci suplementów.

Działanie L-karnityny

Karnityna powinna być obecna w codziennym jadłospisie. Najwięcej tego związku znajduje się w mięsie, głównie w wołowinie, baraninie, wieprzowinie oraz w tłustych rybach. Można ją spotkać także w produktach mlecznych. Niewielkie ilości L-karnityny zawierają warzywa i owoce. W praktyce oznacza to, że wegetarianie i weganie powinni suplementować ten związek. Mimo że organizm sam jest w stanie wyprodukować L-karnitynę, to potrzebuje do tego kilku ważnych mikroelementów, w tym witaminy B6, witaminy C, niacyny, żelaza i metioniny. To, o czym należy pamiętać, chcąc dostarczać organizmowi dużej ilości tego ważnego składnika, to sposób obróbki pożywienia. Zarówno smażenie, jak i gotowanie produktów przyczynia się do zmniejszenia zawartości L-karnityny. W organizmie człowieka L-karnityna transportuje długie łańcuchy kwasów tłuszczowych do centrów energetycznych komórek, czyli mitochondriów. Tam dochodzi do produkcji dużej ilości energii, wykorzystywanej następnie przez ciało człowieka do różnych procesów biologicznych. Karnityna odpowiedzialna jest również za metabolizm węglowodanów, jednakże sama nie podlega temu procesowi. Ponadto, suplementy z L-karnityną w składzie spożywane są często przez osoby intensywnie trenujące. Dlaczego? W trakcie intensywnego wysiłku fizycznego dochodzi do nagromadzenia dużej ilości kwasu mlekowego i spadku produkcji energii. L-karnityna przyczynia się do usuwania mleczanów z krwi i opóźnia wystąpienie uczucia zmęczenia. . Ten organiczny związek jest także niezbędny do biosyntezy jednego z ważniejszych neuroprzekaźników w mózgu - acetylocholiny.

Skutki niedoboru L-karnityny

Głównymi konsekwencjami niedoboru L-karnityny jest miopatia (zanik lub osłabienie mięśni szkieletowych) oraz kardiomiopatia (niewydolność mięśnia sercowego). Niewystarczająca jej ilość w organizmie skutkuje również ogólnym osłabieniem i uczuciem zmęczenia.

Przyczyny niedoboru L-karnityny

Przyczyn zbyt małej ilości L-karnityny może być wiele. Mogą być to choroby nerek i wątroby, upośledzenie wchłaniania czy zaburzenia w biosyntezie tego związku. Ryzyko rośnie również u wegetarian i wegan. Inną możliwością jest brak odpowiednich składników w diecie wspomagających produkcję tego związku, w tym np. żelaza, witaminy PP i C.

Kiedy stosować L-karnitynę?

L-karnityna dostępna jest w produktach w postaci kapsułek, napojów typu shot czy też batonów. Doustne przyjmowanie tych preparatów zaleca się między innymi osobom regularnie ćwiczącym na siłowni.