Charakterystyka rośliny
Łopian kwitnie w lipcu, jest rośliną dwuletnią, osiągającą wysokość nawet 2 metrów. Preferuje żyzne gleby, natomiast nie są mu straszne ciężkie warunki atmosferyczne. Wygląd łopianu jest bardzo charakterystyczny – długie, mięsiste łodygi, uwieńczone na końcu fioletowym kwiatostanem niewielkich rozmiarów, który samoistnie się rozsiewa. Kwiaty charakteryzują się otoczką małych haczyków, za pomocą których przyczepia się do ubrań czy włosów. Stąd też łopian nazywany jest popularnie rzepem. Do celów leczniczych wykorzystywany jest przede wszystkim korzeń rośliny.
Łopian – zastosowanie
Łopian stosowany jest m.in. do odtruwania organizmu oraz wspomagania układu pokarmowego. Zawiera się w nim dużo flawonoidów, wykazujących właściwości antyoksydacyjne, oraz garbników, fitosteroli, soli mineralnych i olejków eterycznych. Znajdują się w nim także witaminy A, E i C. Łopian ceniony jest także ze względu na dużą zawartość inuliny, polisacharydu, posiadającego niską kaloryczność. Dzięki właściwościom żelującym można stosować go jako zamiennik tłuszczów. Inulina wspiera działanie układu pokarmowego, ale też normalizuje poziom cholesterolu we krwi i wpływa na proces wydzielania insuliny przez trzustkę.
Właściwości łopianu
Łopian, szczególnie jego korzeń, wpływa dobroczynnie na zdrowie dróg oddechowych dzięki zawartym w nim śluzie, który złagodzi podrażnienia gardła. Wykazuje też właściwości oczyszczające, ponieważ jest środkiem moczopędnym. Każdy, kto planuje detoks, może sięgnąć po suplementy diety z łopianem, aby wspomóc proces usuwania toksyn z organizmu. Oprócz tego napar z tego ziela pomaga wyregulować poziom cukru we krwi, dzięki zawartości dwóch składników. Pierwszym z nich jest inulina, która zmniejsza insulinoodporność oraz kwas arktygenowy, usprawniający produkcję insuliny przez trzustkę. Wspiera także funkcjonowanie wątroby i usprawnia trawienie. Roślina ta jest szeroko wykorzystywana w kosmetyce, ponieważ wykazuje bardzo pozytywne działanie na kondycję włosów. Łagodzi wypadanie, wzmacnia cebulki i zmniejsza łojotok.
Nie każdy wie, że w niektórych krajach łopianowe liście są przysmakiem regionalnym. Dodaje się je do różnych potraw, np. sałatek, ale też podaje się je jako przystawkę do dań mięsnych. Młode korzenie są ucierane bądź suszone i serwowane na surowo, natomiast stare powinny być poddane obróbce termicznej – gotowaniu, smażeniu czy marynowaniu.
Łopian – przeciwskazania
Nie istnieją przeciwwskazania do stosowania naparu z łopianu. Jedynie kobiety w ciąży powinny powstrzymać się od korzystania z jego cennych właściwości.
Ciekawostki
O łopianie pisał m.in. XVII-wieczny ksiądz przyrodnik Jan Krzysztof Kluk: „Łodygi na wiosnę, póki miękkie są, i ogony liściowe, mogą się gotować jak szparagi, do zdrowego na stół zażycia, albo kwasic jak ogórki”.