Olanzaran (Olanzapinum)

Jak działa lek Olanzaran?

Lek Olanzaran wykazuje działanie przeciwpsychotyczne, przeciwmaniakalne oraz stabilizujące nastrój. Mechanizm działania polega na powinowactwie do receptorów serotoninowych 5HT2A/2C, 5HT3, 5HT6, dopaminowych D1, D2, D3, D4, D5, muskarynowych M1 - M5, alfa - 1 - adrenergicznych i histaminowych H1.

Kiedy stosuje się lek Olanzaran?

Lek Olanzaran jest wskazany w leczeniu:

• schizofrenii, choroby objawiającej się widzeniem i odczuwaniem rzeczy nieistniejących w rzeczywistości, sprzecznymi z rzeczywistością przekonaniami, nadmierną podejrzliwością, wycofaniem się z kontaktów z innymi ludźmi, depresją, lękiem, napięciem
• umiarkowanych do ciężkich napadów manii - stanu, podczas którego pacjent odczuwa euforię lub podekscytowanie

Lek Olanzaran stosuje się również w zapobieganiu nawrotom zaburzeń dwubiegunowych u pacjentów, u których w terapii epizodu manii uzyskano odpowiedź na leczenie olanzapiną.

Jak stosować lek Olanzaran?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem.

Tabletki

• lek należy połykać w całości, popijając wodą

Tabetki ulegające rozpadowi w jamie ustnej

• tabletkę leku należy umieścić w jamie ustnej, gdzie w kontakcie ze śliną rozpadnie się, co ułatwia połknięcie
• usunięcie nienaruszonej tabletki z jamy ustnej jest bardzo trudne
• tabletkę, po wyjęciu z opakowania, należy natychmiast połknąć, ponieważ jest bardzo krucha
• lek można również, bezpośrednio przed podaniem, rozpuścić w szklance wody lub innego płynu (sok pomarańczowy, jabłkowy, mleko lub kawa) 
• z niektórymi napojami mieszanina może zmienić barwę i stać się mętna
• nie należy dotykać tabletek mokrymi rękami, ze względu na ryzyko ich rozpadu

Zalecenia dotyczące stosowania leku Olanzaran

• dawka dobowa leku Olanzaran wynosi od 5 mg do 20 mg
• tabletki należy przyjmować codziennie o stałej porze
• lek należy przyjmować raz na dobę
• tabletki można przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od posiłku
• pacjenci z zaburzeniami wątroby i/ lub nerek, w podeszłym wieku i osoby palące papierosy mogą wymagać dostosowania dawkowania 

Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku

U pacjentów, którzy przyjęli większą niż zalecana dawkę leku Olanzaran, występowały następujące objawy:

• pobudzenie lub agresywne zachowanie
• gwałtowne bicie serca
• trudności w mówieniu
• nietypowe ruchy, zwłaszcza mięśni twarzy lub języka
• ograniczenie lub zaburzenie świadomości
• ostre splątanie
• drgawki
• śpiączka
• jednoczne wystąpienie gorączki, szybkiego oddechu, potów, sztywności mięśni, senności
• zmniejszenie częstości oddechów
• zachłyśnięcie
• wysokie lub niskie ciśnienie
• zaburzenia rytmu serca

Należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do szpitala oraz pokazać opakowanie tabletek, jeżeli pojawi się którykolwiek z wyżej wymienionych objawów.

Pominięcie zastosowania leku

W przypadku pominięcia tabletek, należy je przyjąć zaraz po przypomnieniu sobie o tym. Nie należy stosować dwóch dawek w jednym dniu.

Przerwanie stosowania leku

Nie należy przerywać przyjmowania leku ze względu na uzyskaną poprawę samopoczucia. Należy kontynuować leczenie tak długo, jak zalecił lekarz.

Nagłe odstawienie może skutkować następującymi objawami:

• bezsenność
• poty
• drżenia
• lęk
• mdłości
• wymioty

Przed zakończeniem terapii lekarz może zalecić stopniowe zmniejszenie dawki.

Kiedy nie stosować leku Olanzaran?

Nie należy stosować leku Olanzaran w przypadku:

• nadwrażliwości na olanzapinę lub substancje pomocnicze, która może objawiać się świądem, wysypką, obrzękiem twarzy, opuchlizną warg lub skróceniem oddechu
• współistniejących chorób oczu (niektóre rodzaje jaskry)

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Olanzaran może powodować działania niepożądane, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Należy zaprzestać stosowania leku Olanzaran i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub udać się do najbliższego oddziału ratunkowego, jeśli wystąpi którykolwiek z wymienionych poniżej działań niepożądanych.  

• nietypowe ruchy zwłaszcza języka lub twarzy (często występujące działanie niepożądane, które może dotyczyć nie więcej niż 1 na 10 pacjentów)
• zakrzepy krwi w żyłach, szczególnie w nogach (objawiające się bólem, puchnięciem i zaczerwienieniem nóg), które mogą przemieszczać się naczyniami krwionośnymi do płuc i powodować ból w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu (niezbyt często występujące działanie niepożądane, które może dotyczyć nie więcej niż 1 na 100 pacjentów)
• zespół objawów obejmujących przyśpieszony oddech, gorączkę, sztywność mięśni, pocenie się, senność (częstość nieznana)

Bardzo częste (więcej niż u 1 na 10 pacjentów)

• wzrost masy ciała
• senność
• wzrost poziomu prolaktyny we krwi
• zwykle ustępujące zawroty głowy i omdlenia szczególnie podczas wstawania z pozycji leżącej lub siedzącej (jeżeli się utrzymują, należy skonsultować się z lekarzem)

Częste (nie więcej niż u 1 na 10 pacjentów)

• zmiany w liczbie niektórych komórek krwi
• zmiany stężenia lipidów we krwi
• przemijający spadek aktywności enzymów wątrobowych na początku leczenia
• wzrost poziomu cukru we krwi i moczu
• wzrost poziomu kwasu moczowego i aktywności fosfokinazy kreatyninowej we krwi
• wzmożone uczucie głodu
• zawroty głowy
• drżenie
• niepokój
• dyskinezy
• zaparcia
• suchość błony śluzowej jamy ustnej
• utrata siły
• skrajne zmęczenie
• zawroty głowy
• zatrzymanie wody w organizmie wywołujące obrzęki stóp, rąk, okolicy kostek, gorączkę
• ból stawów
• spadek libido 
• zaburzenia erekcji

Niezbyt częste (nie więcej niż u 1 na 100 pacjentów)

• nadwrażliwość (np. obrzęk jamy ustnej i gardła, wysypka, świąd)
• cukrzyca lub nasilenie jej przebiegu, sporadycznie z kwasicą ketonową lub śpiączką
• napady drgawek
• sztywność lub kurcze mięśni (w tym ruchy gałek ocznych)
• zespół niespokojnych nóg
• zaburzenia mowy
• zwolnienie czynności serca
• zakrzep z zatorem
• wrażliwość na światło słoneczne
• krwawienie z nosa
• wzdęcie brzucha
• ślinotok
• wzrost poziomu bilirubiny
• utrata lub brak pamięci
• nietrzymanie moczu
• trudności z oddawaniem moczu
• wypadanie włosów
• brak lub zmniejszenie miesiączki
• zmiany w piersiach u mężczyzn i kobiet (wydzielanie mleka poza okresem karmienia, nietypowe powiększenie piersi)

Rzadkie (nie więcej niż u 1 na 1000 pacjentów)

• zaburzenia rytmu serca
• spadek prawidłowej temperatury ciała
• nagła śmierć z niewyjaśnionej przyczyny
• zapalnie trzustki z silnym bólem brzucha
• gorączka
• nudności
• choroba wątroby objawiająca się zmianą barwy skóry i białych części oka na kolor żółty
• choroba mięśni objawiająca się niewyjaśnionym pobolewaniem i bólem
• bolesny i/ lub wydłużony wzwód

Bardzo rzadkie (nie więcej niż u 1 na 10000 pacjentów)

• ciężkie reakcje alergiczne takie jak zespół DRESS (polekowa reakcja z eozynofilią i objawami ogólnymi) charakteryzujący się objawami grypopodobnymi z wysypką na twarzy, a następnie rozległą wysypką, wysoką temperaturą ciała, powiększonymi węzłami chłonnymi, zwiększoną aktywnością enzymów wątrobowych i eozynofilią

Podczas leczenia olanzapiną u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem mogą wystąpić:

• udar
• często zapalenie płuc, nietrzymanie moczu, skrajne zmęczenie, omamy wzrokowe, podwyższona temperatura ciała
• bardzo często upadki, problemy z chodzeniem, zaczerwienienie skóry 

Odnotowano kilka przypadków zgonów w tej grupie pacjentów.

U pacjentów ze współistniejącą chorobą Parkinsona przyjmowanie leku Olanzaran może nasilać objawy tej choroby.

Należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli podczas przyjmowania leku Olanzaran pojawią się następujące objawy:

• nieprawidłowe ruchy, zwlaszcza w obrębie twarzy lub języka
• zespół objawów obejmujących gorączkę, senność, ospałość, sztywność mięśni, przyspieszony oddech, pocenie się

Należy poinformować lekarza, jeżeli u pacjenta występuje którakolwiek z niżej wymienionych chorób:

• choroba Parkinsona
• udar lub "mini" udar (przejściowe objawy udaru)
• zaburzenia gruczołu krokowego
• niedrożność jelit (niedrożność porażenna)
• choroby krwi
• choroby nerek lub wątroby
• choroba serca
• cukrzyca
• drgawki
• jeżeli pacjent wie, że mogła u niego wystąpić utrata soli w wyniku ciężkiej, przedłużającej się biegunki i wymiotów lub stosowania leków moczopędnych
• zakrzepy u pacjenta lub w rodzinie

Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem

Ze względu na ryzyko powżnych działań niepożądanych, stosowanie leku Olanzaran w tej grupie pacjentów jest przeciwwskazane. 

Wzrost masy ciała

Podczas leczenia preaparatem Olanzaran należy regularnie kontrolować masę ciała. Jeżeli jest taka konieczność, należy rozważyć wizytę u dietetyka lub zastosowanie diety.

Wzrost poziomu glukozy i tłuszczów

Podczas przyjmowania leku Olanzaran obserwuje się zwiększenie poziomu glukozy, trójglicerydów i cholesterolu we krwi. Lekarz zaleci wykonanie badań kontrolnych przed oraz w trakcie leczenia.

Kontrola ciśnienia krwi

U pacjentów powyżej 65 roku życia lekarz może zalecić kontrolę ciśnienia krwi, jako rutynowy środek ostrożności.

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Lek powinien być stosowany w okresie ciąży jedynie w przypadku, kiedy spodziewane korzyści dla matki przeważają nad potencjalnym ryzykiem dla płodu.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.

Badania wykazały, że olanzapina przenika do mleka kobiety karmiącej. Stosowanie leku w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

W szczególności należy poinformować lekarza o przyjmowaniu:

• leków stosowanych w chorobie Parkinsona
• karbamazepiny, fluwoksaminy, cyprofloksacyny - lekarz może zalecić zmianę dawki leku Olanzaran
• leków przeciwdepresyjnych
• leków przeciwlękowych
• leków uspokajających 

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Nie należy pić alkoholu stosując lek Olanzaran, ponieważ olanzapina w połączeniu z alkoholem może powodować senność.

Podczas leczenia lekiem Olanzaran istnieje ryzyko wystąpienia senności. Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn są wówczas przeciwwskazane.

Jak przechowywać lek Olanzaran?

• w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci