Metfogamma (Metformini hydrochloridum)

Jak działa lek Metfogamma?

Substancją czynną leku jest metformina, która należy do grupy leków zwanych biguanidami. Lek Metfogamma pomaga zmniejszyć stężenie glukozy we krwi.

Kiedy należy stosować lek Metfogamma?

Lek Metfogamma stosuje się u pacjentów z cukrzycą typu 2, u których dieta, aktywność fizyczna czy zmniejszenie masy ciała nie powodują pożądanego obniżenia stężenia cukru we krwi. Jest on stosowany szczególnie u pacjentów z nadwagą, aby ustabilizować i umiarkowanie zmniejszyć masę ciała. 

Jak stosować lek Metfogamma?

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Dorośli

• zwykle początkowa dawka to 500 mg lub 850 mg 2 lub 3 razy na dobę
• maksymalna dawka dobowa to 3000 mg, przyjmowana w 3 dawkach podzielonych
• w przypadku zaburzenia czynności nerek, lekarz może przepisać mniejszą dawkę
• jeśli pacjent stosuje też insulinę lekarz poinformuje o sposobie dawkowania

Dzieci w wieku od 10 lat i młodzież

• początkowa dawka to 500 mg lub 850 mg raz na dobę
• maksymalna dawka dobowa to2000 mg przyjmowana w 2 lub 3 dawkach podzielonych

Kontrola leczenia

• regularne badanie stężenia glukozy we krwi i dostosowanie dawki leku w zależności od wartości stężeń glukozy we krwi przez lekarza
• regularne zgłaszanie się do lekarza na wizyty kontrolne 
• lekarz, co najmniej raz w roku, sprawdzi czynność nerek pacjenta

Przyjmowanie leku Metfogamma

• przyjmować w czasie posiłku lub bezpośrednio po posiłku
• nie kruszyć lub żuć tabletek
• połykać tabletkę popijając szklanką wody
• stosowanie jednej dawki na dobę - przyjmować lek rano w trakcie śniadania lub po śniadaniu
• stosowanie dwóch dawek na dobę - przyjmować rano w trakcie śniadania lub po śniadaniu i wieczorem w trakcie kolacji lub po kolacji
• stosowanie trzech dawek leku na dobę - przyjmować rano w trakcie śniadania lub po, w południe podczas obiadu lub po obiedzie  i wieczorem podczas kolacji lub bezpośrednio po kolacji

Przyjęcie większej niż zalecana dawki leku Metfogamma

W przypadku zastosowania większej dawki leku Metfogamma niż zalecana, może wystąpić kwasica mleczanowa. Objawy:

• wymioty
• ból brzucha (ból w jamie brzusznej) z kurczami mięśni
• ogólne złe samopoczucie, któremu towarzyszy silne zmęczenie i trudności w oddychaniu
• obniżenie temperatury ciała 
• zwolnienie czynności serca

Jeśli wystąpi którykolwiek z tych objawów, pacjent powinien natychmiast uzyskać pomoc medyczną, ponieważ kwasica mleczanowa może prowadzić do śpiączki. Należy natychmiast odstawić lek Metfogamma i skontaktować się z lekarzem lub zgłosić się do najbliższego szpitala.

Pominięcie dawki leku Metfogamma

Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Należy przyjąć następną dawkę o zwykłej porze.

Kiedy nie należy stosować leku Metfogamma?

Leku Metfogamma nie należy stosować:

• jeśli pacjent ma uczulenie na metforminę lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku
• w przypadku zaburzenia czynności wątroby
• jeśli pacjent ma znacznie zmniejszoną czynność nerek
• jeśli u pacjenta występuje niewyrównana cukrzyca, na przykład ciężka hiperglikemia (duże stężenie glukozy we krwi)
• jeśli u pacjenta występują nudności, wymioty, biegunka, nagłe zmniejszenie masy ciała
• jeśli u pacjenta występuje kwasica mleczanowa lub kwasica ketonowa (kwasica ketonowa to choroba, w przypadku której substancje nazywane ciałami ketonowymi kumulują się we krwi i która może doprowadzić do cukrzycowego stanu przedśpiączkowego. Do objawów należą: ból brzucha, szybki i głęboki oddech, senność lub nietypowy owocowy zapach z ust)
• w przypadku nadmiernej utraty wody z organizmu (odwodnienie)
• w przypadku leczenia ostrej niewydolności serca lub niedawno przebytego zawału mięśnia sercowego, ciężkich zaburzeń krążenia (np. wstrząs) lub trudności z oddychaniem
• w przypadku nadużywania alkoholu

Należy skonsultować z lekarzem jeśli:

• pacjent będzie miał wykonywane badanie radiologiczne lub badanie wymagające wstrzyknięcia do krwi środka kontrastowego zawierającego jod
• u pacjenta konieczne jest przeprowadzenie dużego zabiegu chirurgicznego 

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jak każdy lek, lek Metfogamma może powodować działania niepożądane, jednak nie wystąpią one u każdego pacjenta.

Należy przerwać przyjmowanie leku Metfogamma i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub najbliższym szpitalem jeśli wystąpi ciężkie działanie niepożądane (może wystąpić u maksymalnie 1 pacjenta na 10 000) określane jako kwasica mleczanowa, która może doprowadzić do śpiączki. 

Inne działania niepożądane:

Bardzo często występujące działania niepożądane (występujące częściej niż u 1 na 10 osób):

• nudności
• wymioty
• biegunka
• ból brzucha (ból w jamie brzusznej)
• utrata apetytu

Objawy te najczęściej występują na początku stosowania leku Metfogamma. Zmniejszenie tych objawów można uzyskać przez podzielenie dawki dobowej na kilka mniejszych, stosowanych w ciągu dnia i przyjmowanie leku Metfogamma z posiłkiem lub bezpośrednio po posiłku. W przypadku utrzymywania się objawów należy skonsultować to z lekarzem. 

Często występujące działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 10 osób): 

• zaburzenia smaku

Bardzo rzadko występujące działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

• kwasica mleczanowa - bardzo rzadkie, ale poważne powikłanie
• nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby lub objawy zapalenia wątroby (zmęczenie, utrata apetytu i zmniejszenie masy ciała, zażółcenie lub bez zażółcenia skóry i białkówek oczu), jeśli takie objawy wystąpią, należy odstawić lek Metfogamma i powiedzieć o tym lekarzowi.
• zaczerwienienie skóry (rumień)
• swędzenie skóry lub swędząca wysypka (pokrzywka)
• niskie stężenie witaminy B12 we krwi

Przed zastosowaniem leku należy omówić z lekarzem lub farmaceutą poniższe kwestie:

• jeśli pacjent jest odwodniony - należy odstwić lek Metfogamma. Znaczna utrata wody z organizmu może być spowodawana przez ciężkie wymioty, biegunkę, gorączkę, narażenie na wysoką temperaturę lub jeśli pacjent pije mniej płynów niż zwykle
• jeśli pacjent ma mieć duży zabieg chirurgiczny - nie można stosować leku Metfogamma podczas zabiegu i przez pewien czas po nim
• stosowanie innych leków przeciwcukrzycowych - lek Metfogamma nie powoduje hipoglikemii, jednak w połączeniu z innymi lekami obniżającymi stężenie cukru we krwi może spowodować hipoglikemię. Wystąpią wówczas objawy takie jak: osłabienie, zawroty głowy, zwiększone pocenie się, przyśpieszona czynność serca, zaburzenia widzenia lub trudności z koncentracją.
• kontrolowanie czynność nerek pacjenta przynajmniej raz na rok lub częściej, jeśli pacjent jest w podeszłym wieku i (lub) ma pogarszającą się czynność nerek
• ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej - jest to bardzo rzadkie, ale bardzo ciężkie działanie niepożądane. Ryzyko kwasicy mleczanowej zwiększa się w przypadku niewyrównanej cukrzycy, ciężkiego zakażenia, długotrwałego głodzenia lub spożywania alkoholu, odwodnienia, zaburzeń czynności wątroby oraz wszelkich stanów chorobowych, w których jakaś część ciała jest niewystarczająco zaopatrywana w tlen (np. ostre ciężkie choroby serca).

Należy zaprzestać stosowania leku Metfogamma i natychmiast skontaktować się z lekarzem lub najbliższym szpitalem, jeżeli u pacjenta wystąpi którykolwiek z objawów kwasicy mleczanowej:

• wymioty
• ból brzucha 
• skurcze mięśni
• ogólnie złe samopoczucie z silnym zmęczeniem
• trudności w oddychaniu
• zmniejszenie temperatury ciała i spowolnienie bicia serca

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Jeśli pacjentka jest w ciąży, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, należy poinformować o tym lekarza, by mógł odpowiednio zmienić leczenie.

Lek Metfogamma nie jest zalecany u kobiet w ciąży lub planujących ciążę. W czasie ciąży leczenie cukrzycy wymaga stosowania insuliny.

Jeśli pacjentka karmi piersią, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku. 

Metformina przenika do mleka ludzkiego, dlatego lek Metfogamma nie jest zalecany dla pacjentek karmiących piersią lub planujących karmienie piersią.

Zawsze należy poinformować swojego lekarza lub farmaceutę jakie leki na receptę, leki bez recepty lub produkty ziołowe są już przyjmowane.

Należy poinformować lekarza o stosowaniu:

• leków zwiększających wytwarzanie moczu ( leki moczopędne)
• leków stosowanych w leczeniu bólu i stanu zapalnego (NLPZ i inhibitory COX-2, takie jak ibuprofen, celekoksyb)
• leków stosowanych w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi (inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II)
• agonistów receptora beta-2 adrenergicznego takie jak salbutamol lub terbutalina (stosowane w leczeniu astmy)
• kortykosteroidów (stosowanych w leczeniu ciężkich stanów zapalnych skóry lub astmy)
• werapamilu, ryfampicyny, cymetydyny, dolutegrawiru, ranolazyny, trimetoprymu, wandetanibu, izawukonazolu, kryzotynibu, olaparybu - mogą zmieniać stężenie leku Metfogamma we krwi
• innych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy
• środka kontrastowego zawierającego jod, który będzie wstrzyknięty do krwioobiegu podczas badania rentgenowskiego lub tomografii komputerowej

Lekarz indywidualnie ocenia ryzyko stosowania leku u pacjenta.

Nie należy spożywać nadmiernych ilości alkoholu podczas przyjmowania leku Metfogamma, poneważ może to zwiększyć ryzyko kwasicy mleczanowej. 

Lek Metfogamma nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Należy zachować szczególną ostrożność, jeśli stosuje się ten lek jednocześnie z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, które mogą powodować hipoglikemię.

Hipoglikemia lub hiperglikemia mogą pogarszać zdolność koncentracji, wydłużać czas reakcji i powodować zaburzenia widzenia, a w konsekwencji wpływać na bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy skonsultować z lekarzem możliwość wykonywania tych czynności. 

Jak należy przechowywać lek Metfogamma?

• lek Metfogamma należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci
• przechowywać w temperaturze poniżej 25°C