Dezynfekcja pozwala ograniczyć ilość szkodliwych dla zdrowia mikroorganizmów, takich jak bakterie, wirusy czy grzyby, zapobiegając ich rozprzestrzenianiu. W tej kategorii znajdziesz rozmaite środki do dezynfekcji skóry i przemywania ran, antybakteryjne żele do rąk oraz preparaty do dezynfekcji powierzchni.
Zazwyczaj wyróżnia się trzy podstawowe metody dezynfekcji: fizyczną, chemiczną oraz chemiczno-termiczną. Dezynfekcja fizyczna odbywa się za pomocą pary wodnej o temperaturze co najmniej 100°C pod normalnym lub zwiększonym ciśnieniem, a także za pomocą promieni UV o długości 256 nm. W dezynfekcji chemicznej wykorzystuje się różne substancje i związki chemiczne, takie jak alkohole, fenole, aldehydy, utleniacze czy związki metali ciężkich, a także substancje powierzchniowo czynne jak mydło czy żel. Dezynfekcja termiczno-chemiczna polega na połączeniu metody chemicznej z oddziaływaniem wysokiej temperatury.
Dezynfekcja jest procesem silniejszym niż odkażanie, jednak słabszym niż sterylizacja. Podczas sterylizacji dochodzi do zniszczenia wszystkich drobnoustrojów, również ich form przetrwalnikowych, czyli takich, które potrafią przetrwać w skrajnie niekorzystnych warunkach – dzięki temu poddany sterylizacji obszar jest całkowicie jałowy. Z kolei dezynfekcja niszczy jedynie wegetatywne formy drobnoustrojów, pozostawiając ich formy przetrwalnikowe. Odkażanie niszczy większość mikroorganizmów, jednak z pominięciem wirusów.
Płyny i pozostałe preparaty do dezynfekcji mogą zawierać różne substancje czynne, m.in.:
Dezynfekcję stosuje się zarówno profilaktycznie, jak i w przypadku konieczności usunięcia drobnoustrojów.
Wybór odpowiedniego środka i metody zależy przede wszystkim od rodzaju powierzchni wymagającej dezynfekcji. Inny preparat sprawdzi się w przypadku dezynfekcji skóry i odkażania ran, natomiast inny w przypadku dezynfekcji narzędzi, urządzeń czy pomieszczeń. Dezynfekcja może być też ukierunkowana na określony rodzaj patogenów, na przykład wirusy. Istotną kwestię stanowi również łatwość i bezpieczeństwo aplikacji. W Gemini dostępne są m.in. spraye i płyny do dezynfekcji, żele do rąk czy chusteczki nasączone substancją dezynfekującą. Ponadto gaziki do miejscowej dezynfekcji skóry.
Dezynfekcja rąk zwykle jest wykonywana ze względów profilaktycznych i higienicznych. W tym celu można wybrać m.in. żel lub płyn do dezynfekcji rąk. Dezynfekcją określane jest także umycie rąk mydłem. Dłonie stanowią największy nośnik zarazków, dlatego warto szczególnie zadbać o ich higienę. Według Światowej organizacji Zdrowia (WHO) odpowiednia higiena rąk to najważniejszy czynnik zapobiegający rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów.
Ręce należy myć wielokrotnie w ciągu dnia, przede wszystkim po powrocie do domu, przed jedzeniem czy po skorzystaniu z toalety. W przypadku braku dostępu do wody i mydła, na przykład w podróży, doskonale sprawdzą się wygodne i praktyczne rozwiązania takie jak płyn do dezynfekcji, żel antybakteryjny do rąk lub chusteczki antybakteryjne. Ich zaletą jest szybkie działanie (około 30 sekund). Stosując żel lub płyn do dezynfekcji, należy ściśle przestrzegać zasad producenta dotyczących sposobu aplikacji. Jeśli nałoży się zbyt mało preparatu lub niedbale go rozprowadzi, to dezynfekcja będzie nieskuteczna. Środki dezynfekujące nakłada się na suchą skórę, aby nie doprowadzić do rozcieńczenia zawartej w nich substancji dezynfekującej. W przypadku preparatów na bazie alkoholu, jego zawartość powinna wynosić co najmniej 60%, aby zapewnić skuteczną dezynfekcję. Niektóre preparaty mogą podrażniać i wysuszać skórę, dlatego warto sięgać po produkty, które zawierają składniki pielęgnacyjne takie jak aloes, gliceryna, kwas hialuronowy, pantenol czy witaminy A i E.
W celu skutecznej dezynfekcji rąk trzeba nanieść taką ilość preparatu dezynfekującego, aby dłonie były całkowicie zwilżone i rozprowadzić go na całej powierzchni, pocierając dłoń o dłoń. Następnie pocierać wewnętrzną częścią jednej dłoni o część grzbietową drugiej i odwrotnie, a potem spleść ręce i pocierać wewnętrznymi częściami dłoni. Szczególną uwagę należy zwrócić na przestrzenie między palcami, koniuszki palców oraz kciuki pocierać górną część palców jednej dłoni o wewnętrzną część drugiej dłoni i odwrotnie, objąć dłonią kciuk drugiej dłoni, pocierać ruchem obrotowym i odwrotnie. Na koniec opuszkami palców jednej dłoni pocierać wewnętrzne zagłębienie drugiej i odwrotnie. Po wyschnięciu ręce są zdezynfekowane.
W przypadku drobnych skaleczeń wystarczy dokładnie umyć skórę wodą z mydłem. Większe rany i skaleczenia należy oczyścić, stosując płyn do odkażania ran. Dostępne są m.in. preparaty w postaci sprayu czy roztworu na skórę. Płyn do odkażania ran działa bakteriobójczo i przeciwgrzybiczo, dzięki czemu skutecznie oczyszcza i dezynfekuje powierzchnię skóry. Środki do odkażania skóry mogą zawierać oktenidynę, fenoksyetanol, jod czy kwas borowy. Popularnymi środkami odkażającymi są też woda utleniona i spirytus salicylowy, jednak mogą one podrażnić skórę, opóźniając proces gojenia.