Cernevit (Preparat witaminowy)

Jak działa lek Cernevit?

Lek Cernevit to preparat zawierający w swoim składzie zestaw 12 witamin, których podaż wymaga uzupełnienia w przypadku pacjentów żywionych dożylnie:

• witamina A bierze udział we wzroście i różnicowaniu komórek oraz procesie fizjologicznym widzenia
• witamina D₃ odpowiada za metabolizm wapnia i fosforu w kościach i nerkach
• witamian E to przeciwutleniacz, chroni komórki 
• witamina B₁ to koenzym (wraz z ATP) w metabolizmie węglowodanów
• witamina B₂ koenzym biorący udział w metabolizmie energetycznym komórki, systemach oddechowych tkanek i metabolizmie makroskładników odżywczych
• witamina B₃ (PP) to skłądnik koenzymów biorących udział w procesach utleniania i redukcji
• witamina B₅ (kwas pantotenowy) to prekursor koenzymu A, który uczestniczy w metabolizmie węglowodanów, glukoneogenezie, syntezie kwasów tłuszczowych, steroli, hormonów steroidowych i porfiryn
• witamina B₆ pełni rolę koenzymu w procesie metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów
• witamina B₁₂ jest niezbędna do syntezy białek jądrowych i mieliny, reprodukcji komórek, prawidłowego wzrostu i utrzymania erytropoezy
• witamina C to przeciwutleniacz, bierze udział w syntezie i ochronie substancji międzykomórkowej oraz kolagenu, biosyntezie katecholamin, syntezie karnityny i steroidów, metabolizmie tyrozyny i kwasu foliowego
• kwas foliowy potrzebny jest do syntezy białek jądrowych i prawidłowego przebiegu erytropoezy
• biotyna bierze udział w metabolizmie energetycznym m.in. w glukoneogenezie

Kiedy stosuje się lek Cernevit?

Lek Cernevit stosowany jest w celu zapewnienia podaży witamin u pacjentów w wieku powyżej 11 lat żywionych dożylnie.

Jak stosować lek Cernevit?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.   

Lek Cernevit jest podawany przez personel medyczny w postaci powolnego wstrzyknięcia domięśniowego lub dożylnego bądź dożylnie w postaci wlewu.

Zalecana dawka to 1 fiolka na dobę.

Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami pracy wątroby

Zw względu na zwiększoną podatność na toksyczne działanie witaminy A pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby mogą wymagać indywidualnego uzupełniania witamin.

Stosowanie u pacjentów z upośledzoną funkcją nerek

W zależności od stopnia uszkodzenia nerek i innych chorób współistniejących pacjenci potrzebują specjalnie przystosowanego schematu uzupełnienia witamin. U tej grupy pacjentów ważne jest utrzymanie właściwego poziomu witaminy D, a także zapobieganie toksycznemu działaniu witaminy A i B₆.

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Cernevit

Przyjęcie większej niż zalecana dawka leku, przyczynia się do wystąpienia objawów przedawkowania witaminy A.

Symptomy gwałtowanego przedawkowania witaminy A:

• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty)
• zaburzenia układu nerwowego (ból głowy, obrzęk nerwu wzrokowego, stany drgawkowe)
• zaburzenia psychiczne (drażliwość)
• nieprawidłowości skóry (opóźnione złuszczanie skóry)

Symptomy długotrwałego przedawkowania witaminy A:

• ból głowy spowodowany podwyższonym ciśnieniem w głowie pacjenta
• zaburzenia układu kosntego (wrażliwość lub bolesne obrzęki na zakończeniach kończyn).

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z opisanych objawów przedawkowania należy powiadomić lekarza, który może zatrzymać wlew leku Cernevit.

Kiedy nie stosować leku Cernevit?

Nie należy stosować leku Cernevit:

• jeśli pacjent jest uczulony na substancje czynne lub jakikolwiek ze składników preparatu (szczególnie witaminę B1, białka soi lub orzeszków ziemnych)
• u pacjentów poniżej 11 roku życia
• jeśli u pacjenta zdiagnozowano hiperwitaminozę którejkolwiek z witamin obecnej w preparacie Cernevit

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Cernevit może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta. 

Wymienione poniżej działania niepożądane wymagają niezwłocznej pomocy lekarskiej:

• zaburzenia oddychania
• ból w klatce piersiowej
• obrzęk gardła
• pokrzywka, wysypka
• zaczerwienienie skóry
• ból brzucha

Inne działania niepożądane podczas stosowania leku Cernevit

Częste (występują u 1 do 10 na 100 pacjentów):

• ból w miejscu wkłucia/ wlewu

Rzadkie (występują u 1 do 10 na 1000 pacjentów):

• nudności, wymioty

Częstość nieznana:

• reakcje alergiczne z trudnościami w oddychaniu, dyskomfortem w klatce piersiowej, obrzękiem gardła, pokrzywką, zaczerwienieniem i zatrzymaniem akcji serca
• podwyższony poziom witaminy A i białek wiążących witaminę A we krwi
• metaliczny posmak w ustach
• przyspieszona akcja serca
• przyspieszony oddech
• biegunka
• podwyższone stężenie enzymów wątrobowych i kwasów żółciowych
• świąd
• ogólny dyskomfort i stany bólowe w miejscu podania
• gorączka

Przed rozpoczęciem stosowania leku Cernevit należy skonsultować się z lekarzem, farmaceutą lub pielęgniarką:

• jeśli u pacjenta zdiagnozowano chorobę wątroby, należy monitorować czynność wątroby, szczególnie u pacjentów z żółtaczką pochodzenia wątrobowego lub objawami cholestazy
• jeśli u pacjenta zdiagnozowano chorobę nerek, należy zwrócić szczególną uwagę na poziom witaminy D₃, a także uważnie monitorować stężenie witaminy A i B₆ pod kątem objawów toksyczności
• jeśli u pacjenta zdiagnozowano padaczkę, kwas foliowy może wpływać na metabolizm niektórych leków przeciwpadaczkowych, a przedawkowanie witaminy A może wywołać drgawki
• jeśli pacjent ma chorobę Parkinsona

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta. 

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Ze względu na brak dostępnych danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania leku w czasie ciąży, Cernevit może być przepisany kobiecie w ciąży pod ścisłym nadzorem przestrzegania sposobu dawkowania.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

W okresie stosowania leku Cernevit nie należy karmić piersią, ponieważ istnieje ryzyko przedawkowania witaminy A u noworodka.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.  

W przypadku stosowania wymienionych leków i występowania poniższych czynników, należy zachować szczególną ostrożność:

• lewodopa - witamina B₆ może osłabiać jej działanie
• fenobarbital, fenytoina, prymidon - kwas foliowy może doprowadzić do przyspieszonego metabolizmu leków przeciwdrgawkowych i tym samym zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia napadu padaczkowego
• czynniki wystąpienia pseudoguza mózgu (np. przyjmowanie niektórych tetracyklin) - jednoczesne podawanie witaminy A zwiększa ryzyko wystąpienia pseudoguza
• nadużywanie alkoholu zwiększa hepatotoksyczność witaminy A
• leki przeciwpłytkowe np. aspiryna- witamina E może nasilać ich działanie
• aspiryna w wysokich dawkach może obniżać poziom kwasu foliowego poprzez nasilenie diurezy
• niektóre leki antyretrowirusowe np. efavirenz, zydowudyna - mogą powodować spadek poziomu witaminy D, natomiast inhibitory proteaz powodują zmniejszone tworzenie aktywnych metabolitów witaminy D
• chloramfenikol może osłabiać odpowiedź hematologiczną na podawaną witaminę B₁₂
• deferoksamina - zwiększa ryzyko niewydolności serca indukowanej żelazem w związku z podażą witaminy C
• etionamid - może odpowiadać za niedobór pirydoksyny
• fluoropirymidyny (5-fluorouracyl, kapecytabina, tegafur)- powodują nasiloną cytotoksyczność w połączeniu z kwasem foliowym
• antagoniści folianów (metotreksat, sulfasalazyna, pirymetamina, triamteren, trimetoprim oraz wysokie stężenia katechin w herbacie) - powodują zablokowanie przemiany folianów do ich aktywnych metabolitów, zmniejszając tym samym skuteczność leku Cernevit
• antymetabolity folianów (metokteksat, raltitreksed) - kwas foliowy może zmniejszać skuteczność działania antymetabolicznego
• antagoniści pirydoksyny (cykloseryna, hydralazyna, izoniazyd, penicylamina, fenelzyna) - mogą doprowadzać do deficytu pirydoksyny
• retinoidy - nasilenie toksyczności w wyniku równoczesnego podawania z witaminą A
• teofilina - może doprowadzić do niskiego stężenia pirydoksyny
• doustny roztwór tipranawiru, który zawiera 116 j.m/ ml witaminy E, co stanowi przekroczoną zalecaną podaż dobową
• antagoniści witaminy K np. warfaryna - nasilenie przeciwpłytkowego działania witaminy E

Lekarz stale kontroluje poziom stężenia wyżej wymienionych leków we krwi pacjenta, odpowiednio dopasowując ich dawki, podczas przyjmowania leku Cernevit. 

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Długotrwałe nadużywanie alkoholu zwiększa ryzyko hepatotoksycznego działania witaminy A.

Lek Cernevit nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Jak przechowywać lek Cernevit?

Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci w temperaturze 15 - 25°C.