Rodzaje odcisków: odciski miękkie i twarde
Odciski można przede wszystkim podzielić ze względu na stopień twardości – przyjęło się, że mamy do czynienia z odciskami miękkimi i twardymi. Twarde zazwyczaj tworzą się na palcach stóp i ze względu na specyfikę ich trzonu powodują na ogół większy ból niż miękkie. Rdzeń sięga do głębiej położonych tkanek stopy i dlatego sprawia większy ból.
Odciski twarde mogą uniemożliwić swobodne chodzenie. Miękkie natomiast zazwyczaj tworzą się z kolei między palcami i mogą się tam długo utrzymywać – głównie ze względu na wilgoć i ciepło.
Przyczyny powstawania odcisków
Najczęstszą przyczyną powstawania odcisków jest źle dopasowane obuwie – zbyt ciasne lub uciskające jeden konkretny obszar stopy (np. palce). W takiej sytuacji skóra jest uciskana z jednej strony przez but, a z drugiej – przez kości stopy. Odciski (zwłaszcza miękkie) tworzą się też wtedy, gdy palce stóp wzajemnie ocierają się o siebie podczas chodzenia; może to wtedy spowodować także dodatkowe podrażnienia.
Odciski mogą się tworzyć także na skutek zbyt długiego przebywania w jednej pozycji, głównie w pozycji stojącej – dotyczy to zwłaszcza pracowników produkcji, kasjerów i innych osób, które wykonują obowiązki służbowe głównie na stojąco. Przyczyną ich powstawania mogą być również: częste poruszanie się po trudnym terenie (np. po górach), uprawianie sportu (zwłaszcza sportów biegowych) czy nieprawidłowy sposób chodzenia (zwłaszcza u małych dzieci). Na odciski bardziej narażone są osoby starsze (u których skóra na stopach jest delikatniejsza i cieńsza), a także osoby o specyficznej budowie stopy (np. osoby mające płaskostopie, halluksy lub palce młotkowate). Ten problem częściej dotyczy osób z nadwagą – nacisk na stopę jest większy.
W niektórych przypadkach odciski to objaw choroby organizmu. Mowa przede wszystkim o zaburzeniach w ukrwieniu kończyn dolnych, nadciśnieniu, cukrzycy, chorobie tarczycy, reumatyzmie czy zwyrodnieniach.
Zapobieganie odciskom
Aby zapobiegać odciskom, należy zadbać przede wszystkim o wygodne obuwie, które nie będzie uciskać stopy ani w żaden sposób jej podrażniać. Należy dbać również ojej prawidłową higienę. Przed włożeniem stopy do buta należy się upewnić, że jest ona całkowicie sucha. Wilgotna jest bardziej narażona na tarcia i tym samym na liczne podrażnienia i powstawanie odcisków (zwłaszcza miękkich).
Jeśli odciski powstają notorycznie w wyniku nieprawidłowego chodu (np. u małego dziecka), rozwiązaniem jest uczęszczanie na specjalną gimnastykę korekcyjną. Konieczne mogą okazać się również wkładki do butów, jeśli źródłem problemów jest np. nieprawidłowa budowa stopy.