Fenta MX (Fentanylum)

Jak działa lek Fenta MX?

Lek Fenta MX zawiera fentanyl należący do grupy silnych leków przeciwbólowych, tzw. opioidów. Podawany jest w postaci plastrów transdermalnych w łagodzeniu silnych dolegliwości bólowych.

Kiedy stosuje się lek Fenta MX?

Lek Fenta MX pomaga złagodzić bardzo silny, przewlekły ból:

• u dorosłych wymagających ciągłego podawania leków przeciwbólowych
• u dzieci w wieku powyżej 2 lat, które już otrzymywały leki opioidowe i które wymagają ciągłego podawania leków przeciwbólowych

Jak stosować lek Fenta MX?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Lekarz określi najbardziej odpowiednią dla pacjenta dawkę leku Fenta MX biorąc pod uwagę nasilenie bólu, stan ogólny pacjenta i dotychczasowy sposób leczenia przeciwbólowego.

Stosowanie i zmiana plastrów:

• każdy plaster zawiera ilość leku wystarczającą na 3 dni (72 godziny)
• plaster należy zmieniać co trzeci dzień, chyba że lekarz zaleci inaczej
• zawsze należy najpierw usunąć stary plaster przed przyklejeniem nowego
• plaster należy zawsze zmieniać o tej samej porze co 3 dni (72 godziny)
• jeśli pacjent stosuje więcej niż 1 plaster, należy zmieniać wszystkie plastry jednocześnie
• należy zapisać sobie dzień, datę i czas przyklejenia plastra, by pamiętać, kiedy należy zmienić plaster

Dorośli

• plastry należy nakleić na płaskiej powierzchni górnej części ciała lub ramieniu (pomijając okolice stawów)

Dzieci

• plaster należy zawsze naklejać na górną część pleców, aby zminimalizować możliwość usunięcia plastra przez dziecko
• należy zawsze często sprawdzać, czy plaster jest prawidłowo przyklejony do skóry
• istotne jest, by dziecko nie odkleiło plastra i nie włożyło go do ust, gdyż może to zagrażać jego życiu, a nawet spowodować zgon
• należy uważnie obserwować dziecko przez 48 godzin od przyklejenia pierwszego plastra lub przyklejenia plastra o większej mocy
• osiągnięcie maksymalnego działania plastra może zająć pewien czas

Dlatego może być konieczne podawanie dziecku dodatkowo innych leków przeciwbólowych, zanim ujawni się pełne działanie leku. Lekarz prowadzący poinformuje o tym.

Dorośli i dzieci

Nie należy przyklejać plastra:

• w to samo miejsce dwa razy z rzędu
• w miejscach ruchomych (w okolicach stawów), na podrażnioną lub uszkodzoną skórę
• na bardzo owłosioną skórę

Jeśli w miejscu przylepienia plastra skóra jest owłosiona, włosów nie należy golić (golenie podrażnia skórę), ale przed przylepieniem plastra dokładnie obciąć możliwie blisko skóry.

W przypadku zastosowania większej niż zalecana dawki leku Fenta MX (zbyt duża liczba plastrów lub plaster zawierający dawkę większą niż zalecona przez lekarza)

W przypadku zastosowania zbyt dużej liczby plastrów lub plastra zawierającego za dużą dawkę leku Fenta MX należy natychmiast usunąć plaster (lub plastry) i jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Objawy przedawkowania obejmują zaburzenia oddychania lub płytki oddech, zmęczenie, nadmierną senność, niemożność jasnego myślenia, chodzenia lub normalnej rozmowy oraz uczucie omdlewania, zawrotów głowy lub splątania.

Jeśli pacjent zapomni zmienić plaster

Należy zmienić plaster natychmiast po przypomnieniu sobie i zanotować dzień i czas. Następny plaster należy zmienić standardowo po 3 dniach (72 godziny). Jeśli minie dłuższy czas od zmiany plastra, należy porozmawiać z lekarzem, gdyż może być konieczne zastosowanie dodatkowych leków przeciwbólowych, lecz nie należy przyklejać dodatkowego plastra.

W przypadku odklejenia plastra

Jeżeli plaster Fenta MX odklei się przed upływem wymaganego czasu jego zmiany, należy przykleić w jego miejsce nowy i zanotować dzień i czas. Nowy plaster należy przykleić w innym miejscu.

Należy poinformować o tym lekarza i pozostawić plaster przez 3 dni (72 godziny) lub według zaleceń lekarza, do następnej standardowej zmiany plastra. Jeżeli sytuacja wcześniejszego odklejania plastra powtarza się, należy skontaktować się z lekarzem, farmaceutą lub pielęgniarką.

Przerwanie stosowania plastrów

Należy porozmawiać z lekarzem, zanim pacjent przerwie stosowanie plastrów. Jeżeli pacjent stosował plastry przez dłuższy czas, organizm mógł przyzwyczaić się do leku. W przypadku nagłego zaprzestania stosowania plastrów może wystąpić złe samopoczucie.

W przypadku przerwania stosowania plastrów nie należy ponownie rozpoczynać terapii bez konsultacji z lekarzem. W takiej sytuacji może być wymagana inna niż dotychczasowa dawka.

Kiedy nie stosować leku Fenta MX?

Leku Fenta MX nie powinno się stosować gdy występuje:

• uczulenie na fentanyl, kalafonię uwodornioną, soję, orzeszki ziemne lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• krótkotrwałe odczuwanie bólu (np. nagłego bólu lub bólu po zabiegu chirurgicznym)
• zaburzenie oddychania (zwolniony lub płytki oddech)

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Fenta MX może wywołać skutki uboczne, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Należy zaprzestać stosowania leku Fenta MX i natychmiast skonsultować się z lekarzem lub zgłosić się do najbliższego szpitala, jeśli wystąpi którykolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych:

• uczucie nadmiernej ospałości, spowolnienia lub spłycenia oddechu
• nagły obrzęk twarzy lub gardła, silne podrażnienie, zaczerwienienie lub powstawanie pęcherzy na skórze
• drgawki
• zaburzenia świadomości
• utrata przytomności

Bardzo częste (występują u co najmniej 1 na 10 pacjentów):

• nudności, wymioty, zaparcie
• senność
• zawroty głowy
• bóle głowy

Częste (mogą występować rzadziej niż u 1 na 10 osób):

• reakcja alergiczna
• utrata apetytu
• niemożność zaśnięcia
• depresja
• niepokój lub splątanie
• widzenie, czucie, słyszenie lub odczuwanie zapachu rzeczy nieistniejących (omamy)
• drżenie lub skurcze mięśni
• nietypowe odczucie skóry, np. mrowienie (parestezje)
• odczucie wirowania
• odczucie szybkiego lub nierównego bicia serca (kołatanie serca, tachykardia)
• wysokie ciśnienie tętnicze
• brak tchu (duszność)
• biegunka
• suchość w jamie ustnej
• ból brzucha, niestrawność
• nadmierne pocenie się
• świąd skóry, wysypka lub zaczerwienienie skóry
• trudności w oddawaniu moczu lub całkowitym opróżnieniu pęcherza
• ogólne odczucie silnego zmęczenia, osłabienia lub złe samopoczucie
• odczucie chłodu
• obrzęk rąk, okolic kostek lub stóp (obrzęki obwodowe)

Niezbyt częste (mogą występować rzadziej niż u 1 na 100 osób):

• odczucie pobudzenia lub dezorientacja
• odczucie nadmiernej beztroski (euforia)
• zmniejszone czucie, zwłaszcza na skórze (niedoczulica)
• utrata pamięci
• niewyraźne widzenie
• powolna czynność serca (bradykardia) lub niskie ciśnienie krwi
• sinawe zabarwienie skóry na skutek niedotlenienia krwi (sinica)
• brak skurczów jelit (ileus)
• swędząca wysypka (wyprysk), reakcja alergiczna lub inne zaburzenia skóry w miejscu naklejenia plastra
• objawy przypominające grypę
• odczucie zmian ciepłoty ciała
• gorączka
• drżenia mięśni
• trudności w uzyskaniu i utrzymaniu wzwodu (impotencja) lub zaburzenia funkcji seksualnych

Rzadkie (mogą występować rzadziej niż u 1 na 1000 osób):

• zwężenie źrenic
• czasowe zatrzymanie oddechu (bezdech)

Częstość nieznana:

• brak męskich hormonów płciowych (niedobór androgenów)
• majaczenie (objawy mogą stanowić połączenie pobudzenia, niepokoju, dezorientacji, splątania, lęku, widzenia lub słyszenia nieistniejących rzeczy, zaburzeń snu, koszmarów sennych)
• w miejscu przyklejenia plastra na skórze może wystąpić wysypka, zaczerwienienie lub lekki świąd - reakcje te są zwykle lekkie i ustępują po zdjęciu plastra

Po zmianie dotychczas stosowanych leków przeciwbólowych na lek Fenta MX lub po nagłym odstawieniu leku Fenta MX mogą wystąpić u niektórych pacjentów objawy z odstawienia (takie jak nudności, wymioty, biegunka, niepokój lub dreszcze). O wystąpieniu takich objawów należy natychmiast powiadomić lekarza. U noworodków matek, które stosowały lek Fenta MX przez długi czas w trakcie ciąży, obserwowano objawy z odstawienia.

Przed zastosowaniem tego leku należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, jeśli u pacjenta występuje którekolwiek z wymienionych zaburzeń, gdyż może być konieczna ścisła kontrola stanu zdrowia:

• kiedykolwiek wystąpiły choroby płuc lub trudności w oddychaniu
• kiedykolwiek wystąpiły zaburzenia czynności serca, wątroby, nerek lub niskie ciśnienie krwi
• kiedykolwiek wystąpił guz mózgu
• występują uporczywe bóle głowy lub uraz głowy
• pacjent jest osobą w podeszłym wieku, gdyż może być bardziej wrażliwy na działanie leku
• występuje miastenia („myasthenia gravis”) - choroba powodująca zmęczenie i osłabienie mięśni
• występuje nadużywanie lub uzależnienie od alkoholu, leków bądź narkotyków

Lek Fenta MX może wywołać zagrażające życiu działania niepożądane u osób, które nie stosują jeszcze regularnie przepisanych leków opioidowych.

Fenta MX jest lekiem, który może zagrażać życiu dzieci. Dotyczy to również zużytych plastrów. Należy pamiętać, że wygląd plastra (nowego lub zużytego) może przyciągać uwagę dzieci, a przyklejony do skóry lub włożony do ust może w niektórych przypadkach stanowić zagrożenie ich życia.

Plastry należy stosować wyłącznie na skórę osoby, której je przepisano. Opisywano przypadki niezamierzonego przyklejenia się systemu transdermalnego z fentanylem do skóry członka rodziny pacjenta podczas bliskiego kontaktu fizycznego lub korzystania z tego samego łóżka. Przeniesienie systemu transdermalnego z fentanylem na skórę innej osoby (zwłaszcza dziecka) może spowodować przeniknięcie fentanylu z plastra przez skórę innej osoby i wywołanie u niej ciężkich działań niepożądanych, takich jak trudności w oddychaniu (ze spowolnionym lub spłyconym oddechem), które mogą zakończyć się zgonem. W razie przyklejenia się plastra do skóry innej osoby należy natychmiast usunąć plaster ze skóry i zwrócić się o pomoc medyczną.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży lub przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Leku Fenta MX nie należy stosować w okresie ciąży, chyba że pacjentka omówiła to z lekarzem.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku. 

Nie należy stosować leku Fenta MX w czasie karmienia piersią. Nie należy karmić piersią przez 3 dni od usunięcia plastra Fenta MX. Lek ten może przenikać do mleka matki.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Pacjent będzie wymagał dokładnej obserwacji w razie stosowania niektórych leków wymienionych niżej lub w razie odstawienia niektórych leków wymienionych niżej, gdyż może to wpłynąć na siłę niezbędnego działania leku Fenta MX.

W szczególności należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie, jeśli pacjent przyjmuje:

• inne opioidowe leki przeciwbólowe (np. buprenorfinę, nalbufinę lub pentazocynę)
• leki nasenne (temazepam, zaleplon lub zolpidem)
• leki uspokajające (alprazolam, klonazepam, diazepam, hydroksyzyna lub lorazepam)
• leki przeciwpsychotyczne (arypiprazol, haloperydol, olanzapinę, rysperydon lub fenotiazynę)
• leki zmniejszające napięcie mięśniowe (cyklobenzaprynę lub diazepam)
• niektóre leki przeciwdepresyjne zwane SSRI lub SNRI (cytalopram, duloksetynę, escytalopram, fluoksetynę, fluwoksaminę, paroksetynę, sertralinę lub wenlafaksynę)
• niektóre leki stosowane w leczeniu depresji lub choroby Parkinsona, tzw. IMAO (izokarboksazyd, fenelzynę, selegilinę lub tranylcyprominę) - nie należy stosować leku Fenta MX przez 14 dni od zakończenia przyjmowania tych leków
• niektóre leki przeciwhistaminowe, zwłaszcza powodujące senność (chlorfeniraminę, klemastynę, cyproheptadynę, difenhydraminę lub hydroksyzynę)
• niektóre antybiotyki (erytromycynę lub klarytromycynę)
• leki przeciwgrzybicze (itrakonazol, ketokonazol, flukonazol lub worykonazol)
• leki stosowane w zakażeniu HIV (rytonawir)
• leki przeciwarytmiczne (amiodaron, diltiazem lub werapamil)
• leki przeciwgruźlicze (ryfampicynę)
• niektóre leki przeciwpadaczkowe (karbamazepinę, fenobarbital lub fenytoinę)
• niektóre leki stosowane w leczeniu nudności i choroby lokomocyjnej (fenotiazynę)
• niektóre leki stosowane w leczeniu zgagi lub choroby wrzodowej (cymetydynę)
• niektóre leki stosowane w leczeniu dławicy piersiowej lub wysokiego ciśnienia krwi (nikardypinę)
• niektóre leki stosowane w leczeniu nowotworów krwi (idelalisyb)

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Podczas stosowania leku Fenta MX nie należy pić alkoholu bez uzgodnienia tego z lekarzem prowadzącym.

Fenta MX może wykazywać wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, ponieważ może wywołać senność lub zawroty głowy. Nie należy prowadzić pojazdów do czasu poznania reakcji organizmu na lek.

Należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą, jeśli pacjent nie jest pewien, czy może bezpiecznie prowadzić pojazdy podczas stosowania tego leku.

Jak przechowywać lek Fenta MX?

• wszystkie plastry (nowe i zużyte) należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci w temperaturze pokojowej
• plastry należy przechowywać w oryginalnym opakowaniu