Migrena - czym się charakteryzuje?

Napady bólu migrenowego mogą być poprzedzone tzw. objawami zapowiadającymi, które pojawiają się na kilka dni wcześniej. Mogą nimi być nagłe pogorszenie nastroju, zaburzenia równowagi, zawroty głowy, uporczywe ziewanie oraz nadmierne pragnienie. Wiele osób doświadcza epizodów bólowych związanych z nagłą zmianą pogody, w tym głównie ciśnienia atmosferycznego. Od lat uważa się również, że migrena sprowokowana może być przez jedzenie czekolady, żółtych serów, orzechów i picie czerwonego wina. Nie mniejsze ryzyko wiąże się z przyjmowaniem niektórych leków, w tym środków antykoncepcyjnych.

Teorie dotyczące migren

Napady migrenowe są powszechnym problemem dotykającym wiele osób, głównie u kobiet między 20. a 50. rokiem życia. Po okresie menopauzy ilość napadów migrenowych ulega znacznej redukcji lub całkowicie ustaje. Nadal nie do końca wiadomo, co jest pierwotną przyczyną schorzenia. Jedna z powszechnych teorii mówi o podłożu genetycznym. Dziedziczeniu ulega nadwrażliwość na reakcje neuronaczyniowe. Przyczyną może być niewłaściwe funkcjonowanie kanałów jonowych, płytek krwi i makrofagów, które biorą udział w regulacji włókien nerwowych okołonaczyniowych. Za pojawienie się migreny z tzw. aurą prawdopodobnie odpowiada rozszerzająca się depresja korowa.

Rodzaje i objawy migren

Jednym z częściej występujących typów migreny jest jej postać oczna, inaczej klasyczna. Ból pojawia się w okolicy oczodołu, w związku z tym choremu może towarzyszyć niedowidzenie, a nawet krótkotrwała ślepota. Napad bólowy często występuje z okresowymi nudnościami, a czasem również z wymiotami. Mogą pojawić się także: drętwienie kończyn, zawroty głowy, nadwrażliwość na światło, dźwięki i zapachy. Innym rodzajem migreny jest ta z tzw. aurą. Epizod bólowy jest zaburzeniami wzrokowymi. Aura może mieć postać pojawiających się błysków i wyładowań przed oczami. W jej trakcie prawdopodobne jest doświadczanie również widoku migających plam i linii. Zmiany te zanikają wraz z pojawieniem się bólu. Napad migrenowy zwykle rozwija się bardzo dynamicznie.

Rozpoznanie migren

Diagnozę migreny może postawić lekarz na podstawie wywiadu podmiotowego z pacjentem. Schorzenie stwierdza się, gdy: leczone lub nieleczone ataki bólowe trwają od 4 do 72 godzin, wystąpiło ich co najmniej 5, brak jest przyczyny pojawienia się dolegliwości, podczas napadu występują nudności, wymioty lub nadwrażliwość na dźwięki lub światło, ból ma charakter jednostronny, pulsujący bądź zwiększający się podczas aktywności fizycznej. Aby wykluczyć inne, poważne zaburzenia neurologiczne, często wykonuje się badania obrazowe lub elektroencefalograficzne (EEG).

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie schorzenia?

Niestety, całkowite wyleczenie migreny nie jest możliwe. Mimo że każdy epizod bólowy wiąże się z ogromnym dyskomfortem i znacznie utrudnia normalne funkcjonowanie, to bezpośrednio nie zagraża on życiu.

Sposoby łagodzące napady migrenowe - postępowanie

Leczenie migreny ma na celu zredukowanie ilości ataków oraz złagodzenie objawów bólowych. Doraźnie podaje się choremu preparaty przeciwbólowe, w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne i paracetamol. W przypadku wystąpienia silniejszego bólu zaleca się przyjmowanie tryptanów lub pochodnych ergotaminy. Jeśli dodatkowo migrena przebiega z nudnościami i wymiotami, możliwe jest spożycie środków przeciwwymiotnych. W trakcie leczenia farmakologicznego niektórzy stosują dodatkowo olejki eteryczne, np. miętowy do smarowania i masowania skroni.

Profilaktyka migren obejmuje codzienne podawanie środków zmniejszających ilość napadów. Preparaty te nie mają jednak właściwości przeciwbólowych, dlatego po konsultacji z lekarzem można je kojarzyć z lekami doraźnymi. Aby ograniczyć ryzyko pojawienia się migreny, nie wolno zapominać o odpowiedniej higienie układu nerwowego. Czynniki, które mogą przyczynić się do pojawienia się bólu, to m.in.: silne reakcje stresowe i emocjonalne, przewlekłe zmęczenie, alkohol, niedobór snu, zmiany pogody, miesiączka, wysiłek fizyczny czy też głód.

Leczenie migren w ciąży

Kobiety spodziewające się dziecka często doświadczają uporczywych bólów głowy i migren. Przyczyn takiego zjawiska upatruje się przede wszystkim w dynamicznych wahaniach hormonów płciowych oraz zmianach na poziomie neurotransmiterów, w tym głównie serotoniny. Do tego dochodzi stres i zmęczenie, które nie są obce wszystkim ciężarnym. Występowanie silnych bólów migrenowych w okresie ciąży może skutkować wystąpieniem nadciśnienia tętniczego lub innymi zaburzeniami krążenia.

Należy pamiętać o tym, że leki przeciwmigrenowe niwelujące silne napady są w większości szkodliwe dla płodu. Niebezpieczne mogą być nawet niewielkie dawki kofeiny. Dlatego też każdy rodzaj przyjmowanego środka przeciwbólowego należy uprzednio skonsultować z lekarzem. Pozwoli on na dobór odpowiedniej, bezpiecznej dla dziecka metody. Najczęściej rekomenduje się leki zawierające w składzie paracetamol lub naturalne sposoby, w tym długi sen, odpoczynek, aromaterapię i odpoczynek w ciszy.